میراث‌آریا: موزه‌های مردم شناسی به‌عنوان مراکز فرهنگی و علمی از اهمیت فراوانی برخوردارند. این موزه‌ها نه تنها به حفظ و معرفی تاریخ و فرهنگ بشر کمک می‌کنند، بلکه با آموزش و آگاهی‌بخشی به عموم مردم، تقویت هویت ملی و فرهنگی، و گسترش گردشگری فرهنگی، نقشی کلیدی در پیشرفت و توسعه جوامع ایفا می‌کنند. اهمیت این موزه‌ها در دنیای امروز که با تهدید فراموشی تاریخ و فرهنگ مواجه است، بیش از پیش نمایان است.

موزه مردم‌شناسی و باستان‌شناسی خلیج‌فارس بندرعباس، در محوطه برکه‌های منسوب به «برکه‌های باران» قرار دارد که در بهمن سال ۱۳۸۶ به بهره‌برداری رسیده است.

ساختمان موزه

ساختمان موزه با زیربنای ۲۴۰۰ مترمربع در سه‌طبقه طراحی‌ شده است. برای هماهنگی کل مجموعه باهم، و همچنین امانت‌داری و احترام به دانش و فرهنگ بومی معماری در استان، در طراحی این موزه از معماری بومی استان هرمزگان، به‌خصوص قلعه ـ خانه‌های اربابی غرب استان، الهام گرفته‌ شده تا هم در نمای ساختمان و هم در فضاهای درونی آن، بخشی از فرهنگ و سنت‌های استان را به بیننده باز کند. جرزهای پشتیبان، در و پنجره‌های چوبی و بادگیر (نورگیر مرکزی ساختمان) از جمله عناصر معماری بومی استان هرمزگان هستند که اصالت و سادگی را به بیننده القاء می‌کنند.

معرفی مهمترین عنصر معماری استان هرمزگان

طبقه اول شامل بخشه‌ای اداری و خدمات عمومی است؛ دفاتر مدیریت و کارکنان، نگهبانی، دبیرخانه، گیشه بلیت‌فروشی، بانک سفال و اشیاء مطالعاتی باستان‌شناسی، کارگاه آموزشی، گالری نمایشگاه‌های موقت، نمازخانه، مرکز آموزش‌های فرهنگی- هنری کودک و نوجوان و کتابخانه تخصصی در این طبقه هستند. همچنین در این طبقه نمایشگاهی از انواع مختلف بادگیرهای سراسر استان  (با تأکید بر بادگیرهای بندرکنگ و بندر لافت) به‌طور دائم برقرار است تا بازدیدکنندگان را با یکی از مهم‌ترین عناصر معماری بومی استان هرمزگان آشنا کنند.

معرفی فرهنگ هرمزگان در بخش مردم شناسی

طبقه دوم به بخش مردم‌شناسی اختصاص داده‌شده است و سعی شده در این بخش به معرفی گوشه‌هایی از فرهنگ بومی استان پرداخته شود و بدین منظور بخش‌هایی با عناوین «گالری بازار سنتی»، «گالری صید و صیادی» و «گالری جنگ هرمز و شکست پرتغالی‌ها به فرماندهی امامقلی خان» در این طبقه در نظر گرفته‌شده است.

در بخش گالری بازار سنتی می‌توان با نمونه‌ای از بازارهای سنتی سراسر استان همراه با پوشاک محلی مردم، صنایع‌دستی و سایر کالاهای قابل‌خرید و فروش در این‌گونه بازارها و نحوه معاملات ساده تجاری در بازارهای هفتگی محلی، نظیر پنج‌شنبه‌بازار میناب، آشنا شد.

یکی از ویژگی‌های منحصربه‌فرد این بخش، پخش صداهای مربوط به هر گالری با گویش بندری و لهجه‌های محلی مردم استان است تا از این طریق هم بازدیدکنندگان با بخش ناملموس فرهنگ استان آشنا شوند. همچنین سالن کنفرانس موزه، در این بخش قرار دارد.

کشفیات و دستاوردهای کاوش در بخش باستان شناسی

طبقه سوم موزه به بخش باستان‌شناسی اختصاص داده‌شده است. در این بخش نتایج آخرین کشفیات و دستاوردهای کاوش‌ها و بررسی‌های باستان‌شناختی را در سراسر استان شاهد هستیم. برای نمایش اشیا و آثار به‌دست‌آمده از سراسر استان، این طبقه به چهار بخش تقسیم‌شده که به ترتیب سیر تاریخی عبارت‌اند از بخش‌های پیش‌ازتاریخ، دوران تاریخی و دوران اسلامی است. همچنین در این طبقه بخشی مجزا نیز به سکه‌های همه دوره‌های نامبرده اختصاص داده‌شده است و مجموعه‌ای نسبتاً کامل از سکه‌های دوره‌های مختلف را در این بخش شاهد هستیم. علاوه بر سکه‌ها، مهم‌ترین اشیائی که در این طبقه به آن برمی‌خوریم، متعلق به کشفیات کاوش‌های باستان‌شناسی در شهرستان‌های میناب و رودان و بشاگرد است که بیانگر حضور تمدن‌های درخشان از هزاره سوم قبل از میلاد تا دوران اشکانی – ساسانی در منطقه هستند.

علاوه بر بخش‌های ذکرشده، بنا به‌ضرورت بخش بانک سفال نیز به موزه خلیج‌فارس افزوده‌شده است. بانک سفال و اشیاء مطالعاتی باستان‌شناسی که شامل مقادیر قابل‌توجهی قطعات سفال، استخوان، شیشه، ابزار سنگی، سرباره‌های کوره‌های سفالگری و فلز گری، و... است که از کاوش‌ها و بررسی‌های باستان‌شناسی سراسر استان نمونه‌برداری و جمع‌آوری‌شده است. راه‌اندازی این بخش در آذرماه سال ۱۳۹۰ آغاز شد و ساماندهی آن ادامه دارد.

انتهای پیام/