به گزارش میراث‌آریا، زهرا زارع استادیار پژوهشگاه ارائه دهنده این کرسی ترویجی که ناقدان آن امیلیا نرسیسیانس دانشیار دانشگاه تهران و محمد افروغ دانشیار دانشگاه اراک بودند و مدیریت آن را علیرضا حسن‌زاده دانشیار پژوهشگاه بر عهده داشت به بیان طرح مسئله پرداخت و به پرسش‌های ناقدان پاسخ گفت.

او افزود: یکی از نقوش کهن و پرتکرار در دست‌بافته‌های عشایر بختیاری نگاره‌ای است به نام مرغکی-قوچکی،  این نگاره و نقوش مشابه به آن که هم می‌تواند سر و گردن ساده شده مرغ باشد و هم سر و گردن قوچ یا بز کوهی و هم ترکیبی از هر دوی آنها، در برخی مناطق کله مرغی و در بعضی دیگر قوچی نیز نامیده می‌شود.

استادیار پژوهشگاه تصریح کرد: تکرار بی‌وقفه نگارۀ مرغکی قوچکی در اضلاع ترنج‌ها و لچک‌ها این احتمال را برای برخی محققان  مطرح ساخته که این شیوه نگاره‌سازی زنجیره‌ای، بازمانده و رمز طلسم‌گونه دعای باران و باران‌خواهی است، بی‌آنکه قرینه و استدلال متقنی در پس آن باشد و به نظر می‌رسد منشأ این برداشت عبارات سیروس پرهام در این باره است که می‌نویسد: «هویت دوگانه این نقش‌مایه و درهم آمیختن مرغ و قوچ شاید تجسم واقعیتی تاریخی باشد و برانگیخته تجانس رمزی و پیوند نمادی این دو جانور ناهمگون در بافت فرهنگی جامعه دهقانی- شبانی ایران باستان. قوچ و مرغ هر دو مفاهیم نمادی و رمزی بارزی داشته‌اند و خصوصاً در ارتباط با اصول نجومی و معتقدات اساطیری با یکدیگر نسبت داشته‌اند.

او در ادامه با تحلیلی دقیق‌ و بر پایه مستندات به شرح موضوع پرداخت و گفت: پژوهش حاضر با عنایت به گستره عظیم تاریخی، جغرافیایی و فرهنگی کاربرد سمبول قوچ و مرغ، و با توجه به سوابق تاریخی چند هزار ساله قوم بختیاری و در عین حال، بکر و دست‌نخورده بودن این فرهنگِ پر از راز و رمز، می‌کوشد با تکیه ‌بر قواعد و ضوابط علمی و روشمند به بررسی نقش‌مایه مرغکی- قوچکی در دست‌بافته‌های قوم بختیاری تمرکز کرده و تبیین جامعی از ابعاد فلسفی و اسطوره‌ای آن به دست دهد.

انتهای پیام/