محمدرضا تاجیک، روزنامه‌نگار و ورامین‌شناس در یادداشتی نوشت: پس از انقلاب مشروطه، در مجموع ۲۴ دوره برگزاری انتخابات و تشکیل مجلس شورای ملی، ۱۵ نفر به نمایندگی مردم در این مجلس انتخاب گردیدند که هر کدام حدیث مفصلی دارند. محسن دولو، یکی از همین نمایندگانی بود که از خاطر مردم ورامین فراموش نخواهد شد.

وی در سال ۱۲۹۹ در محله سرچشمه تهران به دنیا آمد و با اینکه تحصیلاتش دیپلم بود ولی به زبان‌های انگلیسی و فرانسه آشنایی داشت. ‌ایشان کاریکاتوریست، مدیر و صاحب امتیاز مجله هفتگی کاریکاتور و اولین کاریکاتوریست ایرانی است که اثرش در سطح جهانی مورد توجه قرار گرفت و به پدرکاریکاتورنوینایران مشهور گشت. دولو اولین بار در سال ۱۳۲۵ ضمیمه فکاهی مجله استقلال را به عنوان سردبیر پذیرفت ولی این ضمیمه بیشتر از یک شماره منتشر نشد. در همان سال نشریه‌ای دیگر به نام مجله پیروزی که ضمیمه فکاهی آن با مسؤولیت محمد مرتضوی و سردبیری آن با محسن دولو بوده، منتشر می‌شود.

او در سال ۱۳۴۶ با ترسیم کاریکاتور چهره نیکیتا خروشچف توانست اولین جایزه بین‌المللی در عرصه کاریکاتور را برای ایران از جشنواره بین‌المللی مونترال کانادا بدست بیاورد و از میان ۲۰۰ اثر از ۳۸ کشور، مقام دوم را به خود اختصاص داد. دولو یک سال پس از کسب این جایزه، در ۶ مهرماه سال ۱۳۴۷ نشریه کاریکاتور را منتشر کرد.

محسن دولو، رنگ را در کاریکاتور ایران رایج کرد و جدی گرفت. سبک او در کاریکاتور را می‌توان اکسپرسیونیستی دانست. با اینکه آثار دولو از نظر تکنیکی جزء بهترین کاریکاتورهای پیش از انقلاب محسوب می‌شود ولی آثار وی به خاطر نزدیک بودن به دولت وقت، محافظه کارانه بوده و از این رو مورد انتقاد است. یکی از اقدامات به ظاهر مؤثر دولو آن بود که با پیگیری‌هایش و به علت آشنایی با هویدا نخست وزیر، در دوره ۲۲ مجلس شورای ملی، نماینده ورامین از گرمسار و ایوانکی تفکیک و مستقل شد.

دولو در انتخابات هجدهم تیرماه سال ۱۳۵۰ در دوره ۲۳ قانونگذاری مجلس به نمایندگی از حزب ایران نوین با کسب ۱۰۷۷۵ رای از ۱۱۲۱۹ رای ماخوذه از ورامین به نمایندگی مجلس شورای ملی انتخاب و تا پایان این دوره در ۱۶ شهریور ۱۳۵۴ نمایندگی مردم را برعهده داشت. در دوران نمایندگی دولو، با توصیه و تلاش‌های او، جاده ورامین به تهران تعریض و آسفالت آن ترمیم اساسی شد.

دولو هرچند توان خود را در راستای ایفای وظایف خود بکار گرفت اما ظاهراً نتوانست در دوران نمایندگی خود انتظارات مردم را برآورده کند. پس از انقلاب اسلامی، وی که گوشه نشین شده بود، یکی از شاهکارهای هنری خود را با ترسیم چهره ۳۷ نخست وزیر ایران از انقلاب مشروطه تا انقلاب اسلامی به صورت جمعی در یک تابلو و در تابلوهای دیگری به صورت تک نفره خلق کرد. وی تا آخر عمر مجرد ماند و به دلیل آنکه شغل رسمی و حقوق بازنشستگی نداشت، علی رغم مشکلات اقتصادی، به سختی تکفل چند تن از نزدیکان خود را نیز برعهده داشت.

با وجود تمام تلاش‌ها و دستاوردهایش، محسن دولو هرگز نتوانست آن‌گونه که باید و شاید به جایگاه مورد نظر خود در میان مردم دست یابد. شاید همین دلیل بود که او را به سمت خلق آثار هنری خاص و بی‌بدیل سوق داد. آثار او امروز همچنان الهام‌بخش نسل‌های جدید کاریکاتوریست‌ها و هنرمندان ایرانی است.

محسن دولو، علاوه بر کارهای هنری، در عرصه اجتماعی و سیاسی نیز فعالیت‌های چشمگیری داشت. او توانست با استفاده از روابط خود و آشنایی با مقامات وقت، برخی مسائل و مشکلات منطقه ورامین را حل کند. با این حال، فعالیت‌های او همیشه مورد تأیید و رضایت کامل مردم نبود و برخی از او به دلیل نزدیکی‌اش به دولت وقت انتقاد می‌کردند.

محسن دولو در ۵ دی ماه سال ۱۳۷۶ در سن ۷۷ سالگی در تهران چشم از جهان فروبست. با مرگ او، ایران یکی از هنرمندان بزرگ و مؤثر خود را از دست داد، اما آثار و تلاش‌های او همچنان به عنوان میراثی ارزشمند باقی مانده است.

انتهای پیام/