محمد نقی‌زاده کارشناس ارشد گردشگری در یادداشتی نوشت: دو کشور ایران و روسیه در مسیر بین‌المللی جاده ابریشم از گذشته‌های دور تا به امروز با یکدیگر روابط پرفراز و فرودی داشته و در تحولات قاره کهن آسیا هر دو کشور نقش به سزایی در طول تاریخ داشته‌اند.
روابط دو کشور ایران و روسیه از منظر گردشگری بر اساس گزارش‌های سیاحان خارجی همچون فدت آفانس ایویچ کاتف به بیش از ۴۰۰ سال قبل بازمی‌گردد به‌گونه‌ای که با به قدرت رسیدن خاندان رومانوف و سلطنت تزارها و با سفر کاتف تاجر معروف اهل مسکو به اصفهان پایتخت صفوی شکل یافت به‌گونه‌ای که او در سفرنامه خود از جزئیات شهرها و کاروانسراهای مسیر، و به‌ویژه شکوه شهر اصفهان، جشنواره‌های محلی و شهرسازی آن‌که الهام‌بخش شهرسازی کلاسیک اروپای غربی به شمار می‌رود یادکرده است. این ارتباط به‌گونه‌ای ادامه پیداکرده که از حدود ۲۰۰ سال قبل روسیه در شهر اصفهان کنسولگری تاسیس نمود و در دهه‌ای اخیر نیز این ارتباط با عقد خواهرخواندگی میان دو شهر سن‌پترزبورگ و اصفهان ادامه یافت.
با سفر استاندار اصفهان به شهر سن‌پترزبورگ در سال ۲۰۲۲ فصلی جدید از ارتباطات گردشگری میان اصفهان و سن‌پترزبورگ شکل گرفت و در مهرماه گذشته نیز نمایشگاه گردشگری اصفهان میزبان نماینده استاندار سن‌پترزبورگ بود.
در شرایط اقتصادی امروز ایران که با کاهش سفرهای ایرانیان به اقصی نقاط جهان همراه بوده، یکی از راه کارهای توسعه اقتصادی به‌ویژه از منظر گردشگری جذب گردشگر خارجی به‌ویژه از کشورهای همسایه است زیرا تأسیسات و سرمایه‌گذاران حوزه گردشگری با کاهش درآمدهای خود با مشکلاتی ازجمله افزایش زمان بازگشت سرمایه روبرو می‌شوند. لذا در طی این چرخه و در بلندمدت، علاوه بر عدم ایجاد زیرساخت‌های جدید در حوزه گردشگری، زیرساخت‌های فعلی نیز تحت‌الشعاع وضعیت موجود قرارگرفته و مستهلک‌شده و یا بعضا به تعطیلی کشیده می‌شوند.
با این وصف یکی از راه کارهای برون‌رفت از تنگناهای اقتصادی فعالان گردشگری تلاش در جهت یافتن کشورهای هدف جدید گردشگری به‌ویژه از کشورهای همسایه است.
تلاش در راستای جذب گردشگر خارجی یکی از راه کارهای کشورهای پیشرفته گردشگری است به‌گونه‌ای که امروزه بسیاری از کشورهای دنیا مانند فرانسه، اسپانیا، آمریکا، ایتالیا، ترکیه، مکزیک، انگلستان، آلمان، یونان و اتریش به سمت یافتن کشورهای هدف جدید حرکت نموده و توانسته‌اند به‌خوبی، جذابیت‌های کشور خود را به مردم جهان معرفی کرده و امروزه در صدر جذب گردشگر خارجی قرار داشته و درآمدهای مناسبی از اقتصاد گردشگری عاید آنان می‌شود.
بر همین اساس به منظور آشناسازی با جذابیت‌های گردشگری اصفهان، کمیته تورهای ورودی در سال‌های اخیر تشکیل شد. براین اساس دفاتر خدمات گردشگری اصفهان بر آن شدند تا با برگزاری تورهای آشناسازی از استان اصفهان برای فعالان گردشگری سایر کشورها، زمینه جذب گردشگری خارجی را فراهم کنند. این امر که با حمایت و همراهی دستگاه حاکمیتی و فعالیت مستقیم و سرمایه‌گذاری بخش خصوصی همواره همراه بوده می‌تواند در اقتصاد گردشگری در کل استان تأثیرگذار باشد.
در این راستا، شناخت بازار هدف بسیار حائز اهمیت است چراکه سرمایه‌گذاری بر روی مشتری غلط و کشور غلط می‌تواند انرژی و سرمایه اندک بخش خصوصی را دچار نقصان کند. لذا وظیفه دستگاه‌های حاکمیتی و نظام در این موضوع کاملاً مشخص است که باید با برقراری تعاملات سیاسی و شناخت بازار هدف چراغی برای بخش خصوصی در این موضوع روشن کنند.
یکی از کشورهای هدف که با مهیا شدن شرایط سیاسی و فرهنگی، امکان جذب گردشگر از آن برای ما ایرانیان میسر شده کشور بزرگ و پهناور روسیه با جمعیتی نزدیک به ۱۵۰ میلیون نفر است که گزینه بسیار مناسبی برای جذب گردشگر می‌باشد.
