به گزارش میراث‌آریا به نقل از روابط‌عمومی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، مصطفی ده‌پهلوان که در آیین اختتامیه بیست و یکمین گردهمایی سالانه باستان‌شناسی ایران سخن می‌گفت، با اشاره به انتقادهای وارد برحاکمیت حوزه باستان‌شناسی کشور تصریح کرد: باستان‌شناسی ایران متعلق به پژوهشکده باستان‌شناسی نیست و اعضای هیأت علمی این مرکز نیز این باور را دارند، اما نسبت به انجام پروژه‌های باستان‌شناسی مسئول هستند که آنها را مدیریت و سازماندهی کنند.
رئیس پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری افزود: بر این اساس صدور مجوزها طبق شیوه‌نامه پژوهشکده باستان‌شناسی انجام می‌شود. همه می‌دانیم که کلنگ زدن در یک محوطه تاریخی و پیش از تاریخی یعنی نابود کردن آن برای همیشه و این تجربه تنها، منوط به داشتن تجربه حضور در کاوش‌ها نیست بلکه آمیخته با دانش مدیریت نیز است که در جلسات پژوهشکده باستان‌شناسی به آن پرداخته می‌شود تا مجوزها بصورت منطقی و با رعایت کرامات انسانی برای افراد صادر شوند.
اوبا اشاره به این نکته که بسیاری از کاوش‌های باستان‌شناسی وابسته به امورات عمرانی، حقوقی و اداری مانند تعیین عرصه و حریم هستند، اظهار کرد: تعداد کاوش‌های پرسش محور اندک است و امروز با حجم تخریب‌هایی که در کشور وجود دارد بنده و شورای پژوهشکده باستان‌شناسی براین باوریم که بسیاری ازمحوطه‌ها نیاز به کاوش ندارند و اگر کاوش شوند نمی‌توانیم آنها را محافظت کنیم. همانطوریکه بسیاری از محوطه‌ها باز شدند و نتوانسته‌ایم آنها را نگه داریم. تعداد محوطه‌هایی که کاوش و رها شده‌اند در استانها کم نیستند.
ده‌پهلوان در ادامه با اشاره به صدور دستوراتی از سوی وزیر میراث‌فرهنگی برای حفاظت از تپه‌های باستانی در جریان شرکت در مراسم گشایش بیست و یکمین گردهمایی سالانه باستان‌شناسی ایران گفت: مشکلات باستان‌شناسی کشور بسیار زیاد است و نمیدانم از کجا باید شروع کنیم. دانشجو امروز جرأت نمی‌کند پایان‌نامه باستان‌سنجی بگیرد زیرا که بسیار کار دشواری است باید کلی هزینه کند وقت بگذارد که آیا به جواب برسد یا نه. تعداد پژوهشهای کتابخانه‌ای نسبت به میدانی بسیار زیاد شده است. آرشیو یافته‌های کاوش بقایای انسانی، جانوری و گیاهی معلوم نیست کجا هستند.
رئیس پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری عنوان کرد: زمانی‌که می‌خواستم به پیشنهاد استاد مهدی رهبر روی سفالهای سلوکی بدست آمده در کاوش‌های نهاوند کار کنم. دوبار به استان رجوع کردن ولی سفالها را پیدا نکردم آخر فهمیدیم در اداره میراث‌فرهنگی نهاوند شخصی سفالها را از انبار بیرون ریخته و ازآن محل به عنوان محل سکونت استفاده می‌کرده که در نتیجه بسیاری از سفالها از بین رفتند و آسیب دیدند.
ده‌پهلوان افزود: در مقایسه با کشور ترکیه می‌بینیم که آنها در حوزه باستان‌شناسی بسیار سازمان یافته‌تر عمل کرده‌اند، تا چه زمانی می‌خواهیم مثل کبک سرمان را در برف ببریم به امید اینکه ۱۰ سال بعد همه امور درست و سازمان‌یافته شوند. تا کی قرار است یافته‌های باستانی حاصل از بازکردن گورها آرشیو شوند و سفالهای کشف شده سامان بیابند؟ آیا اختصاص یک سوله در هر استان برای نگهداری از سفالها کار دشوار و غیر ممکنی است؟ آیا یک باستان شناس باید تمام سفالهای بدست آمده از کاوش را با خود ببرد؟ کی قرار است این افراد آموزش ببینند و تحت نظارت قرار بگیرند؟ گزارش‌ها تدوین شده تا چه اندازه حرفه‌ای نوشته شده‌اند؟ کی و کجا قرار است دانشگاه‌ها و پژوهشکده باستان‌شناسی به روش‌شناسی بپردازند؟مگر ما اعتراف نمی‌کنیم که در جریان کاوش قرار است یک محوطه‌ای را نابود کنیم پس آیا آن محوطه را درست مستندنگاری کرده‌ایم؟ کجا قرار است این آموزش‌ها داده شود؟ دانشگاه‌ها یا پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری؟ یا در برگزاری چنین محافلی غیر مستقیم نسل جوان، میانسال و کهنسال باید بیاموزند؟ این‌ها پرسش‌هایی هستند که پاسخشان نباید به آینده موکول شود بلکه باید موضوعات را دسته‌بندی کنیم و هر نهادی یک مسئولیتی را بر عهده گیرد.
رئیس پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، در پاسخ به این سوال که مأموریت محور بودن دانشگاه‌ها تا چه اندازه اهمیت دارد تصریح کرد: دانشگاه شهید بهشتی، تربیت مدرس، کرمانشاه، زاهدان و ... هر کدام قرار است موازی کار کنند یا قرار است یک حوزه‌ای را به پیش ببرند، آیا این مراکز با پژوهشگاه برنامه‌ریزی کرده‌اند و یا پژوهشگاه به سراغ این ها رفته است آیا قرار است ما به این بیندیشیم که دانشگاه‌های کشور را مأموریت محور کنیم و هر دانشگاه یک باری از این دوش این حوزه بردارد این‌ها موضوعاتی هستند که از یک جایی باید شروع شوند و ما تقسیم کار کنیم. تمام استادان دانشگاه و رئیس پژوهشکده باستان‌شناسی و مدیران گروه آن، باید به این موضوعات جدی فکر کنیم و اگر دلتان برای باستان‌شناسی می‌سوزد بیایید در جلسات چالشی برنامه‌ریزی کنیم.
در ادامه آیین اختتامیه بیست و یکمین گردهمایی باستان‌شناسی سالانه باستان‌شناسی ایران نشست هم‌اندیشی در حوزه مشکلات و چالش‌های باستان‌شناسی، با حضور رئیس پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، معاونان، رئیس پژوهشکده باستان‌شناسی و روسای گروه این مرکز، اعضای هیأت علمی دانشگاه‌ها، باستان‌شناسان، پژوهشگران، دانشجویان و علاقه‌مندان این حوزه برگزار شد.
انتهای پیام/
نظر شما