از مهمترین ویژگی‌های جهان امروز، تغییرات گسترده، افزایش پیچیدگی‌ها و رقابت‌ها است که برای مطابقت با آنها باید استراتژی آگاهی تکنولوژی، به روز بودن، ارزیابی منابع و استفاده از اینترنت و فضای مجازی را در محور کارها قرار داد تا بتوان تحولات عظیم و مستمر را در محیط و فضای کسب و کار ایجاد کرد. در دنیای کنونی تمام کشورها برای دست‌یابی به هدف در برنامه‌ریزی ملی و راهبردی، رشد اقتصادی و تولید ثروت، پویایی فرهنگی، تعالی مدنی و انسجام اجتماعی و بطور کلی طی طریق در مسیر توسعه پایدار بر مبنای بسط نوآوری، فناوری و کارآفرینی، مدیریت دانش و دانایی محوری در سطوح و حوزه‌های مختلف در پی بالندگی سرمایه انسانی و ارتقای کیفیت نیروی انسانی خویش هستند.
بسیاری از صاحب‌نظران بر این باورند که مشکل اصلی کشورهای توسعه نیافته در دنیای امروز کمبود سرمایه‌های مالی و انسانی نیست، بلکه عدم کارآفرینی و نوآوری در حوزه‌های مختلف جامعه است. کارآفرینی را باید راهی برای توسعه و علت موفقیت کشورهای صنعتی دانست.
کارآفرینی یعنی داشتن ابتکار، نوآوری و تفکر خلاقانه برای ارائه کسب‌وکارهای جدید از طریق شناخت فرصتهای محیطی و استفاده بهینه از منابع موجود است. امروزه صنعت گردشگری موتور محرکه توسعه و توانمندسازی اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جوامع بوده و به دلیل پویایی آن، به صورت دائم در حال تغییر در جنبه‌های مختلف محیطی به ویژه بخش تقاضا است. از این رو می‌توان گفت این ویژگی‌ها، صنعت گردشگری را به زمینه‌ای مناسب برای ظهور و توسعه کارآفرینی تبدیل کرده است.
زمینه‌ای که زنان به عنوان نیمی از نیروی انسانی کشور در آن فرصتهای شغلی جدید و بیشتری را ایجاد کرده و به اقتصاد وسیع‌تر جامعه دست زده‌اند. امروزه زنان به دلیل افزایش دسترسی به فناوری‌های دیجیتال و کاربردهای آن در گردشگری، روش‌های سنتی را کنار گذاشته و به‌صورتی مدرن وارد بازار کار گردشگری شده‌اند، به‌طوری‌که تعدادی از کشورها در رابطه با توانمندسازی زنان در گردشگری از طریق استراتژی‌ها و سیاست‌های برابری جنسیتی، تعهدات جدی را ایجاد کرده‌اند، زیرا آنها اعتقاد دارند این موضوع نقطه قوتی برای پیشرفت در گردشگری و خاتمه بحران آسیب‌پذیری زنان است.
خوشبختانه بسیاری از سیاست‌گذاران با توجه به اهمیت برابری جنسیتی در گردشگری، به این اطمینان رسیده‌اند که زنان به‌طور منصفانه منافع حاصل از گردشگری را به اشتراک گذاشته و چشم‌انداز روشنی را برای صنعت گردشگری فراهم خواهند کرد. خوشبختانه در سال‌های گذشته زنان ایرانی هم در برخی ازحوزه‌های کارافرینی گوی سبقت را از دیگر زنان جهان ربوده‌اند و نام خود را بین کارآفرینان برتر دنیا ثبت کرده‌اند که تعداد این زنان در استان کرمان هم کم نیست و چه بسا که این فعالیت‌ها در حوزه گردشگری باشد. در استان کرمان تعداد زنان کارآفرین در بخش‌های گردشگری و سرمایه‌گذاری به 200 نفر می‌رسد زنانی که از طریق ایجاد اقامتگاه‌های بوم‌گردی، مجتمع‌های خدماتی، رفاهی و گردشگری و دفاتر خدمات مسافرتی نان‌آور خانواده‌های زیادی شده‌اند و سعی دارند با ایجاد شغل‌های جدید آینده روشنی برای جوانان این خطه رقم بزنند. حال با تعدادی از این کارآفرینان در حوزه گردشگری کرمان در قالب یک گزارش آشنا می‌شویم.
گردشگری به‌طور عام و گردشگری روستایی به‌طور خاص به علت وجود تقاضاهای جدید گردشگران و نیاز به تنوع محصولات و خدمات گردشگری، زمینه‌ای برای توسعه کسب و کارها، به‌ویژه کسب و کارهای کوچک، متوسط و توسعه کارآفرینی شده است. خلق فرصتهای جدید در گردشگری یکی از مهمترین موضوعاتی است که امروزه برنامه‌ریزان گردشگری بدان تاکید داشته و منافع چند سویه را از فعالیت پرتکاپوی گردشگری شکل می‌دهند. ایجاد اقامتگاه‌های بوم‌گردی در شهرها، روستاها و مناطق کمتر توسعه یافته از جمله این فرصت‌ها است که تعداد آنها در استان کرمان به 340 واحد می‌رسد که تقریبا 110 واحد آن توسط زنان کارآفرین این حوزه دایر شده و حدود 220 نفر نیز در آنها مشغول به کار هستند.
اقامتگاه بوم‌گردی خانم کوچک بدون تبلیغات 15هزار دنبال‌کننده دارد
مدیر اقامتگاه بوم‌گردی خانم کوچک کرمان در خصوص چگونگی راه‌اندازی واحد اقامتی خود می‌گوید: «فکر راه‌اندازی این اقامتگاه از زمانی به ذهنم خطور کرد که حس کردم دیگر زندگی کردن در خانه‌های مدرن برایم هیچ لذتی ندارد از این رو با اشتیاق به دنبال پیدا کردن خانه‌ای تاریخی با اسباب و اثاثیه قدیمی بودم تا جایی که دوستان و اطرافیانم با اطلاع از این موضوع به من وسایل قدیمی هدیه می‌دادند.»
شیما حبیب‌پور می‌افزاید: «علاقه من تا حدی رسیده بود که شب‌ها هنگام قدم‌زدن وسایل قدیمی که مردم در کنار سطل‌های زباله می‌گذاشتند را برمی‌داشتم و در جایی نگهداری می‌کردم. بیشترین این وسایل را قبل از ایام نوروز جمع‌آوری می‌کردم، زیرا مردم در زمانی که به خانه تکانی می‌پرداختند وسایلی که از نگاه آنها کهنه و فرسوده شده بود، بیرون می‌گذاشتند و من هم به دلیل علاقه‌ای که داشتم آنها را برمی‌داشتم. تا جایی که یک در قدیمی را از آغل گوسفندان و یک چراغ نفتی و صندوقچه نفیس را در گوشه خیابان پیدا کردم.»
این کارآفرین حوزه گردشگری ادامه می‌دهد: «سایت‌های زیادی را به دنبال خانه تاریخی می‌گشتم تا اینکه خانه تاریخی که هم‌اکنون در آن اقامتگاه خانم کوچک را راه‌اندازی کردم، یافتم ولی به دلیل قیمت بالا از خریدن آن منصرف شدم.»
او بیان می‌کند: «بعد از گذشت چند روز با هزار بیم و امید با صاحب خانه قرار ملاقاتی گذاشتم که خوشبختانه با توجه به نیت قلبی که داشتم صاحبخانه به مدت سه ماه برای پرداخت پول خانه به من مهلت داد که توانستم با فروش خانه خودم، برادرم و مادربزرگم (که علاقه زیادی به آن داشت) مبلغ تعیین شده را فراهم و آن را خریداری کنم.»
حبیب‌پور در توصیه‌ای به کارآفرینان حوزه گردشگری می‌گوید: «برای رسیدن به هدفتان، آن را مد نظر بگیرید و با امید و پشتکار رو به جلو حرکت و با توکل به خدا از پیچ و خم‌های پیش رو عبور کنید تا به آنچه می‌خواهید برسید.»
او به چالشها و موانعی که تاکنون بر سرراهش قرار گرفته بود اشاره می‌کند و ادامه می‌دهد: «در سال‌های گذشته بزرگ‌ترین مشکلی که پیش روی من قرار گرفت کرونا بود که خوشبختانه با تدابیری که اندیشیدم این ضعف را به نقطه قوتی تبدیل کردم. غذاها و دمنوش‌هایی که برای درمان کرونا مفید بود را برای همشهریان و مسافران تهیه کردم و در معرض فروش گذاشتم که خوشبختانه درآمد خوبی هم برایم داشت.»
این کارآفرین حوزه گردشگری در خصوص بدترین و خوب‌ترین تجربه خود در طول راه‌اندازی اقامتگاه خانم کوچک بیان می‌کند: «یک روز به دلیل ازدیاد مهمان و شلوغی کار، پخت کباب را که از غذاهای پرمخاطب این اقامتگاه است را بر عهده همکارانم گذاشتم که متاسفانه به دلیل ضیق وقت و درخواست مکرر مشتریان کباب مورد نظر که همیشه روی زغال آماده می‌شد از بین رفت؛ در این لحظه بود که خودم آستین همت را بالا زدم و نوعی دیگر از کباب را تهیه و به مهمان‌ها ارائه کردم که مهمان‌ها هم از خوردن آن لذت برده و تشکر بسیار کردند.»
او به انگیزه‌اش برای ادامه کار اشاره می‌کند و ادامه می‌دهد: «علاقه زیاد من به آداب و رسوم مردم کرمان و همچنین تهیه غذاهای و خوراک‌های سنتی و همچنین معرفی این آداب و رسوم به مهمان‌ها و گردشگران موجب شد که تاکنون به کار کردن ادامه دهم.»
حبیب‌پور می‌گوید: «این حرفه را خیلی دوست دارم ولی راه‌اندازی این اقامتگاه به دلیل نداشتن پول کافی من را با مشکلات زیادی مواجه کرد. با توجه به اعتماد به نفس و علاقه‌ای که به کارم دارم در صورتی که دستگاه‌های مرتبط از من حمایت کافی کنند می‌توانم از طریق این اقامتگاه آداب و رسوم و حتی جاذبه‌های این استان را به بهترین شکل ممکن معرفی کنیم و به ورود گردشگران به سوی استان کرمان کمک کنم.»
او می‌گوید: «به عنوان یک کارآفرین بسیار با همکارانم همفکری و تبادل نظر می‌کنم، زیرا اعتقاد دارم این همفکری موجب ارتقا خدمات به مسافران و گردشگران شده است.»
این کارآفرین حوزه گردشگری به وضعیت کارآفرینی در حوزه بوم‌گردی اشاره می‌کند و ادامه می‌دهد: «کارآفرینی در این حوزه عشق و علاقه زیادی را می‌طلبد، زیرا با توجه به مسئولیت سنگینی که برابر گردشگران ایرانی و خارجی و برآورده کردن نیاز مشتریان دارید و از سویی باید توقعاتی که دستگاه‌های دولتی در اجرای قوانین از اقامتگاه‌های بوم‌گردی دارند، برآورده کنید بنابراین غیر عشق به کار به تنهایی نمی‌توانید از عهده این کار برآیید.»
او به حمایت‌های دولتی از اقامتگاهش اشاره می‌کند و می‌گوید: «متاسفانه حمایت‌های مناسبی از واحد خانم کوچک انجام نشده است، زیرا در صورت حمایت کافی بدون شک بهترین اقامتگاه بوم‌گردی شهر کرمان بودم. این اقامتگاه بدون هیچ تبلیغاتی دارای 15هزار فالوور در فضای مجازی است که می‌توانم این اتفاق خوب را به فال نیک بگیرم و با انگیزه کامل به کارم ادامه دهم.»
سفر واقعیتی انکار‌ناپذیر و یکی از فعالیت‌های انسان پیشرفته به منظور لذت بردن از تعطیلات است. اگر مردم قصد مسافرت داشته باشند، نیازمند رزرو بلیت هواپیما، هتل و طرح خوب برای سفر خود هستند. دفاتر خدمات گردشگری و مسافرتی نقش عمده‌ای در تکامل و توسعه صنعت گردشگری دنیا داشته‌اند. این دفاتر سعی بر آن دارند که اطلاعات و فعالیت‌های مسافرتی و هر آنچه را که مورد نیاز گردشگران است، فراهم کنند. مهمترین کار آژانس‌های گردشگری، برآورد تقاضا یا ایجاد تقاضای مثبت نسبت به جاذبه‌های گردشگری و به نوعی پیش‌بینی انگیزه‌های مردم برای مسافرت است. دفاتر خدمات مسافرتی و گردشگری که نقش تسهیل‌کننده در کانال توزیع خدمات صنعت گردشگری و تدارک زمینه مناسب مواجهه متقاضیان و عرضه کنندگان (ایجاد بازار) را بر عهده دارند، می‌توانند گام‌های موثری در جهت بهبود ارائه خدمات و پاسخگویی به نیازهای گردشگران برداشته و شاهد توسعه و رونق روزافزون صنعت گردشگری بود. تعداد این دفاتر در استان کرمان به 145 دفتر می‌رسد که 20 دفتر آن توسط کارآفرینان زن این استان ایجاد شده است و خوشبختانه تاکنون در این مراکز 40 نفر مشغول به فعالیت شده‌اند.
دست و پاگیر بودن قوانین دولتی انگیزه را از کارآفرینان می‌گیرد
مدیر شرکت خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی کوتوک سیر ایرانیان شهرستان بم در خصوص راه‌اندازی این شرکت می‌گوید: «این شرکت در سال 1386 توسط تعدادی از بانوان آسیب دیده در زلزله بم و به منظور اشتغال‌زایی برای بانوان سرپرست خانواده با نام شرکت تعاونی خدمات مسافرتی و گردشگری پیش قراولان تاسیس شد.»
مطهره دریجانی ادامه می‌دهد: «خوشبختانه پس از گذشت دوسال از راه‌اندازی این شرکت موفق به جذب اولین گردشگر خارجی شدیم و این موضوع برای ما آنقدر خوشحال کننده و انرژی بخش بود که عزم‌مان را جزم کردیم تا تمرکز اصلی خود را در حوزه جذب گردشگران خارجی به ایران بگذاریم و تاکنون بالغ بر 14هزار و 500 نفر گردشگر خارجی از طریق این شرکت وارد ایران و سپس شهرستان بم شده‌اند.»
این کارآفرین برتر حوزه گردشگری بیان می‌کند: «این شرکت به‌واسطه آموزش‌های مستمر کارکنان خود در زمینه ارائه خدمات و استفاده از استانداردهای روز دنیا، روز به روز در حال پیشرفت و کسب موفقیت است.»
او ادامه می‌دهد: «بعد از گذشت 10 سال از فعالیت، به دلیل تلفظ ناصحیح نام شرکت توسط برخی از گردشگران تصمیم گرفتیم نام این شرکت را به شرکت خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی کوتوک سیر ایرانیان تغییر و فعالیت خود را با نام تجاری کوتوک ادامه دهیم.»
دریجانی می‌گوید: «به عنوان فردی که در حوزه گردشگری در داخل و خارج از کشور فعال هستم، معتقدم باید از مدل کشورهایی که از طریق کارآفرینی به توسعه گردشگری رسیده‌اند، استفاده کرد که حمایت همه‌جانبه دولت‌ها از صنعت گردشگری و فعالان این صنعت و نبود قوانین دست و پاگیر دولتی یکی از عواملی است که موجب ارتقا و پیشرفت فعالان و کارافرینان حوزه گردشگری در برخی از کشورهای خارجی شده است.»
این کارافرین حوزه گردشگری ادامه می‌دهد: «استفاده از فناوری و تکنولوژی روز دنیا را می‌توان به عنوان ظرفیتی پنهان در کشور ایران دانست که اگر به آن توجه لازم شود می‌تواند کارآفرینی حداکثری را به وجود آورد.»
او بیان می‌کند: «متاسفانه در حوزه گردشگری از کارآفرینان به ویژه کارآفرینان زن استفاده و حمایت کافی نمی‌شود، در حالی که اگر زنان پا به عرصه گردشگری بگذارند، می‌توانند تحول بزرگی را به وجود آوردند و دیگران را نیز از این اتفاق بهره‌مند سازند. امیدواریم با برنامه‌ریزی‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت توسط مسئولان حوزه گردشگری استان کرمان بیش از گذشته شاهد حمایت از کارآفرینان حوزه گردشگری باشیم.»
مدیر شرکت خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی کوتوک سیر ایرانیان می‌گوید: «کارآفرینان تازه‌کاری که وارد این عرصه می‌شوند باید با برنامه‌ریزی، هدف و همچنین آگاهی کامل نسبت به فناوری روز دنیا به ویژه استفاده از فضای مجازی وارد این عرصه شوند زیرا آپدیت بودن و به روز‌بودن یکی از مهمترین مسایلی است که در دنیای امروز حرف اول را می‌زند.»
