میراث‌آریا: سفره‌های افطار و سحری در ماه رمضان، فراتر از مکانی برای صرف غذا، صحنه‌ای برای نمایش هنر و ذوق سرشار ایرانیان هستند. گویی این سفره‌ها، ویترینی از اصالت و هنر این مرز و بوم را به نمایش می‌گذارند. ظروف سفالی و مسی دست‌ساز، با نقوش اسلیمی چشم‌نواز و مینیاتورهای ظریف، بر این سفره‌ها جلوه‌ای منحصربه‌فرد می‌بخشند. ترمه‌ها و قلمکارهای نفیس نیز به عنوان رومیزی، زینت‌بخش سفره‌ها بوده و حسی سنتی و روحانی را به فضا القا می‌کنند. این عناصر، با هماهنگی و هم‌نشینی خود، فضایی دل‌انگیز و معنوی را رقم می‌زنند که در آن، جسم و روح هر دو تغذیه می‌شوند.
در این میان، تنوع و گستردگی صنایع‌دستی مورد استفاده در سفره‌های رمضان، قابل توجه است. از ظروف سفالی با رنگ‌های شاد و طرح‌های متنوع گرفته تا ظروف مسی با چکش‌کاری‌های ظریف و نقوش سنتی، هر کدام داستانی از هنر و اصالت را روایت می‌کنند. شیشه‌های دست‌ساز نیز با رنگ‌های فریبنده و طرح‌های بدیع، در این سفره‌ها خودنمایی کرده و برای سرو شربت‌ها و نوشیدنی‌های گوارا مورد استفاده قرار می‌گیرند. همچنین، ترمه‌ها و قلمکارها با نقوش بته جقه، گل و مرغ و اسلیمی، فضایی سنتی و معنوی را در سفره‌ها ایجاد کرده و یادآور تاریخ و فرهنگ غنی این سرزمین هستند.
نجوا با هنرمندان؛ از دل نقش‌ها تا جان واژه‌ها
برای درک عمیق‌تر نقش صنایع‌دستی در ماه رمضان، به گفت‌وگو با هنرمندان این عرصه نشستیم و از زبان آن‌ها، به ظرافت‌ها و زیبایی‌های این هم‌آمیزی هنر و معنویت پی بردیم.
استاد علی کریمی، سفالگر نام‌آشنا، با شور و اشتیاقی وصف‌ناپذیر، از نقش سفال در ماه رمضان سخن گفت: سفال از دیرباز نمادی از زندگی و برکت بوده است. در ماه رمضان، استفاده از ظروف سفالی در سفره‌های افطار و سحری، به نوعی یادآوری این برکت و سپاسگزاری از نعمت‌های الهی است.
وی در ادامه افزود: طرح‌های اسلیمی، گل و مرغ و نقوش مذهبی، از جمله طرح‌هایی هستند که در ماه رمضان بیشتر مورد استقبال قرار می‌گیرند. مردم دوست دارند در این ماه، از ظروفی استفاده کنند که یادآور معنویت و ارزش‌های دینی باشند.
بفاطمه حسینی، ترمه‌باف هنرمند، با لحنی دلنشین، از جایگاه ترمه در سفره‌های رمضانی گفت: ترمه، به عنوان یک پارچه نفیس و ارزشمند، از دیرباز در سفره‌آرایی مورد استفاده قرار می‌گرفته است. در ماه رمضان، استفاده از ترمه به عنوان رومیزی، به سفره‌ها جلوه‌ای خاص می‌بخشد و فضایی معنوی و دلنشین ایجاد می‌کند.
وی همچنین به رنگ‌های مورد استفاده در ترمه‌های رمضانی اشاره کرد و گفت: رنگ‌های فیروزه‌ای، لاجوردی و طلایی، از جمله رنگ‌هایی هستند که در ترمه‌های رمضانی بیشتر به کار می‌روند. این رنگ‌ها، یادآور آسمان و معنویت هستند و حس آرامش و سکون را به فضا القا می‌کنند.
رضا مرادی، مسگر چیره دست، با تبحری مثال‌زدنی، از نقش ظروف مسی در سفره‌های افطار سخن گفت: ظروف مسی، به دلیل خواص بهداشتی و حرارتی، از دیرباز در پخت و پز و سرو غذا مورد استفاده قرار می‌گرفته‌اند. در ماه رمضان، استفاده از این ظروف، علاوه بر حفظ سلامتی، به سفره‌ها جلوه‌ای سنتی و اصیل می‌بخشد.
وی در ادامه به نقوش مورد استفاده روی ظروف مسی در ماه رمضان اشاره کرد و گفت: نقوش اسلیمی، گل و بوته و طرح‌های مذهبی، از جمله نقوشی هستند که روی ظروف مسی در ماه رمضان بیشتر دیده می‌شوند. این نقوش، به ظروف مسی جلوه‌ای معنوی و ارزشمند می‌بخشند.
پاسداشت هنر، احیای فرهنگ؛ وظیفه‌ای همگانی
صنایع‌دستی، به عنوان گنجینه‌ای ارزشمند از هنر و فرهنگ ایرانی، نیازمند حمایت و توجه ویژه هستند. در ماه رمضان، با استفاده از این محصولات در سفره‌های افطار و سحری، می‌توان گامی مؤثر در جهت حفظ و ترویج این هنر اصیل برداشت.
وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی، با درک این اهمیت، تلاش‌های گسترده‌ای را برای حمایت از هنرمندان و ترویج صنایع‌دستی انجام داده است. برگزاری نمایشگاه‌ها و جشنواره‌های مختلف، ارائه تسهیلات به هنرمندان و حمایت از تولید و عرضه محصولات صنایع‌دستی، از جمله اقداماتی است که در این راستا صورت گرفته است. امید است با تداوم این تلاش‌ها و همراهی مردم، شاهد رونق هرچه بیشتر این هنر ارزشمند در جامعه باشیم.
هنر، معنویت و اصالت در یک قاب
ماه رمضان، فرصتی بی‌نظیر برای تلاقی هنر، معنویت و اصالت در جامعه ایرانی است. صنایع‌دستی، با نقش‌آفرینی در سفره‌های افطار و سحری، این فرصت را به بهترین شکل ممکن به تصویر می‌کشند. حمایت از این هنر اصیل، نه تنها به حفظ فرهنگ ایرانی کمک می‌کند، بلکه باعث رونق اقتصادی و ایجاد اشتغال نیز می‌شود. شایسته است در این ماه پرفیض، با استفاده از محصولات صنایع‌دستی، به پاسداشت این هنر ارزشمند بپردازیم و به نسل‌های آینده منتقل کنیم. بیاییم با انتخاب صنایع‌دستی برای سفره‌های رمضانی، هم به رونق این هنر کمک کنیم و هم سفره‌های خود را با اصالت و معنویت زینت بخشیم. این انتخاب، نه تنها یک خرید ساده، بلکه یک سرمایه‌گذاری برای حفظ فرهنگ و هنر این سرزمین است.
انتهای پیام/
نظر شما