ابوالفضل آذری فعال رسانه در یادداشتی نوشت: نوآوری‌های تکنولوژیکی مابعد علم بود که سبب شد علم و تکنولوژی با یکدیگر حصار محکمی که بین واقعیت/ غیر واقعیت، طبیعی/ مصنوعی، ارگانیک/ غیر ارگانیک، بیولوژی/ تکنولوژی، انسانی/ ماشینی و ذاتی/ اکتسابی وجود داشت به‌تدریج ضعیف کرده و از بین ببرند و این فرصت را برای مدرنیته مهیا کنند که به‌عنوان یک رویداد معرفت‌شناختی، راز پنهان در ماهیت تکنولوژی را آشکار کند و نشان دهد که چگونه عقلانیت ناشی از تکنولوژی به انسان مدرن امکان می‌دهد تا از قیدوبندهای جوامع پیشامدرن رها شود.

به این ‌دلیل در روند مدرنیته، تکنولوژی به‌عنوان ابزاری فنی در اصل به‌منزله کمک‌های اضافی و به‌مثابه ابزار مصنوعی برای اندام‌های انسان یا به‌منزله نظام‌ها و دستگاه‌های فیزیولوژیکی تمهید می‌شود که وظیفه‌اش به حداکثر رساندن خروجی و به حداقل رساندن ورودی است. در این روند با جایگزینی تکنولوژی و عقلانیت ناشی از آن، خصلت تکنولوژی به اجرا درمی‌آید و جامعه را به سمتی سوق می‌دهد که از آن به‌عنوان «مک دونالیزه شدن» یاد می‌شود.

تکنولوژی، تجلی رویکرد فرهنگ مسلط و کنترل‌کننده‌ای می‌شود که در دوران مدرن با بهره‌گیری از انسان‌ها باعث پیدایش اشکال تازه نفوذ و تسلط جامعه بر فرد می‌شود. تکنولوژی مدرن با حالت تضاد درونی خود از یک‌سو طبیعت را برای زندگی انضباط بخشیده و از دیگر سو چون نیرویی ویرانگر، طبیعت را دستخوش تغییر بسیار می‌کند. تکنولوژی مدرن از یک‌سو با خلق شبکه ارتباطی مربوط به خود فشردگی و انقباض «زمان‌ـ فضا» را در مفهوم سیاره‌ای سبب شده و از دیگر سو با پیوندی جداناپذیر با علوم انسانی، تکنولوژی قدرت را در کردارهای اجتماعی نمودار ساخت.

پیوند ناگسستنی تکنولوژی و جامعه، رویکرد به امر اجتماعی را متفاوت از جوامع سنتی، شکل دیگری بخشید. انسان مدرن در پارادوکس تسهیل‌کنندگی  و تحمیل‌کنندگی تکنولوژی مدرن، گریز از زندگی مدرن در زمان فراغت و پذیرفتن آن را به‌عنوان امر واقع، تجربه کرد. در این میان گردشگری از نوآوری‌های تکنولوژیکی شکل گرفت و تأثیرپذیری آن در کنش حاصل از پارادوکس تکنولوژی مدرن تجلی یافت. این تأثیرپذیری در دو بعد صورت‌بندی خاصی از گردشگری را نمودار ساخت که می‌توان آن‌ها را در چارچوب تأثیرات مستقیم و غیرمستقیم موردبررسی قرارداد.

تأثیر مستقیم نوآوری‌های تکنولوژیکی پیدایش گردشگری به‌عنوان یک امر قابل انجام بود. به‌گونه‌ای که تجلی آن را می‌توان در تسهیل ارتباطات بازجست. نوآوری‌های تکنولوژیکی درزمینهٔ حمل‌ونقل به‌عنوان یکی از بااهمیت‌ترین اصول گردشگری امر سفر را برای گردشگران در چارچوب وسیله نقلیه ایمن و شبکه راه‌های وسیع و گسترده امکان‌پذیر کرد و انجام گردشگری ‌را گسترش داد.

رسیدن به مقاصد دور در مدت‌زمان کوتاه و صرف حداقل هزینه در جابجایی‌ها باعث شد تا مراکز اقامت گردشگران در مقاصد شکل گیرد و دریک هم تنیدگی کامل، روند سفر بین دو مکان یکی برای گریز و دیگری برای مأوایی کوتاه‌مدت و دمی آسودن از ازدحام مدرن را شکل داد. مثالی بارز در این زمینه می‌تواند راه‌آهن باشد. زیرا تاریخ گردشگری با تاریخ راه‌آهن رابطه بسیار نزدیکی دارد.

راه‌آهن به‌عنوان وسیله حمل‌ونقل راحت و قابل‌اطمینان، جمعیت انبوهی را برای مسافرت به‌سوی خود جلب کرد و این خود در یک رابطه مستقیم گسترش روزافزونراه‌آهن را در سراسر قاره اروپا سبب شد. مقامات و مسئولان راه‌آهن در اروپا با توجه به این مسئله پیش‌قدم تأسیس هتل و تأسیسات مناسب در مسیر راه‌آهن شدند.

احداث راه‌آهن در مناطق زیبا و کوهستانی اروپا یکی از اولین اقدامات بود که برای جلب و جذب گردشگران نقاط مختلف دنیا به عمل آمد. در این راستا با پیدایش و توسعه شبکه راه‌آهن در قرن نوزدهم تحولات چشمگیری در توسعه گردشگری و حمل‌ونقل کالا و مسافر به وجود آورد. شبکه راه‌آهن اگرچه گران تمام می‌شود و پرخرج است در عوض توانسته است برای مسافران، بازرگانان و گردشگران رفاه، سرعت و نظم رفت‌وآمد در رعایت ساعات پیش‌بینی‌شده را تضمین کند.

دیگر نوآوری‌های تکنولوژیکی درزمینه حمل‌ونقل نیز همان‌گونه که در مورد راه‌آهن بیان شد با تأثیرگذاری‌های متفاوت عمل کردند و جریان گردشگری را درروند مدرنیته تسهیل کرند. به‌خصوص در این میان اختراع اتومبیل در اواخر سده نوزدهم میلادی و بعدازآن هواپیما در سده بیستم تحول عظیمی را در امر گردشگری سبب شدند.

از این لحاظ نوآوری‌های تکنولوژیکی در تأثیرگذاری مستقیم خود به‌عنوان تجلی عینی جریان دانش گردشگری را تسهیل کردند. مدرنیته یک نوع قالب‌بندی برای زندگی انسان‌ها ارائه کرد که باید در یک آرمان‌شهر تکنولوژیکی به کمال برسد. پیدایش و تکوین جوامع شهری و گسترش روزافزون شهرنشینی همراه با کم شدن زمان کار و تفکیک آن از زمان فراغت و تعیین یک تقویم کار روزانه و هفتگی خود نتیجه این کمال‌گرایی مدرنیته در به نظم درآوردن زندگی انسان‌ها بود. در این میان این روند که با کمک توسعه تکنولوژیکی صورت گرفت تأثیرگذاری غیرمستقیمی بر گردشگری داشت.

انتهای پیام/