او به بدترین و خوب‌ترین تجربه خود در طول 10 سال فعالیت خود در حوزه گردشگری شهرستان بم اشاره می‌کند و ادامه می‌دهد: « با توجه به مشکلات اقتصادی، تورم، تحریم و شیوع بیماری کرونا که در کشور وجود دارد، بدترین تجربیات من و دیگر همکاران رقابت سختی که با کشورهای همسایه انجام می‌دهیم و خوب‌ترین تجربه برای من خوشحالی همکارانم بعد از هر فصل کاری است.»
دریجانی می‌گوید: «اگر فرصت داشتم کارهای قبلی را به شکل متفاوتی انجام دهم با شیوه‌ای جدیدتر و به روزتر فعالیت‌هایمان را پیش می‌بردیم. از این که وارد این حرفه شده‌ام خرسندم و اگر بار دیگر از من بپرسند دوست دارید وارد حوزه گردشگری شوید قبول می‌کردم.»
او در خصوص روش‌هایی که برای تبلیغ و بازاریابی کار خود استفاده کرده است، می‌افزاید: «حضور در نمایشگاه‌های خارج از کشور، ایمیل مارکتینگ، شبکه‌های اجتماعی و استفاده از ظرفیت بلاگرها از جمله این روش‌هاست که در اولویت کار این شرکت قرار دارد و خوشبختانه موجب موفقیت این شرکت هم شده است.»
این کارآفرین حوزه گردشگری بیان می‌کند: «حضور در کلاس‌های مرتبط با سفر و گردشگری و مطالعه مقالات معتبر خارجی توانست این شرکت را از لحاظ آموزشی و معلومات گردشگری ارتقا دهد و همچنین کلاس‌های آموزشی که از طریق اداره‌کل میراث‌فرهنگی و دیگر موسسات آموزشی برگزار شد در این مسیر کمک زیادی به همکارانم کرد.»
او به نواقص صنعت گردشگری کشور اشاره می‌کند و می‌گوید: «متاسفانه عزم جدی در بدنه دولت برای توسعه گردشگری وجود ندارد و قوانین دست و پا گیر، قوانین بیمه‌ای و مالیاتی و عدم حمایت از کارآفرینان و فعالان این عرصه از نواقص مهمی است که کار کردن برای فعالان این عرصه سخت کرده است..»
مدیر شرکت خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی کوتوک سیر ایرانیان از برنامه این شرکت در آینده سخن به میان می‌آورد و می‌گوید: «تبدیل شدن به یک OTA بین‌المللی با سطح استانداردهای بالا از برنامه‌ها و هدف‌های پیشروی این شرکت است که خوشبختانه با پشتکاری که از همکاران خود در این مجموعه سراغ دارم به زودی به این هدف خواهیم رسید.»
یکی از راه‌های تحقق توسعه گردشگری ایجاد زیرساخت‌های گردشگری از جمله مجموعه‌های گردشگری با ارائه خدمات جدید و مختلف است. ساخت و راه‌اندازی این مجموعه‌ها علاوه بر ایجاد جذب گردشگر و افزایش اشتغال بر رشد اقتصادی و توسعه این مناطق و در نهایت توسعه کشور تاثیر می‌گذارد. با‌توجه به جایگاه گردشگری و کم هزینه بودن، درآمد بالا و سالم بودن این صنعت، ایجاد مجموعه‌های گردشگری مناسب از ملزومات بخش گردشگری به‌شمار می‌رود. تعداد این مجموعه‌ها در استان کرمان به 37 عدد می‌رسد که حدود 370 نفر را مشغول به فعالیت کرده است. از بین مجتمع های گردشگری استان کرمان 10 مجتمع آن توسط زنان کارآفرین مدیریت و صد نفر نیز از این اتفاق منتفع و در رسته‌های مختلف مشغول به فعالیت شده‌اند
نگاه جنسیتی در برخی از بخش‌های کارآفرینی وجود دارد
مدیر مجتمع گردشگری آسیاب بادی کرمان در خصوص کارافرینی می‌گوید: «با وجود اینکه کلمه کارآفرین و مفهوم کارآفرینی ساده و قابل درک به نظر می‌رسد، اما می‌توان گفت تعریف دقیقی از کارآفرینی که مورد اتفاق نظر همگان باشد، وجود ندارد.»
سارا نخعی ادامه می‌دهد: «تعاریف متعددی برای کارآفرینی وجود دارد که بر جنبه‌ای از فرآیند کارآفرینی و ویژگی فرد کارآفرین تاکید کرده است. صفت‌هایی مثل خلاقیت، پیشرو بودن، آینده‌نگری، ریسک‌کردن، ارزش‌آفرینی، ایجاد اشتغال و خلق ثروت از عمده تعاریف کارآفرینی است که که عصاره آن در درک و بهره‌برداری از فرصت‌ها است.»
