باززنده‌سازی بافت‌های تاریخی شهری با تکیه بر رویکرد رونق صنعت گردشگری

بومي‌سازی بازآفريني يکپارچه شهری بافت‌های تاريخی و باززنده‌سازی محیط‌های تاریخی که عناصر و دانه‌های کالبدی معماری تاریخی به مانند زنجیره در بافت به هم تنیده‌اند، یکی از چالش‌های اصلی در مدیریت حفاظت و مرمت و پایداری توسعه شهری در محدوده بافت‌های تاریخی شهری و روستایی کشور به حساب می‌آیند.

بافت‌های قدیم و کهن شهرها به واسطه قدمت و وجود عناصر با ارزش تاریخی، موقعیت مناسب ارتباطی دارای جایگاه منحصربه‌فردی در ساختار فضایی و کارکردی شهر هستند. توسعه سریع شهرنشینی و شهرنشینی شتابان، تاثیرات قابل توجهی بر بافت‌های کهن و تاریخی بر جای گذاشته است، که این خود تخریب و فرسودگی بافت‌های مذکور را به همراه دارد.

امروزه توجه به بافت‌های با ارزش شهری و روستایی و رفع ناپایداری آن‌ها به موضوع جدی و محوری تبدیل شده است، به گونه‌ای که لزوم مداخله در این بافت‌ها را در دوره‌‍‌های مختلف زمانی مطرح می‌کند. رویکردهای مرمت و باززنده‌سازی شهری و روستایی در سیر تکامل و تحول خود از بازسازی، باززنده‌سازی، نوسازی و توسعه مجدد به بازآفرینی و نوزائی شهری و روستایی تکامل یافته را از حوزه توجه صرف به کالبد به عرصه تأکید بر ملاحظات اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و هنری تجربه کرده است. بافت تاریخی شهرها و روستاها که اغلب گنجینه‌ای از عناصر ارزشمند معماری و شهرسازی را توأمان در خود دارد، سرمایه‌ای بالقوه و نهفته به منظور جذب گردشگران به حساب می‌آیند.

با جذب گردشگر در مقیاس محلی، ملی و حتی جهانی می‌توان ضمن تأمین هزینه‌ای حفاظتی بافت‌ها زمینه‌های تحرک اقتصادی را برای شهر و شهروندان به وجود آورد.

احیا و ارزشمندی به بافت‌های با ارزش شهری نتیجه انتقال فرهنگ احیا به جوامع بشری مستقر در آن محدوده است و در پی فرهنگ‌سازی دستگاه‌ها و متولیان امر از جمله نهادهای دولتی و خصوصی و نیمه‌خصوصی می‌بایست خود را با مردم و ساکنین آن منطقه شهری یا روستایی همسو کرده و تلاش‌های مستمر با حضور و مشارکت جوامع محلی داشته باشند.

اولین و مهم‌ترین موضوع تعامل است که  اثربخش ترین گام در نگاهداشت و حفاظت از بافت‌های تاریخی است.

در گام نخست نباید فراموش شود که ساکنین محله‌های تاریخی عنصر پویا و یکی از عوامل اصلی پایداری بافت هستند چرا که اگر جریان، حرکت و انسان را از ابنیه تاریخی بافت بگیریم، پس از مدتی کوتاه شاهد مرگ تک بناهای تاریخی خواهیم بود. لذا خوب می‌دانیم که زندگی در بافت‌های تاریخی امکان‌پذیر نخواهد بود مگر به شرط ایجاد تاسیسات جدید و مدرن شهری به این محدوده‌ها تا انگیزش و رفاه ایجاد شده ماندگاری ساکنین و انگیزه پایداری بافت را برقرار کند.

قطعا ساکنین بافت‌های تاریخی افرادی مسن و سالخورده هستند و می‌بایست فضا و بستری ایجاد کرد تا نسل امروز و ساکنین محله‌های تاریخی جوانان شوند. استفاده از ظرفیت جوانان در حوزه اشتغال به شوراهای شهری و روستایی و ایجاد فرصت به جوانان بومی با کسب امتیاز شهردار که ناب‌ترین گزینه در مدیریت‌های بومی و منطقه‌ای است و شاهد عملکرد چند برابری با حداقل امکانات بر اساس تعلق خاطر داشتن به زادگاه مدیران به زیست بومی است که در آن رشد و پرورش یافته‌اند.

نتیجه‌گیری

برقراری تعامل، استقرار ساکنین فعلی با وجود شهروندان سالخورده، جذب نیروی بومی و محلی به مدیریت‌های شهری، ایجاد زیرساخت‌های شهری و گردشگری در منطقه، انتقال رفاه به مراکز محلات تاریخی عناصر سازنده و پویایی و عامل اصلی جذب و رونق گردشگری و جلوگیری از فرار ساکنین بومی از مناطق با ارزش تاریخی شهری است.

انتهای پیام/

کد خبر 1401070972488

برچسب‌ها