کشف بقايای يكپارچه كوره ذوب فلز متعلق به اواخر دوران تاریخی در شوش

گمانه‌زنی تقاطع ورودی چهار راه شهر شوش به آشکار شدن آثاری از جمله بقايای يكپارچه یک كوره ذوب فلز منجر شد که با توجه به نتایج کاوش‌های سال‌های 1396 و 1397 در نزدیکی این محدوده، می‏‌توان این کورۀ ذوب فلز را متعلق به اواخر دوران تاریخی یا اوایل سده‌‏ها‏ی نخستین اسلامی دانست.

به‌گزارش میراث‌آریا به‌نقل از روابط‌عمومی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، مهدی امیدفر سرپرست هیئت باستان‌شناسی 5 دی 1401 شوش را یکی از مهمترین محوطه‌های باستانی جنوب‌‏غربی آسیا خواند که در شمال دشت خوزستان قرار دارد و افزود: این محوطۀ منحصربه‌‏فرد، از پشته‏‌های متعددی تشکیل شده که تپه‏‌های آکروپل، آپادانا، شهر شاهی و محدودۀ شهر صنعتگران، از مهمترین قسمت‌های آن به شمار می‌‏روند.

این باستان‌شناس افزود: در پی كاوش‏‌های باستان‌شناسان انگلیسی و فرانسوی در شوش، استقرار جوامع انسانی در این محوطه از نیمه دوم هزاره پنجم پیش ‏ازمیلاد آغاز شده و تقریباً به طور پیوسته تا سده‌های میانه اسلامی ادامه داشته است.

امیدفر اظهار کرد: با پایان حضور هیأت باستان‌شناسی فرانسوی و همزمان با انقلاب اسلامی در ایران، پژوهش‌های باستان‌شناسی در شوش با وقفه‌ای طولانی روبرو شد، از آن پس، کاوش‌های محدود انجام شده توسط هیأت‏‌های ایرانی در محوطه باستانی شوش، بیشتر با ماهیت نجات‏‌بخشی صورت گرفت که گمانه‌زنی در تقاطع چهارراه ورودی شهر شوش در منتهی‏الیه شرقی شهر صنعتگران نیز از آن جمله به شمار می‌‏رود.

او گفت: یكی از پروژه‌های عمرانی چالش‌ برانگیز شهر شوش در دهۀ گذشته، برچیدن سازۀ پل روگذر محور ترانزیت اهواز-اندیمشك به منظور ایجاد مسیر زیرگذر بوده است.

به گفته این باستان‌شناس، این پل، یكی از سازه‏‌های جدید در محدوده عرصۀ محوطه شوش به‏‌شمار می‌آمد كه برچیدن آن موجب سازگار شدن شرایط این محدوده با ضوابط مصوب عرصه و حریم محوطۀ باستانی از سوی نهادهای متولی شد با وجود این، بر اساس نتایج كاوش‌های اخیر و ضوابط حاكم بر عرصه محوطۀ باستانی شوش، امكان احداث مسیر زیرگذر در جادۀ اهواز-اندیمشك (محور شمال به جنوب) در محل تقاطع چهارراه ورودی شهر شوش، به‌دلیل آسیب رساندن به یكپارچگی و ماهیت باستانی این بخش از محوطه وجود نداشت.

او خاطرنشان کرد: از این رو، پروژۀ احداث مسیر زیرگذر در محور شمال به جنوب جادۀ اهواز-اندیمشک از سوی مسئولان شهری و استانی با برنامه‌ریزی برای ایجاد یک سازه در محور دزفول-شوش (شرق به غرب) جایگزین شد که كاهش مشكلات ترافیكی و سامان‏دهی این محدوده از شهر را در پی خواهد داشت.

سرپرست هیأت باستان‌شناسی گفت: با پیشنهاد این طرحِ جایگزین از سوی مسئولان شهری به پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، گمانه‌‏زنی به منظور بررسی احتمال آشکار شدن بقایای فرهنگی در محدودۀ مورد نظر در دستور کار هیأت باستان‏شناسی پایگاه میراث جهانی شوش قرار گرفت.

امیدفر گفت: محدودۀ پیشنهادی برای ایجاد سازۀ جایگزین در چهارراه ورودی شهر شوش در شمال شرقی تپه شهر صنعتگران، در حرائم درجه یک و دو محوطۀ میراث جهانی شوش قرار دارد.

سرپرست هیأت باستان‌شناسی با بیان‌اینکه در این پروژه، 380 متر از بخش غربی محدوده پیشنهادی كه نوار سبز ورودی شهر شوش را در بر می‏گیرد، مورد گمانه‌‏زنی باستان‏‌شناختی قرار گرفت، افزود: گذشته از کاوش در وضعیت آب و هوایی نامناسب تابستان، پروژه با چالش‌های جدی دیگری نیز روبرو بود که از آن میان می‏‌توان به برخورد با لوله‌های قطور انتقال آب برای آبیاری فضای سبز، حوض‌های آبنما، جعبه‌های كنترل و كابل‌های برق تیرهای روشنایی و كابل‌های فیبر نوری در محدوده گمانه‌زنی اشاره کرد.

او گفت: با این حال، بخش غربی این محدوده به مراتب با مشكلات كمتری نسبت به بخش شرقی، اعم از برخورد با زیرساخت‌های شهری یا موانع دیگری از این دست رو به رو بود.

این باستان‌شناس افزود: در این فصل، جمعاً هفت گمانه در ابعاد 3×3 متر ایجاد شد که از مهمترین آثار به‏دست آمده از آنها می‌‏توان آشكار شدن بقایای یكپارچه یک كوره ذوب فلز در دو كارگاه کاوش را بر شمرد.

او اظهار کرد: اگرچه یافته فرهنگی شاخصی در ارتباط با این پدیدار به دست نیامد که پیشنهاد تاریخ دقیق برای آن را امکان‌‏پذیر کند، اما با توجه به نتایج کاوش‌های سال‌های 1396 و 1397 در نزدیکی این محدوده، می‏‌توان این کورۀ ذوب فلز را متعلق به اواخر دوران تاریخی یا اوایل سده‏‌ها‏ی نخستین اسلامی دانست.

سرپرست هیأت باستان‌شناسی در پایان گفت: این فرضیه با آشکار شدن 2 سكه و یك سرپیكان مفرغی (در لایه‌های پایین‌تر از کوره ذوب فلز) از دورۀ اشكانی درکارگاه‏‌های دیگر گمانه‌‏زنی، بیش از پیش پشتیبانی می‌‏شود.

انتهای پیام/

انتهای پیام/

کد خبر 14011005330673

برچسب‌ها