به گزارش میراث آریا به نقل از روابط‌عمومی اداره‌کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خوزستان: حمام تاریخی کرناسیون، یکی از جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی شهرستان دزفول، با استقبال بزرگی از گردشگران و بازدیدکنندگان روبروست.
این حمام که در دوره قاجار ساخته شده و به عنوان یکی از بناهای زیبای معماری این دوره شناخته می‌شود، طی سال‌های گذشته به یک مقصد محبوب در تمام طول سال، به ویژه در ایام نوروز، تبدیل شده است.
حمام تاریخی کرناسیون، از جمله بناهای تاریخی برجسته دزفول محسوب می‌شود و فرصتی ارزشمند را برای بازدیدکنندگان فراهم می‌کند تا با تاریخ، فرهنگ و آداب و رسوم این شهر پرآوازه در عرصه تاریخ و تمدن آشنا شوند.
حمام کرناسیون در طول سال‌ها تا پایان جنگ هشت ساله تحمیلی فعالیت می‌کرد. در دوران پس از جنگ و تغییر شیوه زندگی مردم و عدم استفاده از حمام‌های عمومی، آن به حالت تعطیل درآمد.
اما در سال ۱۳۸۲، اداره میراث فرهنگی دزفول به همراه سازمان نوسازی و بهسازی شهرداری، بهسازی و مرمت این حمام تاریخی را آغاز کردند. پس از سه سال تلاش، حمام کرناسیان در سال ۱۳۸۵ به عنوان موزه مردم‌شناسی دزفول بازگشایی شد و از آن به بعد، توانسته است طیف گسترده‌تری از بازدیدکنندگان را جذب کند.
محله کرناسیون که حاوی این حمام است، در قسمت شمالی دزفول و در نزدیکی کوه‌های کرناس واقع شده است. این حمام دارای مساحتی حدود ۸۸۰ مترمربع می‌باشد و دارای بخش‌های جداگانه‌ای برای آقایان و بانوان است. بخش آقایان و بانوان از فضاهای دالان ورودی، سربینه و گرمخانه تشکیل شده است. ساختار ساده آجری این حمام همراه با زیبایی‌های خاص خود، آن ررا به یک جاذبه فرهنگی و تاریخی تبدیل کرده است.
به علاوه، حمام کرناسیون در فهرست آثار ملی ایران با شماره ۸۳۷۷ ثبت شده است، که نشان از اهمیت و ارزش آن در حوزه تاریخ و فرهنگ دارد. این حمام از اطراف خود توسط بناهای تاریخی دیگری همچون خانه‌ها و مساجد تاریخی و مقبره‌ی سید عبدالله داعی، یکی از شعرا و عرفای بزرگ دزفول، احاطه شده است که زیبایی و جذابیت آن را دو چندان کرده است.
حمام کرناسیون بازدیدکنندگان را به یک سفر در زمان می‌برد و فرصتی فراهم می‌کند تا با تاریخ و فرهنگ این منطقه آشنا شوند. با جذابیت معماری خود و تزئینات ساده آجرکاری، این حمام بی‌نظیر به عنوان یک موزه مردم‌شناسی و مقصد گردشگری مورد توجه قرار گرفته است.
با توجه به جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی خاص خود، حمام کرناسیان امروزه به یک نقطه مهم دردسترسی گردشگران و علاقه‌مندان به تاریخ و فرهنگ منطقه تبدیل شده است. زمان سفر بعدی به دزفول، حتماً بازدید از حمام کرناسیان را در برنامه خود قرار دهید تا از زیبایی‌ها و ارزش‌های تاریخی این جاذبه استثنایی لذت ببرید.
نگاهی به تاثیرگذار حمام‌ها در زمان قدیم
در گذشته، حمام‌ها به عنوان مکان‌های مدنی و اجتماعی بسیار مهم در شهرها و روستاها شناخته می‌شدند. آنها در دوران شکوفایی خود، قلب اجتماعات مختلف بودند. در حمام‌ها، مردم با تمام طبقات اجتماعی گفت و گو می‌کردند. این گفت و گوها به صلح، سازش و حتی برخی مواقع به تصمیمات سیاسی و اجتماعی مهم منجر می‌شدند.
در حال حاضر، توجه به کاربری حمام‌ها در نظر گرفته می‌شود و بسیاری از فعالان حوزه میراث نیز پیشنهاد می‌دهند که حمام‌ها به عنوان موزه‌ها یا مکان‌هایی برای برگزاری فعالیت‌های فرهنگی استفاده شوند. با توجه به اینکه حمام‌ها مرتبط با آب هستند، ضروری است تدابیری اتخاذ شود تا جریان آب دوباره در آنها فعال شود.
