مریم خدابنده، کارشناس صنایع دستی، در یادداشتی نوشت: شیشه‌گری یکی از هنرهای دست‌ساز ایران است که به قدمت تاریخ ایران بازمی‌گردد. در دوران مختلف تاریخی، شیشه‌گران ایرانی با استفاده از تکنیک‌های خاص خود اقدام به ساخت انواع شیشه‌ها، ظروف، و تزئینات شیشه‌ای می‌کردند.

در شهرستان پاکدشت، شیشه‌گری به طور ویژه‌ای به نام «شیشه‌گری فوتی» شناخته می‌شود که در این هنر، از روش دمیدن شیشه در یک ظرف با استفاده از دهان انسان بهره برده می‌شود. این تکنیک قدیمی به نام فوتی شناخته می‌شود که در آن شیشه‌گران با دمیدن هوا به درون یک توده شیشه مذاب، آن را به اشکال مختلف در می‌آورند.

ویژگی‌های شیشه‌گری فوتی در پاکدشت

شیشه‌گری فوتی در پاکدشت ویژگی‌های منحصر به فردی دارد که آن را از سایر مراکز شیشه‌گری ایران متمایز می‌کند. یکی از مهم‌ترین ویژگی‌ها، استفاده از رنگ‌های خاص و طبیعی است که در تهیه شیشه‌های فوتی به کار ‌می‌روند. هنرمندان این منطقه از مواد طبیعی چون خاک، فلزات و رنگ‌های گیاهی استفاده می‌کنند تا شیشه‌های رنگی و متنوع تولید کنند. این رنگ‌ها علاوه بر زیبایی، باعث شده‌اند که شیشه‌های تولیدی این منطقه به یک جاذبه فرهنگی و هنری تبدیل شوند.

علاوه بر رنگ‌ها، نوع طراحی و شکل‌گیری این شیشه‌ها نیز بسیار خاص است. معمولاً شیشه‌گران فوتی در پاکدشت ظروفی با طراحی‌های پیچیده و تزئینات ظریف می‌سازند. این هنر در تولید انواع ظروف تزئینی، گلدان‌ها، شیشه‌های میناکاری شده، لوسترها و حتی تابلوهای شیشه‌ای به کار می‌رود. ترکیب هنر شیشه‌گری با طراحی‌های سنتی ایرانی باعث می‌شود که هر قطعه شیشه‌ای از این منطقه، همچون یک اثر هنری بی‌نظیر باشد.

فرآیند تولید شیشه فوتی

فرآیند تولید شیشه فوتی در پاکدشت نیاز به دقت و مهارت بالایی دارد. ابتدا شیشه‌گران مواد اولیه را آماده می‌کنند. این مواد در کوره‌های مخصوص حرارت داده می‌شوند تا به دمای مذاب برسند. سپس شیشه‌گران با استفاده از لوله‌ای بلند، شیشه مذاب را به داخل لوله کشیده و با دمیدن هوا، آن را به شکل دلخواه در می‌آورند. این فرآیند نیاز به دقت و مهارت خاصی دارد و هنرمند باید قدرت و دقت خود را در هدایت و شکل‌دهی شیشه‌های مذاب به کار گیرد.

در نهایت، شیشه‌های تولیدی پس از شکل‌گیری در کوره‌های سردکننده قرار می‌گیرند تا به تدریج سرد و سخت شوند. این شیشه‌ها به مرحله نهایی ‌می‌روند که شامل رنگ‌آمیزی، تزئین و در صورت نیاز، استفاده از تکنیک‌های میناکاری و نقاشی است. به همین دلیل، شیشه‌های فوتی در پاکدشت نه تنها از نظر کیفیت، بلکه از لحاظ زیبایی و طراحی نیز منحصر به فرد هستند.

اهمیت فرهنگی و اقتصادی

شیشه‌گری فوتی در پاکدشت نه تنها یک هنر زیبا است، بلکه جنبه‌های فرهنگی و اقتصادی مهمی نیز دارد. این صنعت در پاکدشت به عنوان یکی از جاذبه‌های گردشگری شناخته می‌شود و بسیاری از گردشگران داخلی و خارجی به این منطقه سفر می‌کنند تا از نزدیک با فرآیند تولید شیشه فوتی آشنا شوند و آثار هنری منحصر به فرد آن را خریداری کنند. این امر باعث رشد اقتصادی در منطقه و ایجاد اشتغال برای هنرمندان و شیشه‌گران محلی شده است.

علاوه بر این، شیشه‌گری فوتی در پاکدشت به حفظ و انتقال سنت‌های قدیمی کمک کرده است. هنرمندان محلی با آموزش نسل‌های جدید، این هنر را زنده نگه داشته‌اند و به همین دلیل، شیشه‌گری فوتی در پاکدشت به عنوان یک میراث فرهنگی ارزشمند تلقی می‌شود.

در پایان می‌توان‌گفت: شیشه‌گری فوتی در شهرستان پاکدشت نمونه‌ای بارز از هنر اصیل ایرانی است که با ترکیب مهارت، خلاقیت و فرهنگ، توانسته است به یک صنعت برجسته تبدیل شود. این هنر نه تنها زیبایی‌های چشم‌نوازی به همراه دارد، بلکه با تأثیرات فرهنگی و اقتصادی خود، نقش مهمی در حفظ و توسعه صنایع دستی ایران ایفا می‌کند.


 

انتهای پیام/