مسلم عبدی، کارشناس ارشد مدیریت برنامه ریزی و توسعه جهانگردی در یادداشتی نوشت: گردشگری بخش عظیمی از فرهنگ جهانی ماست که به ما امکان می‌دهد نقاط مختلف جهان را کشف کنیم، با مردمی از طبقات مختلف زندگی ملاقات کنیم و سنت‌ها و فعالیت‌های جدیدی را تجربه کنیم. از آنجایی که مزایای زیادی هم برای مسافران و هم برای جوامع به همراه دارد، به طور کلی می‌توان آن را به عنوان یک نیروی هم افزای مناسب در نظر گرفت. 

با این حال، صنعت در حال تغییر است. با گذشت سال ها، ما بیشتر و بیشتر از تهدید تغییرات آب و هوایی و نقش خود در تشدید آن آگاه می‌شویم. در تمام صنایع، جامعه جهانی ما به روش‌هایی فکر می‌کند که بتوانیم تأثیر خود را بر روی زمین کاهش دهیم. 

مطالعه‌ای که در سال ۲۰۱۸ توسط Nature Climate Change منتشر شد، نشان داد که گردشگری ۸ درصد از انتشار گازهای گلخانه‌ای جهانی را تشکیل می‌دهد که وقتی همه منابع احتمالی انتشار را در نظر بگیریم، درصد بسیار زیادی است. به همین دلیل، واضح است که ما باید به سمت یک مدل گردشگری پایدارتر حرکت کنیم و به همین دلیل است که امروز در رابطه با این بحث در حال بررسی هستیم. 

گردشگری پایدار چیست؟ 

گردشگری پایدار را می‌توان نوعی گردشگری تعریف کرد که مزایای بیشتری نسبت به اثرات منفی، به ویژه در ارتباط با محیط زیست، اقتصاد و جوامع دارد. گردشگری واقعاً پایدار و مسئولانه باید مقاصدی را برای زندگی و همچنین بازدید مردم بهتر کند. 

ممکن است واژه‌های اکوتوریسم و گردشگری پایدار را به جای یکدیگر شنیده باشید. اگرچه هر دو مهم هستند، اما تفاوت جزئی بین معنای آن‌ها وجود دارد. 

در حالی که گردشگری پایدار در مورد ایجاد فرصت‌های سفر با حداقل تأثیر و مزایای مثبت برای مقاصد و جوامع آن‌هاست، اکوتوریسم بیشتر بر آموزش گردشگران در مورد طبیعت و محیط زیست و مشارکت مسافران در فعالیت‌های حفاظتی و فرهنگی متمرکز است. 

در حالی که اکوتوریسم همیشه باید پایدار باشد، همه نمونه‌های گردشگری پایدار اکوتوریسم نیستند. برای مثال، ممکن است برای اقامت در یک اقامتگاه با انرژی پایدار با قطار بروید. در حالی که این یک گزینه پایدار است. 

حقایقی در مورد صنعت گردشگری

قبل از اینکه بیشتر به تأثیر صنعت گردشگری بپردازیم، اجازه دهید برخی از حقایق و ارقام اخیر را بررسی کنیم تا درک بهتری از وضعیت فعلی داشته باشیم. Sustaining Tourism در وب سایت خود بیان می‌کند که ورود گردشگران بین المللی از ۲۵ میلیون در سال ۱۹۵۰ به ۱.۳۲ میلیارد در سال ۲۰۱۷ افزایش یافته است. 

آن‌ها همچنین بیان می‌کنند که سفر و گردشگری ۱۰ درصد از کل تولید ناخالص داخلی را در سال ۲۰۱۶ تشکیل می‌دهد و میانگین دریافتی توریست بین المللی بیش از ۷۰۰ دلار آمریکا برای هر نفر است. بنابراین، واضح است که گردشگری تأثیر اقتصادی زیادی بر جوامع دارد و این صنعت با سرعت سرسام آوری به رشد خود ادامه می‌دهد. 

تاثیرات مثبت صنعت گردشگری چیست؟ 

چند راه اصلی وجود دارد که بتوانیم به تأثیرات مثبت صنعت گردشگری نگاه کنیم. ما می‌توانیم با نگاه کردن به مزایای اجتماعی و فرهنگی، قبل از اینکه به بررسی مزایای زیست‌محیطی بپردازیم، شروع کنیم. این به ما بینش کاملی در زمینه‌های مختلف می‌دهد. 

