علی مشهدی کارشناس ارشد مرمت و حفاظت شهری در یادداشتی نوشت: امامزاده ابوطالب خمین یکی از اماکن مذهبی تاریخی و مقدس است که قدمت آن به دوره صفویه بر می‌گردد و به عنوان یک اثر تاریخی در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است و مشمول قانون حفظ آثار تاریخی شده که نگهداری ان ضوابط خاص خود را دارد. این بقعه شریف که در مرکز شهر خمین واقع شده خاستگاه افراد عاشق به امامان معصوم (ع) بوده و در مناسبت‌های مختلف مذهبی خصوصا ایام محرم میعادگاه عاشقان حسینی است.
وجود قبر مطهر و محل نگهداری نخل تاریخی خمین این مکان را به یک نقطه تجمعی تبدیل کرده است. اعتقاد مذهبی افراد بر تدفین شدن در حریم امامزاده‌ها و بقاع متبرکه به یک سنت تبدیل شده است و بسیاری از افراد تمایل دارند بعد از فوت در این گونه مکان‌ها دفن شوند.
در آسیب‌شناسی این سنت و اعتقاد می توان به این موارد اشاره کرد:
بقاع متبرکه به لحاظ ساختار مذهبی و اعتقادی می‌بایست به یک مکان فرهنگی مذهبی برای ترویج دین مبین اسلام و تشیع تبدیل شود و با برگزاری انواع مراسم مذهبی و مناسبتی در این مقوله اقدام کرد اما متاسفانه با اتخاذ تدابیر مالی به این مکان‌ها به‌عنوان یک منبع درآمد مالی نگاه می‌شود و یکی از این منابع مالی قبر فروشی آن هم به قیمت‌های بالا که از عهده افراد خاصی بر می‌آید.
تبدیل شدن یک مکان زیارتی به قبرستان آن هم یک قبرستان خاص که فقط افراد مرفه و دارای تمکن مالی بالا فقط می‌توانند در آن دفن شوند نوعی سرخوردگی در جامعه ترویج می‌شود و باعث دوری سایر افراد جامعه از این نوع اماکن خواهد شد.
فخر فروشی‌ها در هنگام اجرای مراسم تدفین و نوع پذیرایی‌ها کاملا در این اماکن مشهود است. برگزاری چنین مراسمی باعث شده تعدادی افراد کم برخودار جامعه و به اصطلاح مسکین نیز با ظاهری نامناسب و رفتاری خارج از شان با هدف جمع کردن مقداری میوه و... در این مکان تجمع دائمی داشته باشند.
بعضی از بقاع متبرکه به لحاظ ساختمان و ابنیه تاریخی به‌عنوان یک اثر تاریخی در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده‌اند. کندن قبر تا عمق حدود ۳ متر برای یک قبر چهار طبقه با تعداد زیاد در حریم و عرصه یک اثر تاریخی یعنی از بین بردن تراکم زمین اطراف پی و سازه و این موضوع باعث می‌شود در بلند مدت مقاومت زمین‌های اطراف بقعه کم شده و در اثر فشار ساختمان که اکثرا گنبد دارند، زلزله، عبور وسایل سنگین، سیستم‌های صوتی با لرزش بالا، شستشوی مداوم قبرها و... ابنیه دچار آسیب و اکثرا ترک در گنبدها و دیوارها شوند و صدمات جبران‌ناپذیری را به این ابنیه وارد کنند.
وجود یک قبرستان در مرکز شهر از لحاظ ترافیکی، آلودگی‌های بهداشتی و صوتی چالش‌هایی را برای اهالی منطقه و همسایگان ایجاد می‌کند و اکثر همسایگان و بومیان محلی ناراضی و شاکی هستند و تمایل به نقل مکان زندگی دارند.
بر اساس قوانین و مقررات وزارت میراث‌فرهنگی دفن اموات در تمام بناهای تاریخی به ثبت ملی رسیده ممنوع است و مراتب نیز به ادارات اوقاف و امور خیریه ابلاغ شده است اما به دلیل ماهیت مالی و درآمدی مقاومت پیدا و پنهانی شدیدی با این موضوع انجام می‌شود.
مرمت اصولی این ابنیه، الحاق طرح‌های مصوب کمیته فنی میراث‌فرهنگی با کاربری‌های متناسب با بنا و برنامه‌ریزی تبدیل این اماکن به مراکز فرهنگی اجتماعی، تشویق خانواده‌ها خصوصا کودکان و نوجوانان به حضور پر شور و پر رنگ با برپایی غرفه های بازی، نقاشی، صنایع دستی و... راهکار های مناسبی برای توسعه و رونق این بقاع متبرکه است.
انتهای پیام/
نظر شما