او ادامه می‌دهد: «بنده هم سعی کرده‌ام در حوزه کاری خود یعنی ارائه خدمات گردشگری و غذا موارد مذکور را به کار ببرم به طوریکه در این مجموعه چرخه خدمات از متخصصان هنر و کارشناسان هنری تا کادر خدماتی در مجموعه غذایی استفاده شده است.»
این کارآفرین حوزه گردشگری در توصیه‌ای به کارآفرینان این حوزه بیان می‌کند: «با توجه به شرایط کنونی و وضعیت اقتصادی حاکم بر جامعه فقط یک روحیه کارآفرینی می‌تواند قادر به فعالیت باشد، زیرا کارآفرینی فرایند خطرپذیری است.»
مدیر مجتمع گردشگری آسیاب بادی در خصوص اینکه در كارآفرینی نگاه جنسیتی وجود دارد می‌گوید: «بله. در کارآفرینی تا حدودی و در بعضی از شاخه‌های کاری نگاه جنسیتی وجود دارد این نگاه جنسیتی نه از منظر تبعیض جنسیتی یا بی‌عدالتی جنسیتی باشد، بلکه متناسب به نوع فعالیت این نگاه وجود دارد.»
نخعی به مشکلات کارآفرینان زن اشاره می‌کند و ادامه می‌دهد: «متاسفانه فعالیت‌های مدیریتی زنان در جامعه قابل هضم و باور نیست و اصولا نگاه مثبتی به این موضوع در جامعه وجود ندارد.»
او بیان می کند: «به عنوان یک زن در فرآیند انجام کارهای ادارای با برخی مشکلات مواجه می‌شوم ولی سعی می‌کنم با توجیه کردن افراد با نوع برخورد و گفتارم فعالیت‌های روزمره‌ام را انجام دهم..»
این کارآفرین حوزه گردشگری در ادامه به چالشها و موانعی که پیش روی او بوده اشاره می‌کند و ادامه می‌دهد: «از آنجایی که بنده فعالیتم را بدون سرمایه شخصی و با استفاده تسهیلات بانکی شروع کردم همیشه با چالش‌های بسیار زیادی روبه‌رو بوده‌ام که قوانین سخت‌گیرانه بانک‌ها و عدم همراهی آنها با فعالان اقتصادی به خصوص در حوزه گردشگری و نیز نبود یک نظام صنفی حمایت‌گر از مجموعه‌های گردشگری و همچنین همکاری نکردن ارگان‌هایی همچون تامین اجتماعی و وزارت امور اقتصاد و دارایی می‌تواند از جمله این مشکلات باشد.»
او به بدترین و خوب‌ترین تجربه خود از زمان راه‌اندازی مجتمع گردشگری آسیاب بادی اشاره می‌کند و می‌گوید: «بدترین تجربیات من در حوزه منابع انسانی، کمبود نیروی متخصص و عدم تعهد نیروها به کار و عدم وفاداری آنها به مجموعه خلاصه می‌شود و شاید بهترین تجربه من مربوط به مشتریان وفاداری است که به مجموعه آسیاب‌بادی وفادار هستند و سال‌ها است که از خدمات این مجموعه استفاده میکنند.»
مدیر مجتمع گردشگری آسیاب بادی ادامه می‌دهد: «این سرمایه و امیدی برای ادامه کار و بقای این مجموعه است به‌طوری‌که در دوران کرونا که دوران ورشکستگی و تعطیلی بسیاری از مجموعه‌های گردشگری بود ولی ما با تکیه و با اعتماد به حضور مشتریان عزیزمان توانستیم مجموعه را حفظ کنیم و به بقای این مجموعه کمک کنیم.»
او به برنامه‌های آینده‌اش اشاره می‌کند و می‌گوید: «از برنامه هایی که برای توسعه خانه گردشگری آسیاب بادی در نظر گرفته شده است، می‌توان به به ورود بیشتر به عرصه فرهنگی و هنری، توسعه بازار و شبکه خوشه‌ای مجموعه در سطح کشور به اصطلاح فرانچز مجموعه در سطح ملی، همچنین آسیب‌شناسی و رفع چالشها و موانع برای توسعه و حفظ کیفیت خدمات کنونی اشاره کرد.»
انتهای پیام/
