احمد رجبی راغب کارشناس اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی همدان در یادداشتی نوشت: لالجین، شهری کوچک در همدان با آوازه جهانی است که به واسطه رونق صنعت سفالگری، کارگاه‌ها و فروشگاه‌های سفال زبانزد شده است.
لالجین شهرجهانی سفال، در ۲۰ کیلومتری شمال غربی همدان واقع شده و یکی از مراکز مهم سفالگری در ایران است که قدمت سفالگری در آن به حدوداً ۷۵۰۰ سال پیش باز می‌گردد.
لالجین مرکز مهم تولید سفال و سرامیک در خاورمیانه به شمار رفته و حدود ۸۰درصد از جمعیت لالجین که چیزی در حدود ۵۵هزار نفر است، به تولید سفال و سرامیک اشتغال دارند و می‌توان گفت سفالگری در لالجین برای مردم این شهرستان چیزی فراتر از شغل و حرفه بوده و در روح و جان مردم ریشه دوانده است.
بدون تردید با توجه به اینکه لاله‌جین به عنوان شهر جهانی سفال شناخته شده است، سفال مهم‌ترین کالای صنایع‌دستی استان همدان به حساب می‌آید که می‌تواند ضمن ترویج فرهنگ به درآمدزایی کشور و استان نیز کمک شایانی کند. در این میان همواره مشکلاتی چون بسته‌بندی و نحوه صادرات سفال مطرح بوده و بسیاری از افراد نبود بسته‌بندی مناسب را چشم اسفندیار صادرات این کالا می‌دانند.
از بسته بندی که بگذریم موضوع رفع تعهد ارزی به چالش دایمی سال‌های اخیر برای صادرکنندگان تبدیل شده است. موضوعی که از دولت قبل شروع شد و تا دولت سیزدهم نیز ادامه پیدا کرده است.
در حوزه صادرات باید تلاش کنیم موانع از پیش روی صادرکنندگان برداشته شود. از جمله این موانع، فراهم نبودن امکان نقل و انتقال منابع ارزی صادرکنندگان و همچنین اعمال سیاست رفع تعهد ارزی است که باعث تنزل جایگاه ما در صادرات فرش و صنایع‌دستی شده است.
اهمیت این صنعت به دلیل ایجاد ارزش‌افزوده و خلق ثروت در کشور است. فرش و صنایع‌دستی هنر را تبدیل به ثروت کرده و جامعه هدفی که پوشش می‌دهند فرش و صنایع‌دستی دو نماد مهم هنر ملی ایران است که ارزش‌افزوده بالایی در اقتصاد و سهم بالایی در اشتغال کشور دارد. اعمال سیاست رفع تعهد ارزی به توسعه تجارت صنایع‌دستی آسیب جدی وارد کرده است.
این موضوع که با وجود ارزآوری بالای حوزه صنایع‌دستی و فرش، میزان صادرات در این حوزه به حداقل میزان خود در سال‌های اخیر رسیده و از ارقام صادراتی ۲میلیارد دلاری به ۵۵میلیون دلار کاهش یافته، نیازمند آسیب‌شناسی جدی است.
اگرچه تحریم‌ها بر کل صادرات کشور و از جمله صادرات این بخش اثرگذار بوده است، اما اصلی‌ترین عامل اثرگذار، نحوه سیاستگذاری‌ها از جمله اعمال سیاست رفع تعهد ارزی است.
در اقتصادی که مهم‌ترین ضعف آن خام‌فروشی است، ناگفته پیداست که توجه به صنایع‌دستی ، به عنوان حوزه‌ای با بالاترین ارزش‌افزوده و اشتغالزایی، تا چه اندازه مهم است. برای رفع مشکل صادرکنندگان، می‌توان در گام نخست برخی کالاها نظیر محصولات کشاورزی، فرش و صنایع دستی از رفع تعهدات ارزی معاف شده به صورت تدریجی کالاهای بیشتری مشمول این معافیت شود.
قطعاً اگر برخی موانع وجود نداشت ظرفیت آن را داشتیم که میزان صادرات استان همدان بخصوص لالجین را به چند برابر ارقام اکنونی افزایش دهیم اما موانعی مانند زنجیر دست و پای صادرکنندگان را بسته است که شاید اصلی‌ترین آن را بتوان رفع تعهدات ارزی عنوان کرد که طی چند سال اخیر با آن مواجه هستند.
متفاوت بودن مبنای شناسایی تعهدات ارزی، صدور بخشنامه‌ها و دستورالعمل‌ها بدون توجه به متغیرها و مؤلفه‌های کلیدی، بیش برآورد قیمت پایه صادراتی، چند نرخی بودن ارز، تحمیل هزینه‌های مضاعف به صادرکنندگان در مسیر تأمین ارز از صرافان، چالش‌های رفع تعهد ارزی در ورود موقت کالا، شرایط ناعادلانه فروش ارز برای صادرکنندگان نفتی و غیرنفتی، با لغو مصوبه پیمان‌سپاری ارزی،گام موثری در جهت افزایش صادرات سفال و حل مشکل صادرات صنایع دستی برداشته شود.
صادرکننده از اینکه ارز حاصل از صادرات خود را ارزان‌تر از نرخ بازار ارائه دهد، گلایه‌مند است. علت اصلی عدم رفع تعهد ارزی نیز همین مسئله تفاوت نرخ فروش ارز با بازار آزاد است. دولت از طریق این تفاوت نرخ، به دنبال کنترل بازار داخلی است، اما صادرکننده به این موضوع انتقاد دارد و می‌گوید دلیلی ندارد که صادرات کنم و ارز حاصل از آن را با قیمتی ارزان‌تر از بازار ارائه دهم.
هنرمندان و صادرکنندگان سفال و سرامیک لالجین بر این باورند که اگر دولت در این راه به این قشر کمک کند قطعا آورده‌های بسیاری را برای کشور به دنبال خواهد داشت.
انتهای پیام/
نظر شما