با توجه به اینکه حمام‌ها برای نظافت و طهارت طراحی شده‌اند، مناسب است که جریان آب در حیاط حمام‌ها و گرمابه‌ها دوباره بازسازی شود تا ویژگی اصلی این مکان‌ها حفظ شود. این اقدام نه تنها به حفظ میراث فرهنگی کمک می‌کند، بلکه به بازآفرینی تجربه قدیمی حمام‌ها نیز کمک می‌کند.
بازسازی جریان آب در حمام‌ها و گرمابه‌ها می‌تواند سبب احیای فضای اجتماعی و فرهنگی این مکان‌ها شود. علاوه بر این، این اقدام می‌تواند فرصتی مناسب برای آموزش و آشنایی با استفاده درست از منابع آب و نگهداری بهینه از آنها فراهم کند.
حمام‌ها و تأثیر آنها در جوامع
وقتی که وارد حمام‌های کرناسیون می‌شویم، یاد دوران کرناسیان می‌افتیم و با روایت‌ها و داستان‌هایی که در آن زمان وجود داشت، آشنا می‌شویم. حمام‌ها به عنوان مکانی مناسب برای روایتگری، اطلاعاتی درباره جنس مصالح استفاده شده در ساخت حمام، شکل حجره‌ها و مکان شیر آب، را ارائه می‌دهند. این داستان‌ها و راویت‌ها درون حمام‌ها بسیار اهمیت دارند و باید به آنها توجه کرد.
راهنمایان گردشگری در حمام‌ها و گرمابه‌های تاریخی نیز باید به جنبه روایتگری و تأثیرگذاری بر روی گردشگران توجه داشته باشند. علاوه بر این، معماری خاص حمام‌ها و گرمابه‌ها نیز بسیار ارزشمند است. به دلیل خصوصیات و ویژگی‌هایی که این بناها دارند، استفاده از آب در آنها امری ضروری است.
با توجه به اینکه می‌خواهیم حمام‌ها را احیا کنیم، باید به کاربری اصلی آنها تمرکز کنیم. ایجاد حمام‌های خاص برای گردشگران و عموم مردم، بدون شک می‌تواند گامی مهم در این راستا باشد. در کشور نیز نمونه‌هایی از گرمابه‌ها که به کاربری اصلی بازگشته‌اند، وجود دارند.
حمام‌ها در زمان قدیم به دلیل تأثیرگذاری‌شان در حوزه‌های فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی، همواره تأثیرگذار و جریان‌ساز بوده‌اند. حضور افراد مهم در این مکان‌ها و ترجیح دادن حمام‌ها برای برگزاری گفتگوها، منجر به تصمیم‌گیری‌های مهمی شده است. در طول تاریخ، این تصمیم‌گیری‌ها به مسائل مختلفی قابل ملاحظه بوده‌اند.
بنابراین، حمام‌ها و گرمابه‌ها نه تنها به عنوان مکان‌هایی برای نظافت، استراحت و آرامش، بلکه به عنوان مراکزی برای تبادل اطلاعات، تصمیمگیری و بحث‌های مهم در جوامع تأثیرگذار بوده‌اند. از این رو، توجه به حفظ و احیای حمام‌ها به عنوان بخشی از تاریخ و فرهنگ جامعه، امری بسیار حائز اهمیت است.
در نهایت، می‌توان نتیجه گرفت که حمام‌ها و گرمابه‌ها به عنوان مکان‌هایی با تأثیر قابل توجه در جوامع، نه تنها به عنوان محل استراحت و آب‌گرمی، بلکه به عنوان مراکز فرهنگی و اجتماعی نقش مهمی ایفا کرده‌اند. احیای و حفظ این مکان‌ها، یک فرصت مناسب برای ارتقای گردشگری و توسعه اقتصادی منطقه است. در این راستا، لازم است تلاش‌ها برای ترویج و حفظ حمام‌ها و گرمابه‌ها به عنوان آثار تاریخی و فرهنگی ادامه یابد.
شایان ذکر است که علت نامگذاری این حمام، مربوط به محله‌ای است که حمام در آن قرار دارد، کرناس نام کوهستان های شمال غرب دزفول است. همچنین به علت اینکه نام عشایری که صدها سال پیش، از این کوه، به این قسمت از دزفول که در مجاورت رودخانه دز است، مهاجرت کرده و ساکن شده‌اند، با همین نام بوده است.
این بنا مربوط به دوره قاجار است و نام‌های دیگری از همچون حمام نو و حمام نصیر دارد. معمار بنا استاد معزی است که مکان را به مساحت ۹۰۰ مترمربع ساخته است که شامل ۲ بخش زنانه و مردانه و از فضاهایی مثل دالان ورودی، سربینه، گرمخانه، سرویس بهداشتی تشکیل شده است.
انتهای پیام/
نظر شما