مزایای اجتماعی و فرهنگی گردشگری، تقویت جوامع به دلیل پول و منابع بیشتر، زیرساخت‌های بهبود یافته از جمله ساختمان‌ها و سیستم‌های حمل و نقل، افزایش نرخ اشتغال به دلیل صنعت گردشگری، درک بهتر از فرهنگ‌ها و سنت‌های مختلف، حفظ فرهنگ‌های محلی، تجاری‌سازی هنر و فرهنگ، حفاظت از میراث از جمله معماری و سایت‌های طبیعی، افزایش تعداد رویدادها و جشن ها، مزایای زیست محیطی گردشگری، ایجاد پارک‌های طبیعی و مناطق با زیبایی طبیعی برجسته، کاهش تعداد شکار غیرقانونی حیوانات، بهبود کیفیت آب، افزایش بودجه برای حفاظت و حفاظت است.

تاثیرات منفی صنعت گردشگری چیست؟ 

متاسفانه همه چیز مثبت نیست. در غیر این صورت، چنین نیازی به گردشگری پایدار و اکوتوریسم وجود نخواهد داشت. یک بار دیگر، ما این تأثیرات منفی را به تأثیرات اجتماعی و فرهنگی و تأثیرات زیست محیطی گردشگری تقسیم خواهیم کرد. 

اثرات منفی اجتماعی و فرهنگی گردشگری

تأثیرات منفی اجتماعی-فرهنگی گردشگری بسته به مکان و فرهنگ می‌تواند به شدت متفاوت باشد، اما قطعاً الگوهایی وجود دارند که به طور مکرر خود را نشان می‌دهند. گام باز ما توسط دانشگاه کاونتری سه چیز را پیشنهاد می‌کند که می‌تواند اتفاق بیفتد: 

اصالت مرحله‌ای: این به زمانی اشاره دارد که رویدادها یا فرهنگ‌ها صرفاً برای جذب گردشگری و پول ساخته می‌شوند، حتی زمانی که فرهنگ محلی جوامع مقصد را منعکس نمی‌کنند. این می‌تواند باعث ایجاد احساسات بد بین گردشگران و مردم محلی شود و همچنین می‌تواند منجر به ریشه کنی فرهنگ محلی شود. 

استانداردسازی: اغلب گردشگران حتی زمانی که از یک کشور خارجی بازدید می‌کنند به دنبال آشنایی هستند و این می‌تواند منجر به از بین رفتن تنوع فرهنگی شود. برای مثال، می‌توانید مک‌دونالدز و استارباکس را در سرتاسر جهان بیابید و این شرکت‌های بزرگ می‌توانند کسب و کار را از شرکت‌های کوچک‌تر بگیرند. 

کالایی سازی: از برخی جهات، این شبیه به اصالت صحنه‌ای است، زیرا زمانی اتفاق می‌افتد که گردشگری معنای واقعی نمایش‌های فرهنگی، رویدادها و آداب و رسوم را از بین ببرد. در عوض، آن‌ها به گونه‌ای تغییر می‌کنند که با چارچوب‌های زمانی و خواسته‌های گردشگران مطابقت داشته باشند. قابل درک است، این می‌تواند باعث شود که جوامع محلی احساس کنند که مورد سوء استفاده قرار گرفته و مورد بی‌احترامی قرار گرفته اند. 

اثرات منفی زیست محیطی گردشگری

گردشگری نیز می‌تواند بر محیط زیست تأثیر منفی بگذارد: از طریق توسعه منطقه، یا از طریق رفتار گردشگران. چند نمونه از هر دو عبارتند از: 

توسعه منطقه، آسیب به زیستگاه‌های وحشی به دلیل زیرساخت‌های جدید، تضعیف مقاومت در برابر بلایای طبیعی، مناظر زیبا که توسط هتل‌ها و پارکینگ‌ها ویران شده است، جنگل زدایی، استفاده بیش از حد از آب به دلیل هجوم جمعیت، رفتار گردشگران، آلودگی هوا به دلیل ازدحام ترافیک، تخریب طبیعت به دلیل زباله و بی‌توجهی، جابجایی حیات وحش به دلیل افزایش سطح سر و صدا، مصرف انرژی بیشتر، آلودگی پلاستیکی در اقیانوس‌ها بر حیات دریایی تاثیر می‌گذارد، چگونه گردشگری پایدار راه حلی ارائه می‌دهد

این فقط جوامع محلی نیستند که در مقاصد گردشگری زندگی می‌کنند که اثرات منفی گردشگری را احساس می‌کنند. به عنوان گردشگر، بسیاری از ما ترجیح می‌دهیم از مکان‌هایی دیدن کنیم که تمیز، شلوغ و امن نیستند. ما همچنین معمولاً می‌خواهیم فرهنگ‌ها، سنت‌ها، مذاهب و ساختمان‌های محلی را حفظ کنیم، نه اینکه یک ترفند غیراصیل برای پول را تجربه کنیم. 

