امنای اموال را ناآگاهانه قضاوت نکنیم

متأسفانه در این دو هفته تلخ و جان‌فرسا برای همه دوستداران موزه‌ها، شاهد هجوم نظرات و پیش‌داوری‌های مختلف اعم از متخصص و غیرمتخصص، خودی یا بیگانه، مرتبط و غیر مرتبط به مسئولان از بالاترین رده تا امین اموال مربوطه بودیم.

حدود دو هفته پیش از طریق همکاران در جریان مفقودی یکی از آلبوم‌های آلبوم خانه کاخ گلستان قرار گرفتیم و مطلع شدیم مسئولان مشغول بررسی چرایی و چگونگی موضوع هستند.

شاید دراین‌بین یکی از افرادی که می‌توانست صاحب‌نظر و کارشناس باشد، فردی با همان سمت، همان تخصص، همان امکانات و اختیارات و همان شرایط بود.

آنچه باعث شده اکنون چند سطری در این باب مصدع خاطر عزیزان باشم، دارا بودن همان سمت و تجربه عملی 25 ساله و تجربه‌های مختلف در همین زمینه است هرچند که ممکن است شرایط و امکانات کم‌وبیش تفاوت‌های جزئی نیز داشته باشد.

بسیار متعجب شدم در ساعات و روزهای بعد از اعلام فقدان آلبوم ناصری شاهد واکنش و نظرات افرادی بودیم که نه‌تنها تخصص و اطلاعاتی از روند کار و شرایط حاکم ندارند بلکه بسیار مطمئن و حق‌به‌جانب از متهم کردن تا قضاوت و در مواردی هتاکی نسبت به کسانی که حتی یک‌بار هم ندیدند و نمی‌شناسند کوتاهی نکردند.

دفاع از هویت فرهنگی دربرگیرنده چند ورق کاغذ به قیمت خدشه‌دار کردن اعتماد و غرور و فرهنگ خانواده این عزیزان در هیچ جای دنیا دارای ارزش و اعتبار نیست.

پیرو شنیدن خبر جز اشاره انگشت اتهام، درصدد رسیدن به سؤالات ذهنی خود با چه کسانی مشاوره کردیم! چه تحلیل‌هایی داشتیم؟ با چه کسانی ازاین‌دست برخورد داشتیم و شنیدیم از این کارشناسان؟

البته که واکنشی در این سطح از جانب کلیه آحاد مردم نسبت به مواریث فرهنگی بسیار امیدوارکننده و جای بسی خوشحالی است، به‌عنوان یکی از خادمین همین ملت و کشور و به همین میزان شناختی که از این شغل دارم شرایط احراز این سمت، ویژگی‌های شرح شغلی نیز ارائه شود تا حتی با قصور یک نفر کل این جمعیت زیرخط بطلان و رد صلاحیت قرار نگیرند.

امین اموال فرهنگی کیست؟

یکی از مستخدمان دولت که با شماره استخدامی و حقوق دولتی رسماً موظف به حفظ و نگهداری اموال فرهنگی یک مجموعه است.

درحالی‌که اغلب کلیه کارمندان دولت در دفاتر خود متناسب با دمای محیط و تهویه و ساعات کاری مشخص اداری و ساعات صبحانه و ناهار و نماز هستند، اغلب امنای اموال در مخازن محروم از هر نوع پنجره و نورگیر و بعضاً بدون تهویه مناسب در محیط‌های تاریک و نمور زیرزمین هستند، انتخاب دما و رطوبت محیط بر اساس اولویت آثار تعیین‌شده است و نه شخص امین اموال، پس هیچ امین اموالی در مواقع تب و لرز مجاز به تغییر دمای محیط نیست.

به دلیل ضوابط ورود و خروج و قفل‌های متعدد اغلب چای و غذای خود را در کنار آثار باقیمانده از قبور و استخوان‌های مردگان و در بهترین حالت آغشته به مواد شیمیایی و گازهای نفتالین و... میل می‌کنند، شرایطی که شاید تحمل دو ساعت آن برای هر فردی ناممکن باشد.

