روستای ابیانه پیوندی میان دین و فرهنگ ایرانیان

روستای تاریخی ابیانه با تاریخی کهن در میانه مسیر شهرستان نطنز و کاشان و در محور تاریخی و گردشگری شمال استان اصفهان واقع‌ شده و به‌نوعی پیوند دهنده فرهنگ و دین اصیل ایرانی است.

بسیاری از محققین معتقدند پیشینه تاریخی این روستا که از توابع بخش مرکزی نطنز به شمار رفته و در دامنه‌های کوه سترگ کرکس (بلندترین کوه فلات مرکزی ایران) واقع‌ شده به دوران باستان بازمی‌گردد، به‌گونه‌ای که وجود بنای تاریخی آتشکده "هارپاک" در مرکز روستا پیشینه فرهنگی و دینی این روستا را به دوران باستان می‌رساند. با این‌ حال مردم این روستا هم‌اکنون مسلمان و پیرو مذهب شیعه دوازده‌امامی هستند به‌نحوی‌که وجود بناهای مذهبی و منحصربه‌فرد همچون مرقد امامزادگان واجب‌التعظیم یحیی و عیسی (ع) که نسب‌شان به امام موسی کاظم (ع) می‌رسد، مسجد حاجتگاه، مسجد و حسینیه پرزله و عبادتگاه مذهبی هینزا در دل کوه‌های کرکس، در کنار سایر آثار تاریخی و جذابیت‌های طبیعی، این روستا را به یکی از جاذب‌ترین روستاهای تاریخی ایران از دو منظر دین و فرهنگ تبدیل کرده است.

آیین‌های محرمی روستای ابیانه

مطابق با برآوردهای اولیه جمعیت فعلی روستای ابیانه بالغ‌بر ۳۰۰ نفر است بااین‌حال با توجه به برگزاری آیین‌های مذهبی متنوع در این روستا، بسیاری از اهالی این روستا که به مناطق مختلف و حتی خارج از کشور کوچ کرده‌اند در ایام مذهبی به‌ویژه محرم به روستا مراجعت کرده و آیین‌های باشکوهی را اجرا می‌کنند. در این مقال به معرفی دو آیین مذهبی این روستا مربوط به ایام ماه محرم که در فهرست میراث ملی به ثبت رسیده است پرداخته می‌شود.

آیین جغجغه زنی ابیانه

آیین جغجغه زنی یکی از مراسم‌های آیینی مردمان روستای ابیانه است که در ایام محرم با شور خاصی برگزار می‌شود. این آیین در گویش محلی جاغجغاغه زنی خوانده می‌شود. بر اساس آن در روزهای تاسوعا و عاشورا، مردم محلات مختلف ابیانه به حرکت در کوچه‌های روستا به سمت امامزادگان عیسی(ع) و یحیی(ع) حرکت نموده و به عزاداری می‌پردازند، صدای بلند چوب‌ها که جقجقه‌زنی خوانده می‌شود، همراه با مرثیه‌خوانی، شکوه زیادی به هیئت‌های عزاداری این روستا می‌بخشد. این آئین در فهرست میراث ناملموس کشور به ثبت ملی رسیده است.

روستای ابیانه پیوندی میان دین و فرهنگ ایرانیان

آیین نخل گردانی در ابیانه

پیشینه اجرای آیین نخل گردانی در ابیانه به دوران صفوی بازمی‌گردد، با این وصف همه‌ساله و در دهه اول ماه محرم، مردم روستای ابیانه بر اساس اعتقادات شیعیان و به یادبود تشییع مظلومانه و دفن پیکر امام حسین(ع) نخلی را که نماد پیکر مطهر امام حسین(ع) است را با پارچه‌های نذری آذین بسته و سپس نخل را که در طول سال در مکانی مشخص نگهداری می‌شود از مکان خود حرکت داده و در ابتدا مردم محله پایین ابیانه افتخار حمل آن را می‌یابند و پس از عبور آن از کوچه‌های زیبای روستا، نخل تحویل مردم محله بالای روستا شده و این مراسم تا عصر روز عاشورا باشکوه خاصی درحالی‌که زنان و مردان روستا ملبس به لباس محلی خود هستند ادامه می‌یابد. این آیین مذهبی نیز در فهرست میراث ناملموس کشور به ثبت ملی رسیده است.

انتهای پیام/

کد خبر 1402051000536

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha