به گزارش میراث آریا، به دعوت پایگاه میراث جهانی تخت جمشید تعداد ۱۵ نفر عضو هیات علمی دانشگاه شیراز از متخصصان گروه‌های آموزشی و پژوهشی این دانشگاه در رشته‌های زمین‌شناسی، شهرسازی، باستان‌شناسی، معماری، مرمت و اقلیم‌شناسی برای بررسی محوطه جهانی نقش رستم و علل آسیب‌ها گردهم آمدند تا بررسی‌ها و نتایج مشاهدات خود را که سرتاسر این محوطه باستانی انجام دادند، با تشکیل یک کارگاه علمی ارائه دهند.

دراین‌باره علیرضا عسکری چاوردی، مدیر پایگاه میراث جهانی تخت جمشید و نقش رستم در این باره گفت: ضروری است این محوطه باستانی ارزشمند پس از نقشه‌برداری دقیق با روش ژئوالکتریک و ژئومغناطیس بررسی شود تا بتوان از مسیرهای احتمالی و وجود آبراهه‌ها و کانال‌های هدایت آب دوره هخامنشی و ساسانی اطلاع پیدا کرد.

او افزود: در صورت نیاز، مسیرهای احتمالی قنات‌ها، چشمه فصلی در مسیر گسل‌ها و چاه‌های احتمالی ذخیره آب را شناسایی کرد و محدوده کاوش‌های پیشین روی نقشه‌ها مشخص شود و در تطبیق با فروشست‌ها و چاله‌های جدید مکان‌یابی آن‌ها در تطبیق با کاوش‌های پیشین انجام شود.

این باستان‌شناس و عضو هیات علمی دانشگاه شیراز با بیان اینکه آبراهه‌های داخل محوطه در محدوده بارو، پاک‌سازی و دوباره احیا و همچنین حوضچه آرامش و بندهای بالای صخره کوه نقش رستم لایروبی شود، تصریح کرد: باید مسیر قنات‌ها نیز مشخص شود و زهکشی‌های لازم در سرتاسر پیرامون محوطه انجام  و انباشت‌های خاک حاصل از کاوش‌های پیشین به بخش دیگری انتقال یابد و سازه اصلی باروی خشتی محوطه نقش رستم، کاوش، حفاظت و احیا شود.

عسکری چاوردی گفت: ناودان‌های سنگی در این مجموعه، مرمت، حفاظت و عملیات ملات گذاری قیر در بستر گسل‌ها و منفذهای آب انجام شود، همچنین با مطالعات «جی پی آر» تمام آرامگاه‌های نقش رستم بررسی و پایش شود.

مدیر پایگاه میراث جهانی تخت جمشید و نقش رستم درباره رانش و پایش بنای کعبه زرتشت نیز گفت: علاوه بر به‌کارگیری دستگاه «جی پی اس استاتیک» در پشت‌بام بنا، عملات زهکشی موقت دورتادور بنا انجام شود اما برای حفاظت کامل آن  علاوه بر مرمت و حفاظت سازه بنا، آزمایش مکانیک خاک برای شناخت بستر اصلی زمین تا عمق ۱۰۰ متر در محوطه نقش رستم انجام شود. 

او تأکید کرد: برنامه مطالعات میدانی نقش رستم آغاز شده است و مرحله‌به‌مرحله گزارش‌های تکمیلی آن ارائه می‌شود.

مجموعه آرامگاهی هخامنشی همراه با بنایی معروف به کعبه زرتشت در مکان معروف به نقش رستم در فاصله ۷ کیلومتری شمال غربی تختگاه تخت جمشید ساخته‌ شده است. در این مجموعه بزرگ تعداد ۲۳ اثر باستانی مانند آرامگاه‌ها، بنای کعبه زرتشت، نقش برجسته‌ها و کتیبه‌ها وجود دارد.

این مجموعه بزرگ در حاشیه شمالی شهر پا رسه واقع‌ شده است و از نظر ارتباط فضایی و مکانی دو محوطه مهم باستانی نقش رستم و تختگاه تخت جمشید از نظر کارکردی به هم وابسته و با هم مرتبط بوده است. شهر پارسه، یک واحد شهری متشکل از بخش‌های مختلف از دوره عیلامی، هخامنشی، سلوکی، اشکانی، ساسانی و اسلامی بوده است که بازسازی این شهر تاریخی در محدوده حریم درجه یک تخت جمشید به استناد مدارک بجای مانده قابل‌تصور و درک است. 

چنین به نظر می‌آید که مرزهای این شهر در محدوده حریم یک در اطراف صفه تا شمال به سمت نقش رستم و استخر منطبق باشد.

مجموعه نقش رستم به استناد آثار مکتوب بجای مانده نظیر کتیبه‌های میخی دوره هخامنشی و خطوط باستانی دوره ساسانی در دوره هخامنشی، سلوکی، اشکانی و ساسانی همواره مورد استفاده و تکریم بوده است. در دوره هخامنشی ارتباط مجموعه آرامگاهی نقش رستم به‌عنوان بخش مهم و کارکردی شهر پارسه در حاشیه شهر اما مرتبط با تختگاه تخت جمشید بوده است.

بنابراین گزارش در پی بارندگی سیل‌آسا در اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۳ در محوطه تاریخی و ارزشمند نقش رستم، فرونشست‌های متعددی به دو صورت خطی (پیوسته) و نقطه‌ای (حفره‌ای) در بخش‌های مختلف محوطه رخ‌ داده است.

انتهای پیام/