امنای اموال هر یک پس از غربال‌گری از چندین فیلتر حفاظتی و حراستی و حسن خدمت انتخاب‌شده‌اند و هیچ‌کدام از سارقان خرده پایی نیستند که چند دهه خدمت و چندین هزار شی‌ء ‌را با تهدید یک ‌قلم آلبوم معامله کنند.

امنای اموال ممنوع‌الخروج از کشور هستند و در مسافرت‌های داخلی بیش از چند روز نیز تحت نظارت سازمان متبوع هستند.

امنای اموال محروم از مرخصی‌های طولانی و در صورت لزوم باید کلیه اموال خود را تحویل داده و سپس اقدام به استفاده از مرخصی کنند.

امنای اموال علاوه بر حضور در ساعات اداری چون سایرین، در کلیه ساعات شبانه‌روز موظف‌اند همیشه در حالت آماده‌باش و در دسترس باشند تا با هر تماس و آلارمی از مخازن در هر ساعت شبانه‌روز مراجعه، فک‌پلمپ و بررسی کنند چه بر بالین مادر بیمار یا در کنار بچه تب‌دار، چه  در جشن شادی اقوام و چه در سوگ عزیزان باشند.

امنای اموال در تمامی نمایشگاه‌ها و نقل و انتقالات بین‌شهری و بین کشوری موظف‌اند تا آخرین لحظه تحویل در کنار شیء باشند خواه نیمه‌شب، خواه شب سال‌تحویل، خواه فرودگاه و خواه بیابان...

هر امین اموالی فقط مجاز به حمل، ورود و خروج حجمی معادل کیف شخصی و تحت نظارت یگان حفاظت مجموعه است بنابراین هیچ امین اموالی مجاز به حمل ساک دستی یا وسیله شخصی به داخل و خارج مخزن نیست.

در کلیه مخازن و راهروها و کنج‌های موزه‌های دولتی دوربین‌های مداربسته در حال کار و ضبط و مورد رؤیت اتاق کنترل و اپراتورها هستند. درواقع هیچ امین اموالی در مخزن از کوچک‌ترین فضای شخصی که ممکن است سایر کارمندان داشته باشند، برخوردار نیست و تمام مدت و تحت هر شرایطی با پوشش کامل و مرتب باید انجام‌وظیفه کند.

بیش از گذشت شش ماه از شیوع بیماری کرونا هنوز یکی از مشکلات بزرگ تمام جوامع برای حفظ جان خود اشخاص، استفاده از ماسک هستند که امنای اموال تقریباً در تمام ساعات‌های فعالیت کاری مجهز به ماسک و دستکش هستند و فقط به خاطر تأمین سلامت آثار.

تمام خطوط تلفن منزل، همراه، اداره و شبکه‌های مجازی امنای اموال تحت نظارت مستقیم حراست کل است.

از هر 10 نفر امین اموال تقریباً شش نفربراثر ابتلا به سرطان پوست و ریه بازنشسته اخروی شده و بازماندگان تا آخر عمر مجبور به مدارا با قارچ‌های ته‌نشین شده در ریه، درد مفاصل ناشی از رطوبت و پوست و موی بیمار و پیرچشمی براثر کمبود نور هستند.

امنای اموال علاوه بر کلیه مهارت‌های اداری و سازمانی که مشمول کارمندان رسمی دولت می‌شود باید دارای مهارت‌های فردی باشند که شاید در هیچ آیین‌نامه‌ای قید نشده باشد و تعریفی برای دیگران ندارد. او باید با تعادل کامل، لباس و تجهیزات از بین هزاران شیء نخبه و شکستنی به نرمی گربه عبور کرده و توانایی حمل خمره‌های سنگین با دودست و بالا رفتن از نرد بام‌های ۳متری را داشته باشد.

توانایی رویارویی و شکار انواع حشرات از سوسک و مارمولک تا موش و گربه در تاریکی و دالان‌ها، توانایی دید در شب برای موارد قطع برق و اطمینان از جابجایی آثار و قفل تمام در‌ها و صندوق‌ها، توانایی عدم فراموشی برای جا گذاشتن ده‌ها کلید و قفل، توانایی به خاطر سپردن ده‌ها رمز مختلف از صندوق‌های متفاوت، توانایی به خاطر سپردن آمار بیش از چند هزار شیء که شامل جنس آن‌ها، تاریخ و محل قرارگیری مربوطه است همچنین تحمل تنهایی و محدودیت معاشرت با دیگر همکاران و انجام‌وظیفه در محیط خصوصی و...

نهایتا این ابر انسان یک انسان نام‌برده می‌شود با تمام خصوصیات، نقاط ضعف و نقاط قوتى که شامل تمام انسان‌های روی زمین شده است.

امین اموال هم گاهی ممکن است محل قرارگیری یک جلد از ده هزار جلد آلبوم را فراموش کند همان‌طور که همه ما گاهی محل وسیله‌ای عادی و روزمره رو فراموش می‌کنیم.

امین اموال هم گاهی ممکن است کلیدی را گم کند همان‌طور که همه ما بارها گم کردن وسایلی بزرگ‌تر از کلید را تجربه کردیم.

امین اموال هم گاهی ممکن است آماری اشتباهی ارائه کند همان‌طور که خیلی از ما آخر هرماه تکلیفمان با پول خردهای جیبمان روشن نیست.‌

امین اموال هم گاهی ممکن است امیدوار باشد به پیدا شدن شیء که فعلاً نیست همان‌طور که همه ما به امید زنده‌ایم.

با وجود تفاوت‌های جزئی در موزه‌ها و ادارات مختلف، اساساً امنای اموال چنین شرافتمندانه و با همه محدودیت‌ها در پاسداری از فرهنگ و صیانت این کشور و مردم عزیزش می‌کوشند و خیلی از برهه‌های زندگی طبیعی خود را باکمال میل فدای اقتضائات شغلی می‌کنند و چنین مردمانی سزاوار القاب و عناوین حقیر نیستند.

ممکن است افراد خارق‌العاده‌ای هم نباشند ولی بیایید شما ملت شجاع و تاریخ‌ساز ایران خارق‌العاده باشید.

مبادا  قضاوت ناآگاهانه ما، خدشه‌دار کردن بنیان خانواده، زیر سؤال بردن گروهی زحمتکش، استیضاح افرادی که هیچ دانش و اشرافی به شرایط آن‌ها نداریم خود نشان بی‌فرهنگی ما باشد؟!

شیء موردنظر دارای شماره ثبت ملی بوده و متعلق به همه... آثاری که دارای شماره ثبت ملی و همین‌طور شماره ثبت موزهای هستند در تمام دنیا قابل‌خریدوفروش نیستند و حتی اگر فروخته شوند از طریق محاکم قضایی قابل‌استرداد است بنابراین هیچ سارق حرفه‌ای اقدام به سرقت چنین موردی که هم مشتری ندارد و هم هرلحظه قابل‌استرداد است، نمی‌کند.

شاید بسیاری از شما حتی اطلاع نداشتید که هرساله تصویر کلیه آثار عرضه‌شده در حراجی‌های بزرگ دنیا به‌صورت کاتالوگ به کلیه کشورها مخابره شده تا اگر جزو اموال دولتی موزه‌ای یا ثبت ملی هستند از خریدوفروش آن‌ها جلوگیری شود.

یکی از دلایل سکوت خبری چندماهه هم می‌تواند همین باشد که اگر احیاناً توسط فردی عادی برداشته‌شده ناآگاهانه برای فروش ارائه و توقیف شود. در تمام دنیا مرسوم هست که با عدم اشاعه و انتشار خبر در ابتدا فرد ناشی رو به حال خود رها کرده تا اخفا نشده و در دسترس قرار گیرد.

با احتمال یک درصد اگر فرد خاطی ارتباطی با امین اموال داشت هرگز خبر توسط امین اموال و مسئولان منتشر نمی‌شد و می‌توانست به‌راحتی حداقل تا چند سال آینده مکتوم بماند و بعدها با داستان و آثاری دیگر جایگزین شود.

به‌هرحال مخلص کلام اینکه مبادا دفاع از میراث‌فرهنگی ما خود دلیلی آشکار بر بی‌فرهنگی ما باشد؟!

انتهای پیام/

کد خبر 1399060331

برچسب‌ها