به‌گزارش میراث‌آریا، سد قیزقلعه سی به‌عنوان یکی از تجربه‌های موفق در توسعه دیپلماسی آبی دولت آیت‌الله رئیسی، نیم قرن پس از اجرا و بهره‌برداری مشترک از سد ارس و متعاقب آن سد خداآفرین در شمالی‌ترین مرز ایران، به دست مهندسان ایرانی بازطراحی و ساخته شده و امروز بهره‌برداری می‌شود.

این سد تنظیمی انحرافی با حجم تنظیمی ۲ میلیارد متر مکعب آب در سال بر روی رودخانه ارس ساخته شده است و ظرفیت آبیاری اراضی کشاورزی به وسعت ۷۴ هزار هکتار در ۲ استان آذربایجان شرقی و اردبیل و اراضی جمهوری آذربایجان را دارد.

سد قیزقلعه سی از نوع خاکی با هسته رسی با بدنه ای به حجم ۱.۵ میلیون متر مکعب است و طول تاج آن ۸۵۰ متر و ارتفاع آن ۳۷ متر است، در ۲ طرف سد ساخت ۲ نیروگاه ۴۰ مگاواتی با ظرفیت تولید ۲۷۰ مگاوات ساعت انرژی قابل استحصال سالیانه طراحی شده که در مرحله خرید و نصب تجهیزات قرار دارد.

ساخت این سد علاوه بر تامین آب اراضی شبکه پایین دست و رونق کشاورزی، موجب توسعه اقتصادی منطقه و اشتغال‌زایی می شود ضمن اینکه موجب بهبود کیفیت تولیدات کشاورزی و رونق گردشگری در منطقه خواهد شد.

سرمایه‌گذاری و اجرای آن تجربه‌ای کم نظیر در حوزه دیپلماسی آب بوده و اتحاد و همدلی ۲ کشور به ویژه در صیانت از پل‌های تاریخی واقع شده در محل طرح و نمود توسعه تعاملات فرهنگی و همبستگی روزافزون ۲ کشور ایران و آذربایجان است و تجربیات حاصل، راهگشای طرح‌ها و تعاملات آبی آینده با کشورهای همجوار خواهد بود.

از دستاوردهای مهم اجرای این سد به عنوان یکی از بزرگترین طرح‌های مشترک مرزی در منطقه می‌توان به استفاده بهینه از منابع آب و خاک و حق آبه‌های مرزی تبدیل شیوه‌های سنتی کشاورزی به شیوه‌های پیشرفته، صنعتی و سامان‌دهی عشایر با افزایش درآمد خانوارها و جلوگیری از مهاجرت و توسعه فعالیت صنایع جانبی و تبدیلی اشاره کرد.

بیش از ۴۵ کیلومتر از راه‌های دسترسی منطقه که با آبگیری سد زیر آب رفته‌اند نوسازی و راه درجه یک جایگزین شده است و با احداث این جاده‌ها و جاده کلیبر به جانانلو، این منطقه مرزی به جاده‌های منتهی به مرکز استان آذربالیجان شرقی وصل شده است.

با افتتاح این سد، علاوه بر تامین یک میلیارد مترمکعب آب، امکان آب اندازی کانال اصلی خداآفرین به طول ۱۴۴ کیلومتر نیز فراهم می شود.

سد خدا آفرین بخش اول طرح جامع خداآفرین است که در سال ۱۳۸۷ به بهره‌برداری رسید، اما برای بهره‌برداری حداکثری از ظرفیت آب ذخیره‌سازی شده در این سد، نیاز به اجرای سد قیز قلعه‌سی به عنوان بخش دوم این طرح جامع وجود داشت.

انتهای پیام/