زهرا رنجبر آزاد، کارشناس ارشد مرمت ابنیه و بافت‌های تاریخی در یادداشتی نوشت: در استان مرکزی و شهرستان زرندیه یکی از دیدنی‌ترین روستاهای ایران جا خوش کرده است. دهکده‌ای خوش آب و هوا و سرسبز با نام چناقچی علیا یا چاناقچی علیا که در منطقه کوهستانی دهستان دوزج از توابع بخش خرقان شهرستان زرندیه واقع شده است.
این روستا در۱۰۰ کیلومتری مرکز شهرستان و ۲۷۲ کیلومتری شهر اراک مرکز استان قرار دارد و در فصل بهار کوهپایه‌های اطراف آن استراحتگاه عشایر کوچرو است.. معماری روستا به دلیل کوهستانی بودن، دارای بافت مسکونی متراکم بوده که به تبعیت از شیب زمین، بناها مجاور و چسبیده به یکدیگر و در یک طبقه بنا شده‌اند و با توجه به اقلیم منطقه در معماری آن‌ها از مصالح بوم آورد استفاده شده است.
منازل قدیمی با سقفی مسطح و با مصالحی از قبیل چوب، گل، کاهگل و خشت ساخته شده‌اند. هرچند امروزه سبک معماری تغییر کرده و مصالح امروزی جای خشت و گل را گرفته‌اند، با این وجود هنوز بافت روستا زیبایی خود را حفظ کرده است و با گشت زنی در دل طبیعت کوهستانی و مناظر سر سبز، آرامش در وجودتان رخنه می‌کند. منطقه صلیب سبز از جاذبه‌های طبیعی و کوهپایه‌ای این روستا است که با وجود باغ‌ها و درختان متعدد گردو به وجود آمده است.
آنچه موجب زیبایی دو چندان روستا شده است و طبیعتی جذاب و دلنواز بوجود آورده، عبور رودخانه‌ای پرآب از داخل روستاست که فضای سبزی چشم نواز را بوجود آورده و منظره کوهستانی آن را به یک طبیعت بکر و زیبا مبدل کرده است. در ادامه این مسیر، آبشار چناقچی به عنوان یکی از زیباترین مناظر روستا از بلندای بستر صخره‌ای به ارتفاع حدود ۳۰ متر جریان دارد که در فصل زمستان تشکیل قندیل‌های یخی به آبشار زیبایی دو چندان می‌بخشد.
قدمت روستای چناقچی علیا به دوران صفوی اشاره دارد و یکی از مظاهر زندگی مسالمت‌آمیز اقوام و ادیان در جوار یکدیگر است. در گذشته علاوه بر مسلمانان شیعه، مسیحیان ارتودکس نیز جزء ساکنان روستا بوده‌اند. زندگی دو قشر و دو فرهنگ متفاوت با گویش فارسی، ترکی و ارمنی در چناقچی علیا نماد فرهنگی زیبا از همبستگی ادیان بوده است که در بخش های مختلف روستا آثار و نشانه‌های معماری باقی مانده از این مذهب، جذابیت روستا را دوچندان می‌کند.
در غرب روستا و پس از گذرهای پیچ در پیچ، کلیسای سرکیس مقدس با بیش از سه قرن قدمت به عنوان خاستگاه و محل برگزاری آیین مذهبی مسیحیان ارتودکس بنا شده است که یکی از جاذبه‌های تاریخی- مذهبی منطقه محسوب می‌شود. تاریخ ساخت کلیسای اولیه به سال ۱۷۷۰ میلادی می‌رسد، لیکن سازه فعلی در سال ۱۳۴۱ توسط معماری به نام سرکیس دهباشیان و بر روی بقایای سازه اولیه، بنا شده است.
مصالح بکار رفته در ساخت بنا عبارت از سنگ، چوب، خشت و آجر بوده و پوشش سقف بنا به صورت مسطح و به صورت تیرپوش اجرا شده است. بعد از پشت سر گذاشتن نمای آجری و ورودی بنا به داخل تالار کلیسا راه پیدا می‌کنیم. بر روی سطوح جداره‌های داخلی مظاهر و نماد اعتقادات پیروان مسیح، همچنین تابلوهای نقاشی که همگی روایتی از دین مسیحیت و زندگی عیسی مسیح هستند، جلب نظر می‌کند.
سقف تیرپوش و مسطح بنا بر روی ۶ ستون چوبی استوار است. سطوح جداره‌ها با اندود گچ پوشیده شده است و در فضای داخلی، محراب نسبت به کف تالار کلیسا در سطح بالاتری قرار دارد. در ورودی روستا نیز آرامستان اقلیت مذهبی قرار دارد که با سنگ قبرها و صلیب‌هایی که نماد و مشخصه متوفیان است. ذهنیت هر گردشگری را به سکونت پیروان حضرت مسیح (ع) در این روستا رهنمون می‌کند.
با وجود مهاجرت ساکنان ارمنی روستا به شهرها و استان های همجوار، هرساله بسیاری از ارامنه برای برگزاری مراسم مذهبی در منطقه حاضر می‌شوند که از جمله می‌توان به مراسم تبرک انگور و جشن برداشت انگور اشاره کرد. این مراسم در ماه آگوست (شهریورماه) هر سال همراه با اجرای موسیقی و خواندن دعای دسته جمعی توسط ارامنه برگزار می‌شده است لیکن در سال های اخیر و با وجود مهاجرت بخش اعظمی از آنان این آیین کمرنگ شده است.
روستای چناقچی علیا تنها روستای هدف گردشگری شهرستان زرندیه است که وجود جاذبه‌های تاریخی- طبیعی و تفرجگاه های کوهپایه‌ای به شرط توسعه زیرساخت های گردشگری می‌توان در جذب گردشگر و در نتیجه رونق اقتصادی منطقه موثر باشد.
انتهای پیام/
نظر شما