میراث آریا: معادن سیستان و بلوچستان به دلیل ظرفیت‌های بالای ذخایر در رتبه‌های اول و دوم کشوری قرار گرفتند که این نشان‌دهنده ظرفیت، رشد و رونق اقتصادی در منطقه است.
این معادن حاوی ذخایر غنی از فلزات و کانسارهای معدنی از قبیل کرومیت، مس، منگنز، سرب و روی، قلع، تنگستن، طلا و همچنین عناصر و کانسارهای غیرفلزی نظیر منیزیت، گل‌سفید و سنگ‌های ساختمانی و تزیینی به‌ویژه گرانیت و مرمر است.
با این وجود سیستان و بلوچستان یکی از استان‌های بزرگ معدنی کشور محسوب می‌شود به طوری که از ۶۰ نوع ماده معدنی شناسایی شده در کشور، ۲۸ نوع آن به طور قطع و در شرایط کنونی در این استان وجود دارد؛ همچنین از حیث داشتن عناصر معدنی فلزی از کم‌نظیرترین استان‌های کشور محسوب شده و بیشترین میزان مس، آنتیموان و طلای کشور را با پراکندگی وسیع به خود اختصاص داده است.
در این میان، وجود معادن غنی و متنوع و سهم بالای سیستان و بلوچستان در برخورداری از این معادن و امکان توسعه فعالیت‌های معدنی، توسعه و پیشرفت اقتصادی این نقطه از ایران اسلامی را رقم زد.
به گفته کارشناسان، این استان یکی از استان‌های مستعد در زمینه سرمایه‌گذاری به‌ویژه در بخش معدن است و می‌توان از معدن مس جانجا شهرستان نیمروز به عنوان یکی از بزرگ‌ترین معادن در حوزه مس کشور نام برد.
این معدن سرمایه عظیمی را از دل کویری منطقه سیستان به چرخه تولیدی کشور وارد می‌کند و از آن دسته معادنی است که توانسته بخش مهمی از اشتغال‌زایی منطقه را در دل خود جای دهد.
نقش معدن جانجا در پیشرفت صنعت گردشگری
در این بین معدن مس جانجا تنها یکی از معادن سیستان و بلوچستان است که با توجه به سطح اکتشافات انجام شده، یکی از بزرگ‌ترین معادن جنوب شرق کشور تلقی شده چرا که با ادامه فعالیت‌های اکتشافی ذخایر این معدن در حال افزایش بوده و بهره‌برداری از ذخیره مس این معدن می‌تواند علاوه بر توسعه اقتصادی منجر به توسعه فرهنگی و اجتماعی شود و در توریسم منطقه تأثیر مستقیم بگذارد.
طرح مس جانجا با توجه به اینکه جزء طرح‌های پیشران است، اثرات مثبتی بر زندگی مردمان مرزدار و غیور سیستان و بلوچستان خواهد داشت که تأمین امنیت، توسعه اقتصادی، افزایش اشتغال و رفاه برای مردم منطقه بخشی از اثرات اجرای طرح در این منطقه به شمار می‌رود که در کنار توسعه معدن و احداث واحدهای فراوری صورت می‌گیرد.
تأثیر معدن جانجا بر وضعیت اقتصادی سیستان‌وبلوچستان
سید محمد اتابک وزیر صمت نیز در سفر اخیر به سیستان و بلوچستان، با اشاره به رشد فعالیت‌های معدن مس و طلای جانجا به‌عنوان بزرگ‌ترین معدن جنوب شرق کشور گفت: ذخایر مس کشور میان سه استان کرمان، آذربایجان و سیستان و بلوچستان تقسیم شده است، سیستان و بلوچستان با وجود تمام مزیت‌ها، در برخی شاخص‌ها از میانگین کشور پایین‌تر است.
او خاطرنشان کرد: معدن جانجا نسبت به سایر معادن مس کشور عیار پایین‌تری دارد و برای بهره‌وری این معدن باید از تکنولوژی‌های پیشرفته بهره گرفت.
اتابک ادامه داد: ما باید از خام‌فروشی جلوگیری کنیم، این پروژه با ساخت کارخانه کنسانتره و لیچینگ نسبت به این امر اهتمام ورزیده و ارزش افزوده بیشتری ایجاد خواهد کرد.
