خبرگزاری میراث آریا: این روزها بیشتر از هر زمان دیگری مردم به خدمات غیر حضوری نیازمند هستند. گسترش زندگی بشری در جوامع و حتی روستاها نشان از این دارد که مردم در اغلب فعالیت‌های روزمره خود به بهره گیری از خدمات غیر حضوری تمایل بیشتری نشان می‌دهند.

یکی از این خدمات غیر حضوری که طیف وسیع و گسترده‌ای در دنیا دارد، خدمات پستی است. ارسال کالا یا نامه از شهرها و یا کشورهای دیگر به نقطه مقصد در کمترین زمان ممکن و با سرعت بالا از مهمترین و ویژه‌ترین فعالیت‌های اداره پست است. 

امروز به مناسبت روز جهانی پست در این گزارش مروری خواهیم داشت بر فعالیت‌های پست ایران از سال‌های دور تا امروز. 

** فعالیت‌های پستی از دوران هخامنشی تاکنون

فعالیت پست در ایران از دوره هخامنشی با نام چاپارخانه آغاز شد و تا زمان صفویه، افشاریه، زندیه و قاجاریه ادامه داشت. استفاده از نام چاپار نیز به این معنی بود که کار اصلی را بعد از انسان، اسب انجام می‌داد و وظیفه بردن کالا و نامه را به اسب‌های تازه نفس میانه راه می‌سپردند. 

در اوایل دوره قاجار، چاپارخانه‌ها منسوخ شدند و امیرکبیر، واحد چاپاری جدیدی به نام مسئول نامه‌رسانی و انتقال فرمان‌های حکومتی و تشکیلات آن را تاسیس کرد و بعدها با دستور ناصرالدین شاه، وزارت پست در ایران تشکیل شد. همچنین در سال ۱۲۶۴، ایران دارای ۷ خط اصلی و پنج خط فرعی پست بود و با تأسیس اتحادیه پستی جهانی، ایران به عنوان یکی از نخستین کشورهای دنیا به عضویت این اتحادیه درآمد. در همان ابتدا میرزا علی خان امین الدوله وزیر پست شد و تشکیلات چاپاری را رونق داد. 

در سال ۱۲۸۸ وزارت پست تشکیلاتی نو پیدا کرد و با اداره تلگراف ترکیب و تحت عنوان وزارت پست و تلگراف شروع به کار کرد. در اواخر سال ۱۳۰۸ با خرید سهام شرکت تلفن، وزارت پست و تلگراف و تلفن شکل گرفت. سپس در سال ۱۳۶۷ شرکت پست با عنوان «شرکت پست جمهوری اسلامی ایران» به عنوان یک شرکت مستقل دولتی تأسیس شد. این شرکت در سال ۱۳۹۴ از «شرکت پست جمهوری اسلامی ایران» به «شرکت ملی پست» تغییر ساختار داد تا امکان فعالیت دو اپراتور خصوصی به عنوان اپراتورهای پستی کشور فراهم شود. در این سالها پست پیشتاز یکی از خدمات ویژه‌ای است که شرکت پست به مردم ارائه کرده تا در زمانی کوتاه تر از زمان ارسال کالاهای پستی معمولی، مرسوله به دست دریافت کننده برسد.

** شیوه‌های الکترونیکی هم به پست افزوده شد

با گذر زمان، فعالیت‌های پستی در ایران گسترش یافت و با شیوه‌های نوین الکترونیکی و ارتباطی پیوند خورد. پست در بخش مهمی از طرح‌های کلان ملی برای ارائه خدمات اجتماعی و اقتصادی مشارکت داشته از جمله توزیع کالابرگ‌ها یا کوپن‌های شهری و روستایی و عشایری، سرشماری عمومی نفوس و مسکن، ثبت‌نام و توزیع کارت ملی و…

شرکت ملی پست ایران امروزه با حدود ۱۶ هزار نیروی انسانی، ۲۹ هزار نقطه تماس و ۵ هزار مسیر مبادله پستی، سالانه بیش از ۳۰۰ میلیون مرسوله را منتقل می‌کند. خدمات پستی، یکی از زیربناهای توسعه اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی کشورها است. 

