محسن جانجان، رئیس بنیاد ایران‌شناسی همدان در یادداشتی نوست: شهر ملایر در آذرماه ۱۳۹۸ به دلایل پیشینه منبت، وجود استادکاران پیشکسوت و جوان، دریافت نشان‌های بین‌المللی و ملی صنایع‌دستی توسط هنرمندان این شهر و وجود چندین روستای دارای صنعت منبت مانند روستای دهنو آورزمان که بیشتر مردان آن برای امرار معاش به حرفه مذکور مشغولند، وجود بازار بزرگ مبل منبت با بیش از ۲۰۰ فروشگاه و نمایشگاه خصوصی مبل، به عنوان شهر جهانی مبل و منبت به ثبت رسید.
ملایر شهری تاریخی در جنوب شرقی استان همدان و در غرب ایران است و تاریخچه مستند منبت در این شهرستان به دوره صفویه باز می‌گردد که از شواهدی همچون ضریح و در امامزاده سام و حام (ع)، واقع در شهر سامن می‌توان فهمید که مصنوعات چوبی در دوره صفویه در منطقه ملایر تولید می‌شده است و نقوش استفاده شده روی در مذکور که هم اکنون در موزه لطفعلیان ملایر نگهداری می‌شود، گره‌های هنـدسی بوده که نقوش آن با مغار روی چوب، منبت شده است.
در این شهرستان ۸۸۳۴ نفر هنرمند صنعتگر از بین مردان، بانوان، پیشکسوتان و جوانان در ۴۹۴۴ کارگاه صنایع‌دستی فعال و مشغول به کار هستند که از بین این تعداد ۷۹۷۲ نفر در ۴۲۶۰ کارگاه منبت چوب به تولید مبلمان منبت مشغولند که این رقم بیش از ۹۰درصد اشتغال صنایع‌دستی شهرستان را در بر می‌گیرد.
مشاغل وابسته به منبت شامل چوب بری، حمل و نقل، نجاری و کلاف‌سازی، ابزارسازی، ابزار زنی، رویه کوبی و رنگ‌کاری است که جمعیت حدود ۲۵هزار نفر را شامل می‌شود.
در بعضی تولیدات منبت نقوش به کار رفته در دیوارنگاره‌ها و سرستون‌های تخت جمشید و گاه حضور نقوش منظم ساده شده در تلفیق منبت و مشبک چوب دیده می‌شوند و تنوع نقش‌های شناخته شده و گاه ابداعی در منبت ملایر به وضوح دیده می‌شود.
بیشترین نقوش مورد استفاده در منبت مبلمان این منطقه شامل طرح‌های ختایی، گل و بوته، گل و مرغ و... و از پیچش‌های طوماری برای منبت دسته مبل‌هاست. طرح‌های اصیل و نو با استفاده از پیکره‌های خوش‌تراش، داستان‌های حماسی و مذهبی، نقش مهمی را در منبت مبل ملایر ایفا می‌کنند.
معمولاً برای طراحی، نقش مایه‌های گیاهی کاربرد زیادی دارند که با نام‌های گل پنج پر یا چندپر، برگ‌های ساده و برگ کرفسی، برگ‌های پیچک‌دار شناخته شده‌اند. گل چندپری از اصیل‌ترین نقوش به کار رفته در طراحی سنتی در این شهرستان است. این گل که در منبت با شکل‌های مختلفی طراحی شده است سال‌ها در نقشه‌های قالی این هنر پیشینه دار ایران زمین به زیبایی و به وفور دیده شده است.
پراکندگی منبت این شهرستان علاوه بر شهرک صنعتی حاجی آباد به صورت کارگاه‌های بزرگ فعال در گوشه و کنار شهر ملایر به صورت کارگاهی یا خانگی و نیز در شهر جوکار در ۱۰ کیلومتری ملایر و روستای دهنو آورزمان که شغل بیشتر مردان آن صنعت منبت بوده است.
جشنواره‌های منبت، نمایشگاه‌ها و فروشگاه‌ها و صادرات مبل منبت شده به شهرهای مختلف کشور از جمله تهران، اصفهان، مشهد و تبریز و کشورهای همسایه از شمال، غرب و جنوب کشور بازارهای مهم فروش مبلمان منبت ملایر است.
انتهای پیام/
نظر شما