معصومه عماری هنرمند زنجانی در گفت‌وگو با میراث آریا گفت: کودک که بودم مادربزرگم لحاف‌دوز بود و من در کنار او لحاف می‌دوختم. از همان کودکی عاشق نخ و سوزن بودم و امروز هم با همان نخ و سوزن امرار معاش می‌کنم و زندگی خودم و فرزندان را تامین می‌کنم. از بچه‌گی شاهد زحمت‌هایی بودم که مادربزرگم برای دوخت و دوز لباس می‌کشید و وقتی بزرگ‌تر شدم خوب درک کردم که خیاطی کار بسیار پرزحمت و البته وقت‌گیری است. بیشتر از پارچه‌هایی استفاده می‌کنم که طرح و نقشش و حتی رنگش برای مشتری‌ها جالب باشد به ویژه برای بانوان جوان که مشتاق‌ترند.  

او افزود: گیلوان، روستاهای دهنه ونیسر، هزاررود و استاکل و هارون‌آباد، سانسوز و قلات و کهیا، روستاهای نوکیان و سیاه‌رود، کردنشین‌ها و… لباس محلی در شهرستان دارند که نماد حجاب و فرهنگ و آداب و رسوم شهرستان است و شاهد حرکت کودک و بزرگسال به سمت استفاده از لباس محلی هستیم.  

این هنرمند طارمی گفت: من سال‌های زیادی مربی صنایع‌دستی بودم و در مرکز صنایع‌دستی اداره میراث‌فرهنگی شهرستان و هم در کارگاه خودم به صورت رایگان آموزش می‌دادم که تا به امروز به ۷۰۰ نفر از بانوان طارمی دوخت لباس سنتی را آموزش داده‌ام. از درآمد این شغل بسیار راضی هستم و به دلیل این که طرح‌های ما در گروه صنایع‌دستی مطرح است، بیشترین فروش را با قیمت مناسب و سود کمتر داریم. در نقاط مختلف شهرستان خیاط‌ها و کارگاه‌هایی هستند که لباس محلی تولید می‌کنند و در مراسم عروسی مخصوصا شب حنابندان از لباس محلی استفاده می‌شود. برای خرید پارچه خیلی وسواس به خرج می‌دهم چون واقعا رضایت مشتری‌ها برایم مهم است. گاهی شده که برای خرید یک پارچه روزها بازار را گشته‌ام تا پارچه خاص و دلخواهم را پیدا کنم.

او بیان کرد: البسه محلی از جمله صنایعی است که نه تنها شناسنامه قومی و طایفه‌ای و نشانه تعلق خاطر آن قوم و طایفه است، بلکه بیانگر بخشی از فرهنگ و اصالت‌های مردم است. یکی از ویژگی‌های بارز لباس محلی در شهرستان طارم حجاب کامل این نوع لباس است که از چند لباس مختلف همچون لچک، زیرچانه، پیراهن، دامن، شلوار و جلیقه تشکیل شده است. طارم دارای ۱۱ نوع لباس محلی است و شاید در نگاه اول لباس‌های محلی تمامی مناطق مانند یکدیگر باشند، ولی با بررسی‌های دقیق‌تر متوجه تفاوت‌هایی که بین لباس‌های محلی مردم هزاررود، هارون‌آباد، آستاکل با گیلوان و کهیا، سانسیز و غلات وجود دارد.  

عماری گفت: لباس‌های سنتی طارم شامل بخش‌های مختلفی است: ۱- چنه التی (زیرچانه) ابزاری است که از سکه‌های قلاب دار به هم پیوسته و یا منجوق‌های رنگارنگ تشکیل شده و جهت حفاظت پوشن استفاده می‌شود و نوعی زینت نیز به شمار می‌آید، ۲- یاشماق: نوعی روسری که برای پوشش دهان، چانه و گردن استفاده می‌شود، ۳- جلیزقا: پوشش مخصوص بالاتنه است که بدون آستین بوده و نوع آستین‌دار آن یل نام دارد، ۴- کوینک: پوششی که اندکی بلنرتر از جلیزقا بوده و زیر آن استفاده می‌شود. این پوشش از طرح‌ها و رنگ‌های گرم انتخاب می‌شود، ۵- تومان: پوششی که به دو نوع بلند و کوتاه تقسیم می‌شود. نوع بلند آن شلیته و نوع کوتاه آن قصاتومان نام دارد. معمولاً شلیته توسط افراد مسن و قصاتومان توسط جوانان مورد استفاده قرار می‌گیرد، ۶- شلوار: این پوشش از پارچه ضخیم و تیره رنگ انتخاب می‌شود، ۷- نیم ساق: نوعی جوراب شلواری است که در میهمانی‌ها و مسافرت‌ها استفاده می‌شود.  

صنعتگر طارمی بیان کرد: رغبت افراد در سال‌های گذشته نسبت به خرید البسه محلی و کالاهای سنتی بیشتر شده است و مردم استان و به ویژه دختران جوان استقبال بسیار زیادی را از این پوشاک می‌کنند. لباس طارمی این قابلیت را داراست که همانگونه که سالیان طولانی ماندگاری و اصالت خود را حفظ کرده است، با اندکی تغییر و ایجاد تنوع نیازهای پوشاک جامعه را تأمین نماید و اصطلاحاً به روز شود. ظرفیت‌های خوبی برای آموزش دوخت این لباس‌ها وجود دارد و دست اندرکاران باید زمینه را برای آموزش و احیای این نمادهای فرهنگی فراهم کنند و باید از جشنواره‌ها برای گسترش این فرهنگ و رفع کاستی‌ها به خوبی بهره بگیریم. طارم، یکی از شهرستان‌های استان زنجان است، این شهرستان در شمال مرکز استان زنجان واقع شده و با استان‌های گیلان و قزوین و اردبیل همسایه است.

انتهای پیام/