در همین راستا به همت فعالان بخش خصوصی گردشگری اصفهان نشستی با فعالان دفاتر خدمات مسافرتی مناطق شمالی این کشور تشکیل شد. در ابتدای این نشست، فعالان گردشگری روسیه از اقدامات انجام شده ازجمله لغو روادید با ۲۶ کشور و ظرفیت‌های بی‌نظیر گردشگری اصفهان همچون امکان درمان سرطان با کمترین هزینه، توسعه گردشگری روستایی و عشایر و انواع رویدادهای گردشگری مانند بازی چوگان و تنوع غذایی سنتی در اصفهان آشنا شدند، همچنین از آنان خواسته شد تا با بیان نیازها و مشکلات به رفع موانع سفر به اصفهان و ایران یاری‌رسانی کنند.
اولین و بزرگ‌ترین مشکل مطرح شده در این نشست را می‌توان ایران هراسی برشمرد. ایران هراسی نه‌تنها جذب گردشگر ایران را از کل دنیا تحت تأثیر قرار داده بلکه به نظر می‌رسد حتی کشورهایی که با ایران پیمان‌های سیاسی مشترک دارند را نیز تحت تأثیر قرار داده است. هرچند که این امر تنها دلیل عدم جذب گردشگر خارجی ما نیست، اما خود به‌تنهایی می‌تواند بر کل گردشگری ما تأثیرگذار باشد.
بی‌تردید لزوم تبلیغ وجود امنیت کامل برای گردشگران خارجی و نمایش آن در کشورهای هدف به‌صورت گسترده، می‌تواند نقش به سزایی در رفع این مانع باشد بااینکه هزینه‌های انجام‌شده برای پروژه ایران هراسی توسط آمریکا شاید با کل بودجه فرهنگی ایران برابری کند لکن هر اقدام فرهنگی برای خنثی کردن این اقدام گامی مهم برای توسعه گردشگری ایران است. همچنین ایجاد یک تجربه متفاوت برای گردشگرانی که به ایران و اصفهان آمده‌اند مانند ارائه هدیه و یا تکریم ویژه توسط حاکمیت می‌تواند، بازاریابی مستقیم را افزایش دهد و حجم ایران هراسی را به‌آرامی کمرنگ کند.
تحریم‌های مالی و عدم امکان استفاده و خرید از کارت‌های بانکی بین‌المللی از دیگر مشکلات مهم بیان‌شده در این نشست بود. در این خصوص راهکارهای متفاوتی توسط بخش دولتی و خصوصی در حال ارائه و استفاده است لکن به نظر می‌رسد این اقدامات به‌تنهایی کافی نبوده و باید با روش‌های مؤثر دیگری به رفع این مشکل پرداخت که پرداختن به آن‌ها مجالی دیگر را می‌طلبد.
یکی دیگر از مشکلات بیان‌شده در این نشست در خصوص وضعیت گردشگری اصفهان، نبود زیرساخت کافی در حوزه اقامت و تفریحی در نقاط مختلف ایران و به‌ویژه اصفهان است، نکته‌ای که وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی نیز در نشست ملی افق تحول ۹ با حضور مدیران میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی سراسر کشور با ایراد سخنانی به لزوم مطالعه‌های بنیادی برای ایجاد و سرمایه‌گذاری اماکن اقامتی و تفریحی اشاره و تأکید کرد.
به‌این‌ترتیب مبرهن است، همان‌گونه که یک گردشگر در سفر نیاز به اقامت دارد بی‌تردید به تفریح نیز نیاز دارد. لذا ایجاد اماکن تفریحی علاوه بر ایجاد نشاط اجتماعی در بین شهروندان یک شهر و گردشگران داخلی باعث جذابیت‌هایی برای گردشگران خارجی نیز می‌شود. خوشبختانه در حال حاضر ۱۴۸ طرح بزرگ گردشگری در گستره استان اصفهان در حال انجام است و امید می‌رود که در طی دوره فعالیت دولت چهاردهم با بهره‌برداری از این طرح‌ها و همچنین حمایت از سرمایه‌گذاری گردشگری شاهد رونق هرچه بیشتر گردشگری در پهنه فرهنگی اصفهان باشیم.
در ادامه این نشست صمیمانه فعالان گردشگری کشور روسیه به موارد دیگری همچون کمبود راهنمایان گردشگری روس زبان، نبود پرواز مستقیم از استان‌های مختلف روسیه به اصفهان و ایران، عدم درج قیمت به دلار و یورو بر روی صنایع‌دستی نیز اشاره کردند که موردتوجه مدیریت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان نیز قرار گرفت ونشان از توجه فعالان گردشگری روسیه به زیرساخت‌های اصفهان برای توسعه گردشگری این شهر تاریخی با روسیه است.
بی‌تردید هم‌اینک و باگذشت بیش از ۴ دهه از بروز انقلاب اسلامی، ایران درزمینهٔ صنعت گردشگری در نقطه عطف خود قرار دارد، چراکه در طی سالیان گذشته ایران نسبت به توسعه زیرساخت‌های گردشگری اقدام کرده و جذب گردشگر خارجی به‌عنوان یک مطالبه عمومی در بین اقشار مختلف نهادینه شده لذا در حال حاضر گردشگری در ایران آماده به اوج رسیدن است. حال هر گروه و نهاد چه داخلی و چه خارجی درصورتی‌که بر روی جذب گردشگر خارجی سرمایه‌گذاری کند می‌تواند از درآمد خوبی برخوردار شود. امید است که کشور عزیزمان هرچه زودتر از این نقطه عبور کرده و صنعت گردشگری بتواند جایگاه و نقش واقعی خود را در اقتصاد ایران پیدا کند.
انتهای پیام/
نظر شما