بنابراین، همه ما از اشکال جایگزین گردشگری، از جمله اشکال پایدار، چیزهای زیادی برای به دست آوردن داریم. بهترین مکان‌ها برای توسعه گردشگری پایدار، مناطقی با منابع طبیعی، مناظر، یا ساختمان‌های فرهنگی هستند، همه ویژگی‌هایی که گردشگرانی را جذب می‌کنند که ممکن است بخواهند مقاصد و فرهنگ‌های محلی را به روشی سازگار با محیط زیست کشف و تحسین کنند. 

چند نمونه از گردشگری پایدار چیست؟ 

نمونه‌های مختلفی از گردشگری پایدار وجود دارد، اما اصلی‌ترین کاری که باید قبل از برنامه ریزی یک سفر پایدار انجام دهید این است که مطمئن شوید تحقیقات خود را انجام داده اید. در حالی که ممکن است یکی از جنبه‌های سفر پایدار به نظر برسد، قبل از اینکه هر برنامه‌ای را محکم کنید، ارزش آن را دارد که تعطیلات را به طور کامل در نظر بگیرید. 

یکی از نمونه‌های گردشگری پایدار، استراحتگاه Six Senses Fiji است که صرفاً با انرژی خورشیدی کار می‌کند، آب باران را بازیافت می‌کند، با مدلی با ضایعات کم کار می‌کند و از آثار دستی مانند مبلمان و آثار هنری ایجاد شده توسط روستاییان محلی استفاده می‌کند. 

گردشگری روستایی

یکی از انواع گردشگری پایدار، گردشگری روستایی است که می‌توانید با جزئیات بیشتر در گام باز ما توسط دانشگاه کاونتری بخوانید. این باید خارج از محیط شهری رخ دهد و تمایل دارد بر مشارکت فعال در سبک زندگی روستایی تمرکز کند. با گردشگری روستایی، گردشگران تمایل دارند با مردم محلی بمانند، سبک زندگی آن‌ها را درک کنند، و حتی در کارهای یدی کمک کنند. 

در حالی که گردشگری روستایی بیشتر شاخه‌ای از اکوتوریسم است، طبیعتاً معمولاً بسیار پایدار است. این به این دلیل است که به حمایت از مردم محلی کمک می‌کند، بر محیط روستایی تمرکز می‌کند و باعث نمی‌شود که تعداد زیادی گردشگر در یک مکان باشند. 

گردشگری اجتماعی

در همین راستا، گردشگری اجتماعی نیز می‌تواند نمونه‌ای عالی از گردشگری پایدار باشد. این به این دلیل است که در نقطه مقابل طیف گردشگری انبوه قرار دارد. به طور معمول، ساکنان و جوامع محلی از گردشگران دعوت می‌کنند تا با آن‌ها اقامت کنند و آن‌ها ممکن است رویدادها، فعالیت‌ها و تجربیات مختلفی را ارائه دهند. 

در حالی که این موضوع می‌تواند شبیه به گردشگری روستایی باشد، نیازی به تمرکز بر محیط طبیعی ندارد. در عوض، هدف گردشگری اجتماعی بیشتر در مورد توانمندسازی جوامع محلی برای برنامه ریزی، اجرا و مسئولیت‌پذیری فعالیت‌های گردشگری در مقصد خود است. در حالی که آن‌ها مزایای اقتصادی به دست می‌آورند، گردشگران از تجربیات معتبر لذت خواهند برد. 

افکار نهایی

امیدواریم این موضوع شما را در مورد اهمیت گردشگری پایدار در جامعه کنونی ما روشن کرده باشد. صنعت گردشگری به هیچ وجه عملکرد بدی نیست و حتی فرصت‌های زیادی برای توسعه و تبدیل شدن به چیزی وجود دارد که برای گردشگران، جوامع محلی و کره زمین، همه در یک زمان مفید باشد.