گردشگری روشی مطمئن برای توسعه روستا

گردشگری مؤلفه‌ها و اجزای متعددی دارد که گردشگری روستایی یکی از انواع آن است. گردشگری روستایی بر اساس تحقیقات متعدد انجام شده، بر اقتصاد روستایی بسیار موثر است.

طاهره شاهی دبیر حوزه پژوهش گردشگری البرز در یادداشتی نوشت: در سال ۱۳۸۵ کمیته راهبردی گردشگری روستایی و عشایری با هدف توسعه فعالیت‌های گردشگری در روستاها و تقویت زیرساخت‌های عمومی در سازمان میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی تشکیل شد تا با استفاده از قابلیت‌های فراوان گردشگری در روستاهای مختلف کشور به رفاه اجتماعی و توسعه فعالیت‌های اقتصادی و خدماتی در مناطق مختلف کمک کند.

گردشگری روستایی به عنوان فلسفه‌ای برای توسعه روستایی مطرح شده است که این جنبه دارای سه دیدگاه مهم است.  

الف-گردشگری راهبردی برای توسعه روستایی مطرح است. این نگرش انعکاس دهنده ویژگی محیط روستایی است.

 ب-گردشگری روستایی برای بازساخت سکونتگاه‌های روستایی. دراین نگرش از پدیده گردشگری جهت بازساخت حیات روستا استفاده می‌شود.

 ج-گردشگری روستایی عامل ایجاد توسعه پایدار و حفاظت از منابع طبیعی است که در مطالعات انجام شده برخی دلایل برای توسعه نیافتن روستاها مطرح شده است. عواملی از جمله ضعف زیرساخت‌ها در مناطق گردشگری روستایی، عدم تمایل سرمایه‌گذاران برای سرمایه‌گذاری در بخش‌های گردشگری، نبود تعریف مشخصی از بازارهای هدف گردشگری و نحوه جذب آن‌ها از جمله این دلایل است.  

از سوی دیگر محدودیت مشوق‌های لازم برای توسعه گردشگری و سرمایه‌گذاری در روستاها، ریسک بالای سرمایه‌گذاری، قوانین و ضوابط نامشخص و ناهماهنگ و عدم همکاری بین ارگان‌ها از دیگر دلایل عدم رشد گردشگری در روستاهاست. توسعه راهی به سمت ارتقاء و بهبود کیفی زندگی در بطن جامعه است که عوامل مختلفی در ایجاد و دگرگونی آن مترتب است. گردشگری روستایی قادر است با مشارکت در اشتغال زایی و ایجاد درآمد، اقتصاد جوامع محلی را احیاء و تعادلی مطلوب میان گردشگران، مقصد و جامعه میزبان برقرار کند. در همین راستا کشف قابلیت‌های پنهان و منحصر به فرد هر مکان به ویژه محیط‌های روستایی به عنوان مقاصد گردشگری می‌تواند نقش موثری در توسعه و رونق اقتصاد ملی و محلی ایفا کند.

با توجه به ویژگی بارز گردشگری روستایی به مثابه یکی از مردمی‌ترین اشکال گردشگری، می‌توان چنین انتظار داشت که این صنعت فراگیر از یک سو به رشد و توسعه اقتصادی و تنوع فعالیت‌های روستایی و از سوی دیگر با بهره‌گیری از نیروی انسانی، به فراهم‌سازی بستر مناسب جهت اشتغال و درآمدزایی برای ساکنان روستاها منجر شود و فرصتی برای توسعه همه‌جانبه در زمینه‌های مختلف را مهیا سازد. حفظ اصالت و هویت روستا یکی از مهمترین مسائل در نتیجه رشد و توسعه است، چرا که اصالت وجودی و بستر فرهنگی منحصر به فرد هر مکان آن را از مکان‌های دیگر متمایز می‌کند و به آن هویت می‌بخشد.

در دهه پایانی قرن بیستم بسیاری از برنامه‌ریزان اجتماعی-اقتصادی در کشورهای توسعه یافته گردشگری را روشی مطمئن برای توسعه روستاها به‌ویژه محروم‌ترین آن‌ها معرفی کرده‌اند و مطالعات انجام شده حاکی از آن است که ماهیت صنعت گردشگری ایجاد اشتغال و درآمد، متنوع‌سازی اقتصاد، مشارکت اجتماعی و استفاده از منابع محلی است از آنجا که بخش اعظم مشکلات عقب‌ماندگی و توسعه نیافتگی روستایی نیز به فقدان این صنعت برمی‌گردد، گردشگری روستایی با حل مسائل ‌و مشکلات می‌تواند به توسعه روستایی کند.

رویکردهای واقع بینانه به موجودیت و وضعیت فعلی منابع و جاذبه‌های گردشگری و نگاه تخصصی به یکی از زوایا و جنبه‌های گردشگری و توسعه آن می‌تواند ضمن توانمند ساختن جوامع محلی، از صرف هزینه‌ها و بودجه‌های کلان برای توسعه اولیه کاسته و با امکانات و محدودیت‌های فرارو به گردشگری و ایجاد درآمد و اشتغال پایدار اهتمام ورزید.   

توسعه روستا در راستای گردشگری و مبتنی بر اصول پایداری در استان البرز که دارای منابع طبیعی و جذابیت‌های اکولوژیک بسیاری است؛ طرحی مناسب برای تبدیل استان از معبر به مقصد گردشگری به شمار می‌رود. بنابراین تهیه شناسنامه روستاهای هدف گردشگری می‌تواند زمینه ساز برنامه‌ریزی و ارائه نقشه‌راه برای ساماندهی و اولویت‌بندی قابلیت‌های گردشگری روستایی در جهت جذب و هدایت علاقه‌مندان به سرمایه‌گذاری در این حوزه باشد.

انتهای پیام/

کد خبر 1402103001876
دبیر مهدی نورعلی

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha