به‌گزارش میراث‌آریا به‌نقل از روابط‌عمومی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی چهارمحال و بختیاری، علی‌اصغر نوروزی عصر شنبه 11 تیرماه 1401 در آیین رونمایی از کتیبه‌های تاریخی سنگی صدر اسلام در چهارمحال و بختیاری تأکید کرد: «تعدادی سنگ قبر و کتیبه در موزه باستان‌شناسی شهرکرد وجود داشت که مطالعه نشده بود و پس از مطالعه‌های علمی، شناخت کافی نسبت به آن پیدا و ارزش مادی و معنوی آن‌ها مشخص شد.»
او افزود: «هم‌اکنون قدیمی‌ترین سنگ قبر موجود در موزه باستان‌شناسی شهرکرد متعلق به قرون صدر اسلام و سنگ قبر کوفی است.»
نوروزی تصریح کرد: «یکی از این سنگ قبرها متعلق به فردی به‌نام "هارون بن موسی" بوده که در قرن دوم هجری از دنیا رفته و از محل امام‌زاده باباپیراحمد شهرستان سامان کشف شده است.»
او یادآور شد: «سنگ قبر «هارون بن موسی» از لحاظ قدمت و به‌لحاظ سادگی نوشتار در تاریخ تحولات خط عربی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و نمی‌توان نمونه قدیمی‌تر آن را در هیچ یک از موزه‌ها، مجموعه یا مقاله‌های منتشر شده پیدا کرد.»
مدیر پژوهشگاه باستان‌شناسی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی چهارمحال و بختیاری اضافه کرد: «اهمیت این سنگ قبر قدمت بالای آن است به قرون اولیه هجری تعلق دارد.»
او گفت: «اعراب مسلمان هنگام ورود به ایران و سپس اصفهان، در نواحی زاینده‌رود پراکنده می‌شوند و نام "هارون بن موسی" که سنگ قبر او کشف شده، در کتیبه‌های تاریخی و منابع مکتوب صدر اسلام آمده است.»
نوروزی تأکید کرد: «مطالعه در خصوص اطلاعات نوشتاری بر روی این سنگ‌ها می‌تواند راهنمای محققانی باشد که در این حوزه تخصص دارند.»
او افزود: «اطلاعات زیادی از این سنگ قبر به‌دست آمده است برای مثال این که زبان عربی چه زمانی به ایران و چهارمحال و بختیاری وارد و از آن استفاده شده است و دیگر این که شخص متوفی را معرفی می‌کند.»
مدیر پژوهشگاه باستان‌شناسی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی چهارمحال و بختیاری تصریح کرد: «چند سنگ قبر دیگر نیز مطالعه شد که آن‌ها هم متعلق به قرون اولیه اسلام هستند و از نظر خط، ادبیات و نثری که دارند بسیار قابل توجه است.»
او یادآور شد: «سنگ قبر دیگری با عنوان "محمد بن روزبه" نیز در منطقه بازفت شهرستان کوهرنگ چهارمحال و بختیاری کشف شده است.»
نوروزی اضافه کرد: «خاندان روزبه نیز در قرون اولیه اسلام در منطقه زاگرس می‌زیستند که بسیار بزرگ و وسیع بودند تا جایی که منطقه زاگرس شامل چهارمحال و بختیاری، کهگیلویه و بویراحمد و شرق خوزستان در سیطره آن‌ها بوده است و پس از درگیری خاندان روزبه با خلفای وقت، کنترل سیاسی منطقه از دست آن‌ها خارج می‌شود اما به احتمال قوی کماکان تا قرون بعد شواهد آنان را می‌توان باز شناخت.»
او با اشاره به دو کتیبه و سنگ قبر دیگر که از مسجد جامع فرخ‌شهر شهرستان شهرکرد کشف شده‌اند، گفت: «این سنگ‌ها و کتیبه‌ها مربوط به دوران صفویه بوده که یکی از آن‌ها در زمان شاه عباس و دیگری در دوراغ شاه سلطان حسین صفوی نگارش شده است.»
مدیر پژوهشگاه باستان‌شناسی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی چهارمحال و بختیاری تأکید کرد: «براساس مطالعه‌های انجام شده بر روی این سنگ‌ها و کتیبه‌ها مشخص شد فرامین مهم دینی و حکومتی بر روی آن‌ها حکاکی و در شهرهای مهم و انگشت شمار نصب می‌شده است.»
او افزود: «در دوره صفویه علمایی در اصفهان حضور داشتند که پادشاهان را وادار می‌کردند فرامین دینی در قالب امر به معروف و نهی منکرات صادر کنند.»
نوروزی تصریح کرد: «خروجی مطالعه تمامی این کتیبه‌ها و سنگ‌نوشته‌ها و آوار تاریخی منطقه تدوین مستند تاریخ کهن استان چهارمحال و بختیاری خواهد بود.»
او یادآور شد: «در یک تعریف مختصر می‌توان گفت که میراث‌فرهنگی با فرهنگ هر کشور یا منطقه در ارتباط بوده و فرهنگ هم مقوله‌ای با صدها تعریف است.»
مدیر پژوهشگاه باستان‌شناسی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی چهارمحال و بختیاری اضافه کرد: «فرهنگ مجموعه دستاوردهای معنوی و در مقابل آن، تمدن مجموعه دستاوردهای مادی بشر در طول تاریخ تعریف می‌شود.»
او گفت: «در میراث‌فرهنگی با روح، جسم، گویش، پوشش و دست‌ساخته‌های یک انسان مواجه هستیم.»
نوروزی تأکید کرد: «هر کدام از ما دارای یک شناسنامه شخصی هستیم که به‌واسطه آن از دیگران بازشناخته می‌شویم و میراث‌فرهنگی به‌عنوان شناسنامه جمعی و ملی ما مطرح که تاریخ و فرهنگ این کشور را معرفی می‌کند.»
او افزود: «در ایران فراز و فرود در دوران پیش و پس از اسلام وجود داشته است و بعضی از این آثار می‌تواند به تنهایی با تمامی آثار تاریخی و باستانی برخی کشورهای همسایه برابری کند.»
نوروزی تصریح کرد: «بسیاری از تاریخ منتقل شده به ما، سینه به سینه و شفاهی بوده و اهمیت میراث‌فرهنگی به‌لحاظ ارزش دیداری نیست بلکه از نظر اطلاعات مستندی است که از دوره خود به ما منتقل می‌کند.»
انتهای پیام/
