ارائه گزارش‌های باستان‌شناسی در ۲ نشست تخصصی

فصل اول کاوش در چغاگلان استان ایلام، کاوش فصل دوم محوطه کمیشانی دشت نکا، فصل چهارم کاوش در غار قلعه‌کُرد، فصل سیزدهم سیزدهم کاوش‌های باستان‌شناسی تل آجری پارسه و فصل ششم کاوش باستان‌شناسی در محوطۀ تاریخی بازه‌هور در قالب نشست تخصصی بررسی شد.

به گزارش میراث‌آریا، حجت دارابی در این نشست به ارائه مختصری از گزارش فصل اول کاوش در چغاگلان، استان ایلام پرداخت و گفت: چغاگلان بی‌شک از جهات مختلف در راستای مطالعه نوسنگی شدن جوامع جایگاه ویژه‌ای در منطقه دارد. پژوهشهای قبلی نشان داده سیر تدریجی بلندمدت گذار از گردآوری خوراک به کشت اولین گونه‌های گیاهی در آن قابل ردیابی است. به نظر می‌رسد این ردیابی را در دیگر جنبه‌های زندگی انسان نیز می‌توان داشت که البته این موضوع منوط به تداوم کاوش در آن خواهد بود.

 او افزود: طی فصل اول کاوش در چغاگلان ۸۸ نمونه از یافته¬ها به دست آمده که با عنوان اشیا ویژه ثبت شد. این یافته‌ها به اشیا گلی، ادوات سنگی، اشیای تزئینی و اشیای استخوانی تقسیم شده‌اند.

در ادامه حسن فاضلی نشلی استاد گروه باستان شناسی دانشگاه تهران با تشریح کاوش فصل دوم محوطه کمیشانی دشت نکا در حوزه جنوب شرق دریای کاسپی تصریح‌ کرد: کاوش فصل دوم محوطه کمیشانی در بردارنده یافته‌هایی از دوران آغاز نوسنگی تا هزاره اول پ.م است. در طی دو ترانشه کاوش‌شده، روند اهلی‌سازی گیاه و حیوان‌، تغییرات ایدئولوژیکی، اقتصاد معیشتی و دیرین‌اقلیم در دوره میان‌سنگی به نوسنگی قابل پیگیری است و می‌توان با کمک آن چگونگی مدیریت اهلی‌سازی بازسازی شود.

او گفت: این کاوش با دو رویکرد مختلف درزمانی و همزمانی کاوش شده و می‌توان محوطه کمیشانی را یک روستای اولیه دانست که انسان در آن از غار بیرون آمده و در دشت سکنی گزیده است و از ظرفیت‌های محیطی گیاه و حیوان بهره‌وری کرده و توانسته است وارد دوره نوسنگی شود.

حامد وحدتی‌نسب استاد گروه باستان‌شناسی دانشگاه تربیت مدرس با بیان مواردی در خصوص برنامه فصل چهارم کاوش در غار قلعه-کُرد، آوج، استان قزوین گفت: یکی از مهمترین یافته‌های حاصل از کاوش در غار قلعه‌کرد که در فصل دوم کشف و نتایج سن‌سنجی آن هم‌اکنون قابل ارائه است، کشف دومین دندان انسانی برجا از لایه‌های باستانی ترانشه شماره ۴ این غار با قدمت ۱۸۰ هزار سال پیش از حال است.

او افزود: این یافته در کنار دندانی که قبلاً از همین غار با قدمت ۱۷۵ هزار سال پیش گزارش شده بوده، چهارمین بقایای دندانی انسان عصر پلیئستوسن یافت‌ شده از ایران است که البته از منظر قدمت می‌توان آنرا قدیمی‌ترین بقایای انسانی که تاکنون از ایران گزارش شده لحاظ کرد. دندان یادشده آسیای شیری است و هنوز مطالعات برای تشخیص گونه انسانی آن (نئاندرتال یا انسان هوشمند کهن) ادامه دارد.

علیرضا عسکری چاوردی عضو هیئت علمی دانشگاه شیراز به ارائه گزارشی از فصل سیزدهم کاوش‌های باستان‌شناسی مشترک ایرانی، ایتالیائی در تل آجری پارسه، فارس از کاخ تا شهر، ۱۴۰۲ پرداخت و اظهار کرد: برنامه فصل سیزدهم کاوش در محوطه تل به مدت ۶۵ روز با همکاری هیات مشترک ایرانی ایتالیائی انجام شد. در نتیجه کاوش فصل‌های پیشین ساختمانی با جهت شمال غربی- جنوب شرقی در این محوطه به‌دست آمده بود. در فصل سیزدهم تمرکز بر ساماندهی بخش‌های ناتمام به‌جای مانده از گمانه‌های پیشین با هدف نمایان‌سازی کامل دیوار شرقی و غربی دروازه انجام شد. همچنین کاوش دومین سطح سکونتی به‌جای مانده از کاوش فصل دوازدهم  ایوان شمالی در این فصل به انجام رسید.

میثم لباف خانیکی عضو هیئت علمی دانشگاه تهران نیز در این نشست به بیان مختصری از  فصل ششم کاوش باستان‌شناسی در محوطۀ تاریخی بازه‌هور، آتشکدۀ قلعه‌دختر پرداخت و افزود: آنچه از بقایای معماری، آثار منقول و تزیینات معماری یافت‌شده نشان می‌دهد که این مجموعه، مطابق فرضیات قبلی، حداقل چهار دورۀ معماری را از سر گذرانده است. در این محل به احتمال زیاد در دورۀ اشکانی مجموعه‌ای خشتی گسترده بوده است که در نیمۀ اول دورۀ ساسانی بخش شمالی آن با یک چهارتاقی آجری جایگزین می‌شود. در نیمۀ دوم دورۀ ساسانی تغییراتی در فضاهای جانبی صورت گرفته و کف و دیوارهای بنای قبلی دچار تحولاتی شده و سازه‌هایی به آن الحاق می‌شود.

او تصریح کرد: بیشتر تزئینات معماری مربوط به همین مرحلۀ سوم است. در مرحلۀ آخر که به اوایل دوران اسلامی باز می‌گردد، تغییراتی در فضاهای جانبی و نیز کاربری مجموعه عارض می‌شود. بر اساس یافته‌های سفالی، این مجموعه تا قرن سوم و چهارم هجری آباد بوده و از آن استفاده می‌شده است. احتمالاً زلزله‌ای مهیب در آخرین دورۀ حیات آتشکده، سبب فروریختن سقف و افتادن ستون‌ها شده و این مجموعه برای همیشه ترک شده است.

انتهای پیام/

کد خبر 1403120600412
دبیر مرضیه امیری

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha