شهر ارمغانخانه، مرکز بخش قره پشتلوی زنجان در ۳۵ کیلومتری زنجان واقع‌شده و از نظر مختصات جغرافیایی در غرب شهر زنجان استقراریافته است. این شهر در بهمن ۱۳۸۷ با تصویب هیئت‌وزیران به‌عنوان شهر شناخته‌شده و تاریخچه آن را می‌توان در دو بخش قبل از اسلام که مربوط به حضور ارمنیان می‌شود و بعد از اسلام موردبررسی قرارداد. ارمغانخانه در اصطلاح محلی (ارما خانا) تلفظ می‌شود و از کلمه ایرماکانا گرفته‌شده است که ایرماک به معنای رودخانه بوده و از ترکی باستان گرفته‌شده است. ایرماکانا یعنی کرانه رود و به ترکی می‌شود (چایلاغ) و این شهر در کرانه رودخانه‌ای به همین نام قرارداد. اهالی شهر ارمغانخانه، مسلمان و دارای مذهب شیعه ۱۲ امامی و گویش اهالی این روستا زبان ترکی است
هنر تعزیه در شهر ارمغانخانه با قدمتی که دارد سال‌هاست که توانسته در طول سال نظر مخاطبین فراوانی از اقصی نقاط ایران اسلامی را به خود جلب کند. همه‌ساله مراسم ویژه و سنتی تعزیه در ایام محرم و صفر و همچنین ماه مبارک رمضان باشکوه خاصی در تکیه حسینیه اعظم ارمغانخانه برگزار می‌شود.
مراسم عزاداری و تعزیه‌خوانی در تکیه حسینی ارمغانخانه یکی از معروف‌ترین تعزیه‌خوانی‌های ایران است این مراسم از اول تا چهاردهم محرم و از اربعین تا بیست و هشتم صفر برگزار می‌شود. تکیه حسینی اعظم ارمغانخانه از قدیمی‌ترین تکیه‌های شمال غرب کشور به شمار می‌آید که از حدود ۴۰۰ سال پیش به زبان ترکی برگزار می‌شود و در سال ۱۳۸۹ در شمار میراث معنوی ایران به ثبت ملی رسیده است. به‌نقل از بسیاری از بزرگان در حدود ۴۰۰ سال پیش شخصی به نام عیوض نسخه‌های تعزیه را از درگزین همدان آورده که بعداً توسط توکل خان مرحوم مورد ویرایش قرارگرفته است. توکل خان از بانیان و دست‌اندرکاران تعزیه در ارمغانخانه و از نوادگان ایل ترک افشار بوده و تعزیه را از پدران خود به ارث برده و چندین نسل او تعزیه‌خوان، تعزیه‌گردان و از بانیان تعزیه در ارمغانخانه بوده‌اند. این تکیه علاوه بر توکل خان، خاندان عیوض و بعدازآن پسرش اسکندر پس از او ملانجف و بعد از ایشان فرزندش ملاحسن بعد از وی مرحوم میرزا باقر و در آخر کربلایی جواد اسکندری در تکیه ایفای نقش تعزیه کردند.
آوازه تعزیه‌خوانی در ارمغانخانه در ایام محرم به نقاط مختلف کشور رسیده و گفته می‌شود در طول اجرای آن بیش از ۱۵۰ هزار نفر بازدیدکننده دارد. هنر تعزیه در شهر ارمغانخانه با قدمتی که دارد سال‌هاست که توانسته در طول سال نظر مخاطبین فراوانی از اقصی نقاط ایران اسلامی را به خود جلب کند. همه‌ساله مراسم ویژه و سنتی تعزیه در ایام محرم و صفر و همچنین ماه مبارک رمضان باشکوه خاصی در تکیه حسینیه اعظم ارمغانخانه برگزار می‌شود. تکیه ارمغانخانه در ادوار گذشته توسط مردم و افراد خیر چندین بار مورد مرمت و بازسازی قرارگرفته است.
از تعزیه‌خوانان مشهور تکیه حسینی، در طول چند صدسال گذشته می‌توان از میرزا سمیع سهرینی، ملاسیفعلی، میرزا حسین قالایچی، میرزا علی نجفی، میرزا مجید، میرزا جمشید، غلامحسین دوسرانی، میرزا علی فرزند قنبر اهل باکو، مسیّب اسدی، میرزا باقر، بهار، رمضان، ملانجف، ملا حسین، میرزا قهرمان، رزّاق، میرزا تراب اسدی، میرزا یعقوب، فیروز رستمی، اسلام افشاری، عیسی مرشدی، جعفرعلی افشاری، عباس اوجاقلو، رسول اوجاقلو، علیرضا رستمی و حسین مقصودی یاد کرد.
انتهای پیام/
