یک فعال رسانه‌ای در یادداشتی نوشت: خانه‌ها و بناهای تاریخی بخشی مهم از هویت هر جامعه‌ای هستند که حفظ و احیای آن‌ها لازمه پاسداری از میراث گذشتگان است. وقتی به بافت تاریخی شهرها سفر می‌کنیم، سرپا بودن بناهای به جا مانده از سال‌ها و قرن‌های دورتر ما را به وجد می‌آورد و در بسیاری از مواقع تماشای این بناها جذاب‌تر از دیدن آثار مدرن و امروزی به نظر می‌رسد که این امر ما را به پا گذاشتن در این خانه‌ها و کشف اسرار آن‌ها علاقه‌مند می‌کند.

بناهای ثبت شده طبق ضوابط و قوانین میراث‌فرهنگی حتما دارای ارزش و ویژگی‌های خاصی هستند که در فهرست آثار ملی جای گرفته‌اند و همین موضوع اهمیت مرمت، احیا و حفظ چنین بناهایی را به اثبات می‌رساند. این در حالی است که در بسیاری از مناطق کشورمان می‌توانیم با بناهای تاریخی ثبت شده‌ای مواجه شویم که حال و روز خوبی ندارند و در کلنجار با مخاطرات طبیعی به سختی سرپا مانده‌اند.

نکته اول در مورد حفظ بناهای تاریخی این است که دولت از نظر مالی توان بازسازی و مراقبت از تمامی بناها، به ویژه خانه‌های تاریخی موجود را ندارد، با توجه به قدمت تاریخی ایران و شکوفایی معماری و تمدنی در سده‌های گذشته بناهای مهم پرشماری در گوشه گوشه ایران بر جای مانده‌اند که تعداد بالای آنها هزینه هنگفتی برای مرمت و بازسازی لازم دارد و این امر عملا از توانایی دستگاه‌های دولتی خارج است.

نکته دیگر اینجاست که حفاظت از بناهای تاریخی یک امر مستمر است و پس از بازسازی چنین بناهایی، کار مرمت تمام نمی‌شود و باید به صورت مداوم از آنها حفاظت شود. همچنین بهره‌برداری از این بناها نیز می‌تواند نقش مهمی در سرپا ماندن آنها ایفا کند، به شکلی که علاوه بر مرمت و بازسازی کالبد بناهای تاریخی، روح تازه‌ای نیز در آنها دمیده شود و جانی دوباره بگیرند. 

ورود بخش خصوصی و سرمایه‌گذاران به حوزه مرمت و بازسازی بناها و خانه‌های تاریخی می‌تواند مناسب‌ترین راه برای احیای این بناها باشد و مشکلات مرتبط با این حوزه را مرتفع کند، چرا که هم به این طریق اعتبار لازم برای اجرای عملیات مرمتی تامین می‌شود و هم با واگذاری بنا به صورت استیجاری و بلند مدت به سرمایه‌گذار، بهره‌برداری از بنا نیز اتفاق می‌افتد که خود عاملی برای روشن ماندن چراغ این بخش از هویت جامعه ما است. 

بسیاری از خانه‌های تاریخی در بافت قدیمی شهرها قرار دارند و از معماری منحصر به فردی سود می‌برند که گزینه مناسبی برای ایجاد واحدهایی با کاربری فرهنگی، اقامتی و یا پذیرایی هستند. کاری که سرمایه‌گذاران بخش خصوصی در آن مهارت کافی دارند و می‌توانند با تعریف کاربری‌ها مناسب و ایده‌های نو، ضمن حفظ اصالت بنا طبق نظر کارشناسان میراث‌فرهنگی، بهره‌برداری مناسبی از بنا داشته باشند.

در نهایت می‌توان گفت که باید مشوق‌های لازم از سوی نهادهای مرتبط برای سرمایه‌گذاران در نظر گرفته شود تا شاهد حضور هرچه بیشتر آنها در عرصه احیای بناهای تاریخی باشیم؛ چرا که با توجه به نمونه‌های موفق موجود نمی‌توان از نقش پر اهمیت بخش خصوصی در این مورد چشم پوشی کرد.

انتهای پیام/