به گزارش میراث آریا، داریوش فرمانی گفت: تپه تیلینه در غرب کرمانشاه در شهر کوزران قراردارد و این محوطه باستانی در سال ۱۳۷۷ شناسایی شده است.

مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان کرمانشاه، افزود: این محوطه در سال ۱۳۸۲ در فهرست آثار ملی به ثبت رسید و سپس در سال ۱۳۹۹ با توجه به بررسی‌های به عمل آمده توسط باستان‌شناسان متوجه یک اثر مُهرهایی در این محوطه شدند.

او تصریح کرد: با توجه به اهمیت این داده‌ها در سطح محوطه باعث شد که کاوش‌هایی در این محوطه انجام شود، لذا برنامه کاوش در دستورکار اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان کرمانشاه قرار گرفت و اولین فصل کاوش‌های باستان‌شناسی در این سایت انجام شد.

فرمانی گفت: براساس یک فصل کاوش و داده‌های سطحی در این محوطه بیش از ۴ هزار اثر مُهر گِلی در این محوطه باستانی شناسایی و به دست آمد که نشان دهنده مبادلات تجاری دنیای باستان است که از اهمیت فراوانی برخوردار است. علاوه بر داده‌های شاخصی که از این محوطه به دست آمده، اکتشاف بیش از ۴ هزار مُهر و موم مربوط به درب‌ انبارها است، که گویای آن است که بعد از ورود و خروج افراد به این انبارها درب انبارها قفل و مُهر و موم‌ می‌شد. 

مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان کرمانشاه ادامه داد: قدمت این مُهر و موم‌ها به بیش از ۵ هزار سال پیش بر می‌گردد، و نشان‌دهنده این است که ما در این نقطه از کرمانشاه ۵ هزار سال پیش امور مبادلات تجاری در این منطقه داشته‌ایم.

او اظهار کرد: پیدا شدن و کشف این تعداد مُهر و موم و اثر مُِهر در یک فصل کاوش در سایت تپه تیلینه را اگر با پایتخت‌های ایران از جمله انشان مقایسه کنید، در هیچ کجا این مقدار مُهر و موم و اثر پیدا نشده است.

فرمانی با بیان اینکه از موضوعات بسیار مهم در این کاوش اشیای شمارشی است که در میان داده‌ها به دست آمده است، گفت: این اشیا که قدمت آن‌ها به ۵ هزار سال می‌رسد سرنخ‌هایی را مبنی بر شمارش عددی اولیه که می‌تواند پیش‌زمینه‌ای برای اختراع خط باشد.

مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی کرمانشاه با اعلام اینکه این موضوع در نوع خود بسیار حائز اهمیت است، تاکید کرد: این کشف بزرگ باعث شد تا ادامه کاوش تپه تیلینه در دستور کار اداره‌کل قرار گیرد و با اعتبارات خوبی که اختصاص یافته فصل دوم کاوش‌ها را انجام می‌دهیم.

انتهای پیام/