بد نيست بدانيدکه سهم صنعت خودروسازی و پتروشيمی علی‌رغم سرمايه‌گذاری‌های کلان در توليد ناخالص ملی به ترتيب 2.7 و 2 درصد بوده در حالي که سهم صنايع‌دستی در توليد ناخالص ملی 5 درصد است. به عنوان مثال در هندوستان که زندگی بيش از ده ميليون نفر بسته به صنايع‌دستی و روستايی بوده و اين رشته فعاليت بيش از 14 درصد درآمد ملی را تامين می‌کند. کشور چين با 5 ميليارد دلار صادرات سالانه در راس کشورهای صادر کننده صنايع‌دستی قرار دارد. حجم تجارت جهانی صنايع‌دستی 14 تا 14.5 ميليارد دلار به سال است که از رقم مذکور 4 تا 4.5 ميليارد دلار مربوز به فرش و بقيه به ديگر اقلام صنايع‌دستی اختصاص دارد.
ایران جزو معدود کشورهایی است که از دیرباز در زمینه تولید مصنوعاتی دست‌ساز، سرآمد و صاحب شهرت بوده و تا پیش از پیدایش ماشین و دست‌اندازی آن بر نظام اقتصادی، همیشه از این هنر چون عاملی مهم و اساسی در پیكره اقتصادی خویش بهره‌مند شده است به خصوص در مناطق روستایی و عشایری صنایعدستی می‌تواند به عنوان دومین منبع درآمد و در پارهای از مناطق کشور حتی به عنوان مهمترین عامل کار و درآمد به حساب آید.
اهمیت صنایعدستی
صنایعدستی، بیانگر هنر، ذوق و فرهنگ یک ملت است و آمیختگی زیادی با تاریخ سنتها، محیط جغرافیایی و نیازهای مصرفی مردم دارد. مخصوصاّ با توجه به عدم نیاز به سرمایه زیاد، ابزار ساده، یادگیری آسان، همچنین اشتغالزایی فراوان و ایجاد تفاهم ملی و بین‌المللی در روند توسعه محلی و ملی، بسیار تاثیرگذار و ضروری است و ترویج و فعال کردن آن علاوه بر بازدهی‌های فرهنگی و اقتصادی، موجب جلب توریسم نیز می‌شود.
صنایعدستی وایجاد اشتغال
یكی از مهمترین معضلات کنونی کشور مساله اشتغال است و ایجاد اشتغال نیاز به سرمایه‌گذاری است. بر اساس مطالعات صورت گرفته برای ایجاد هر شغل در بخش صنعت بین 160تا300 میلیون ریال سرمایه نیاز است و میزان سرمایه مورد نیاز برای فعالیت‌های صنایعدستی به خوبی نشان می‌دهد که سرمایه مورد نیاز این بخش بسیار کمتر از سرانه مورد نیاز سایر بخش‌ها است. صنایعدستی به دلیل داشتن ویژگی‌های مثبت زیر باعث بهبود سریع وضعیت اقتصادی خانوارها می‌شود. تامین معیشت و درآمد یكی از علل اصلی روی آوردن خانوارها خصوصا روستائیان، مساله‌ای مهم در صنعت دستی جنبه هنری و جنبه مصرفی-اقتصادی بودن کالاهای تولید شده است که قطعا برنامه‌ریزی برای توسعه این صنعت می‌تواند سهم چشمگیری در تامین کل درآمد خانوارها حداقل 40درصد داشته باشد.
ارزش کار زنان روستایی و شهری چه در کشورهای توسعه یافته و چه در حال توسعه همواره از بعد تاریخی مورد غفلت قرار گرفته است در این راستا فعالیت‌هایی که از سوی زنان در بازارهای محلی و همچنین در خانه‌داری و خدمات خانوار انجام می‌گیرد و در اندازه‌گیری فعالیت‌های اقتصادی کشور نادیده گرفته می‌شود. به هر حال مطالعات نشان می‌دهد که زنان مولدانی فعال بوده و در فرآیند توسعه و ایجاد ثروت درجهان سهم مهمی دارند و اغلب بین 75تا80 درصد افراد شاغل در بخش صنایعدستی را زنان تشكیل می‌دهند.
چالش‌ها
-
\t
- حضور رقبای جدید و کاهش سهم بازار \t
- عدم توانایی شناسایی بازارهای مناسب داخلی و خارجی و تضمین خرید تولیدات \t
- کاهش تعداد جهانگردان خارجی \t
- فقدان تبلیغات در رسانه‌های گروهی، بین‌المللی و سایت‌های اینترنتی در شناساندن تولیدات \t
- فقدان رقابت‌پذیری اکثر کالاهای تولیدی صنایعدستی ایران در بازارهای جهان \t
- نداشتن اتحادیه‌های قوی و فعال در شأن و اهمیت این صنعت \t
- نبود برنامه‌ریزی‌ها وسیاست‌گذاری‌های کلان وعدم حمایت جدی دولت \t
- عدم حمایت مالی و همكاری بانك‌ها در ارائه تسهیلات و بالا بودن نرخ سود تسهیلات بانكی \t
- عدم حضور بخش غیردولتی نیرومند در صنایعدستی \t
- فقدان بانک جامع اطلاعات هنرمندان و صنعتگران صنایعدستی \t
- عدم وجود ارتباط و هماهنگی لازم بین مراکزآموزش عالی و مهارتی فنی وحرفه‌ای \t
- عدم وجود سیستم بسته‌بندی مناسب \t
- عدم امكان تولید انبوه در زمان کوتاه بدلیل فقدان کارگاههای مدرن و مجهز \t
- گران تمام شدن کالاها بدلیل تولید غیر انبوه و دستی و نیاز به دقت و صرف وقت زیاد \t
- فقدان استانداردهای مواداولیه وتولید محصوالت صنایع دستی \t
- تحمیل هزینه‌های اضافی بدلیل پراکندگی مناطق تولیدی و دوری از بازار \t
- عدم اشاعه خدمات تامین اجتماعی و بیمه هنرمندان و صنعتگران \t
- عدم ثبات شغلی به دلیل تأثیر نوسانات اقتصادی و بویژه رونق یا رکود بازار \t
- ضعف بنیه مالی صنعتگران که غالبا افرادی فقیر و عمدتا روستایی‌اند.
راهكارها
-توجه به کیفیت بسته‌بندی به همراه طراحی زیبا با الهام از نقوش و نگاره‌های آثار تاریخی استان جهت ایجاد جذابیت برای گردشگران داخلی و خارجی
-برگزاری نمایشگاههای داخلی و خارجی برای شناساندن و معرفی تولیدات صنایعدستی
-دانشگاهی کردن رشته‌های مختلف صنایعدستی و راه‌اندازی دانشگاههای علمی و کاربردی صنایعدستی در سطح استان.
-حمایت جدی دولت و واگذاری تسهیلات ارزان به صنعت گران و هنرمندان صنایعدستی و ارائه جوایز صادراتی برای صنعتگران و صادرکنندگان نمونه
-تبلیغات گسترده و ترویج مصرف کالای دستی در داخل و خارج مرزهای کشور از طریق بازاریان مجرب و اطاع‌رسانی و تبلیغات گسترده از طریق صدا و سیما
-کمک دولت به تجهیز کارگاهها و مراکز خدمات صنایعدستی در استا نها و شهرستا نها .
-ساماندهی کلیه واحدهای صنایعدستی در قالب تشكلهای تخصصی غیر دولتی و اتحادیه‌های قدرتمند
- ایجاد مراکزی برای تهیه و تامین مواد اولیه مورد نیاز صنعتگران صنایعدستی
-برگزاری کلاس‌های آموزشی برای هنرمندان و آگاه‌سازی و آشنایی آنان با نیازهای بازار
اهمیت توجه به صنایعدستی
از آنجایی که تولید صنایعدستی اساساّ متكی به صنایع داخلی است، از این رو به طور معمول بیش از 90 درصد ارزش داده‌ها در این رشته که به طور عمده شامل نیروی کار، مواد اولیه مصرفی و ابزار و وسایل کار است، در داخل کشور قابل فراهم شدن و حمایت است و طبعاّ هر گونه افزایش در میزان تولید و فروش فرآوردههای دستی اثر مستقیمی در ازدیاد تولید ناخالص ملی دارد اما امروزه تولید صنعتی و سبک زندگی مدرن، صنایعدستی و هنرهای صناعی را با چالش‌های عمیق و بنیادی مواجه کرده است، تا بدان حد که حتی غنی‌ترین و فاخرترین هنرهای صناعی نیز با مصائب بنیادی مواجه‌اند و هنرمندان آنها با بیكاری ساختاری دست به گریبانند. ولی با وجود این در سالهای اخیر صنایعدستی در سطح جهانی و بویژه در شرق دور رونق چشمگیری یافته‌اند، درحالی که صناعات ملی ایران زمین با وجود غنای بی‌نظیر هر روز بیش ازپیش در تنگنا قرار می گیرند، کشورهای مهد صنایعدستی میکوشند تا با اتخاذ تدابیر حمایتی و سیاستهای تشویقی موجبات رشد و توسعه صادرات صنایعدستی که یكی از اقلام مهم صادراتی آنها به حساب می‌آید را فراهم کنند.
انتهای پیام/