** خدمات اداره پست کدامند؟

از خدماتی که شرکت ملی پست به کاربران خود ارائه می‌دهد می‌توان به: سرویس صاپست، پست عادی، پست سفارشی، پست پیشتاز، پست ویژه، صندوق پستی، بیمه پستی، پست مستقیم، IBRS (سرویس پست جواب قبول)، سرویس پست تبلیغ، پست دو قبضه - اعلامیه دریافت فرستندگان، پست تصویری، پست یافته، پست صوتی، پست تلفنی - ۱۹۳، پست رستانت، دی‌اچ‌ال، پست بار، پست اکسپرس، صندوق شخصی، صندوق پست الکترونیک، سرویس خرید و فروش اینترنتی (cash on delivery)، بازار الکترونیک پست E-bazaar، بازار الکترونیک کارت پستال E-card، پست ویژه با تعهد زمانی توزیع، سرویس‌های قراردادی، تهیه طرح و انتشار تمبر و اوراق بهادار پست اشره کرد.

** شکل جدیدی در فعالیت‌های پستی

شاید بتوان گفت با گسترش ارتباط‌های الکترونیک بین مردم در اقصی نقاط جهان، فعالیت‌های پستی شکل دیگری هم به خود گرفت. ارتباط میان مردم دنیا از طریق ایمیل یا همان رایانامه نوع دیگری از ارسال نامه‌های پستی به صورت مکتوب بود که بعدها از طریق همین ایمیل افراد می‌توانستند به همراه نامه مکتوبشان، کارت پستال یا عکس نیز ارسال کنند. 

** افزایش خدمات پست بعد از شیوع کرونا

ارسال مرسوله‌های پستی یکی کارآمدترین فعالیت‌های پست بعد از شیوع کرونا در ایران و جهان بود. به طوریکه شاید این فعالیت‌ها بیش از صدها برابر نسبت به قبل گسترش پیدا کرد. در روزهای ابتدایی کرونا و در روزهای اوج شیوع این بیماری اغلب مردمی که نمی‌توانستند برای خرید از خانه‌هایشان خارج شوند، خریدهای اینترنتی انجام می‌دادند که از طریق پست برایشان ارسال می‌شد. همین شد که تا کنون با اینکه حدود سه سال از شیوع این بیماری می‌گذرد، هنوز هم بسیاری از مردم خریدهای اینترنتی و ارسال با پست را ترجیح می‌دهند چراکه در مواقعی از خریدهای حضوری آسان‌تر است. 

** طراحی پرنده برای لوگوی اداره پست

لوگو یا همان نشان واره، هدف اصلی و نهایی هر برند یا محصولی را نشان می‌دهد و محصولات توسط همین لوگو به مردم و مخاطبین‌شان معرفی می‌شوند. در این سال‌ها چند لوگو برای شرکت ملی پست ارائه شده است که هر دو در کلیت شبیه به هم هستند اما در جزئیات منسجم‌تر شده اند. تنها تفاوت طرح جدید با طرح قبلی در بالاتر بودن سر پرنده آنهم به معنی چابکی بیشتر است. 

** امضای تفاهم نامه‌ میان وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی و شرکت ملی پست جمهوری اسلامی ایران

معاونت صنایع‌دستی وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی و شرکت ملی پست جمهوری اسلامی ایران، در تاریخ ۷ مهر ماه سال ۱۴۰۱ تفاهم‌نامه همکاری امضا کردند. بر اساس این تفاهم نامه طرفین درباره تقویت همکاری‌ها با هدف حمایت هرچه بیشتر از صنایع‌دستی با یکدیگر توافق کردند. همکاری در برگزاری کارگاه‌های آموزشی عمومی و تخصصی، استفاده از بانک‌های اطلاعاتی طرفین، بهره‌گیری از زیرساخت‌های فیزیکی، محیطی و ظرفیت‌های بالقوه طرفین در زمینه تبلیغات، همکاری به منظور حضور در نمایشگاه‌ها و رویدادهای بین‌المللی طرفین به صورت متقابل، اجرای طرح چاپ تمبر شخصی، ارسال کارت‌های الکترونیکی و فعالیت‌هایی مشابه برای اعضای دو طرف در چهارچوب ضوابط و مقررات و اختصاص فضاهای فیزیکی مناسب به فعالان صنایع‌دستی از سوی شرکت پست، از مفاد این تفاهم‌نامه است. 

انتهای پیام/

انتهای پیام/