او افزود: بهترین متخصصان مس کشور در این پروژه مشغول به کار هستند و این پروژه تأثیر چشمگیری بر وضعیت اقتصادی سیستان و بلوچستان خواهد داشت.
این مسئول گفت: انتظار داریم مدیران پروژه نسبت به انجام مسئولیت‌های اجتماعی توجه ویژه‌ای داشته باشند.
وزیر صمت همچنین با توجه به خشکسالی‌های مکرر در منطقه، بر لزوم استفاده از سیستم‌های بازفراوری آب تأکید و خاطرنشان کرد: موقعیت جغرافیایی این معدن نیازمند تمهیدات ویژه برای مدیریت منابع آبی است.
مصطفی مولوی مدیر مجتمع طرح‌های اکتشافی و معدنی سیستان و بلوچستان نیز در بازدید وزیر صمت، گزارشی از تولید مواد معدنی ایران در استان ارائه و عنوان کرد: شرکت توسعه معادن و صنایع مس جانجا در مرحله تجهیز و احداث زیرساخت‌های موردنیاز از جمله هیپ لیچینگ، کارخانجات لیچینگ و تغلیظ قرار دارد.
او افزود: از نکات مهم در اجرای این پروژه استفاده از نیروهای بومی و آموزش کامل به آنان است و در حال حاضر حدود ۹۰ درصد افرادی که در پروژه بزرگ مس جانجا مشغول به کار هستند از بومیان منطقه هستند.
استخراج سالیانه ۶ میلیون تن کانسنگ مس
ایرج حسن‌پور، مدیرکل صنعت معدن و تجارت سیستان و بلوچستان نیز بیان کرد: معدن مس جانجا در شهرستان نیمروز و در فاصله ۲۱۰ کیلومتری شمال زاهدان و در مجاورت روستای ماده کاریز قرار گرفته است.
او افزود: میزان ذخیره معدن ۱۵۰ میلیون تن ذخیره قطعی با عیار ۳ درصد و ۳۰۰ میلیون تن ذخیره احتمالی است که با توجه به در حال انجام بودن عملیات اکتشافات تکمیلی، افزایش ذخیره معدن قابل تحقق است.
حسن‌پور عنوان کرد: سالیانه ۶ میلیون تن کانسنگ مس استخراج و سرمایه‌گذاری اولیه تجمیع معدن و صنایع معدنی بر اساس طرح مصوب، ۷۲ هزار و ۹۱۰ میلیارد ریال است.
مدیرکل صنعت معدن و تجارت استان تصریح کرد: اشتغال مندرج در پروانه بهره‌برداری بر اساس طرح مصوب، ۴۷۳ نفر است و پیش‌بینی می‌شود در زمان بهره‌برداری هزار نفر به طور مستقیم و ۵ هزار نفر به‌صورت غیرمستقیم مشغول به کار شوند، هم اکنون نیز ۲۳۰ نفر در حال فعالیت در پروژه هستند.
او خاطرنشان کرد: ظرفیت واحد فراوری تولید، ۱۳۰ هزار تن کنسانتره مس سولفیدی با عیار ۲۶ درصد در سال و ۳ هزار تن مس کاتدی است، میزان سرمایه‌گذاری پروژه معدنی و صنایع معدنی مس جانجا ۴۰۰ میلیون دلار است.
شناخت مزیت‌های سرمایه‌گذاری در بخش معدن می‌تواند علاوه بر هدایت سرمایه‌ها و منابع به سمت بهره‌برداری، توان رقابتی در بازارهای بین‌المللی ایجاد کند که این امر در سیستان و بلوچستان به‌عنوان رنگین کمانی از معادن دور از انتظار نیست.
اجرای پروژه عظیم مس جانجا در شمال سیستان و بلوچستان، از جمله اقداماتی است که انتظار می‌رود با به ثمر نشستن آن، گامی مؤثر در توسعه، آبادانی و اشتغال‌زایی این منطقه برداشته شود.
توسعه اقتصادی و افزایش اشتغال و رفاه برای مردم منطقه از مهم‌ترین اثرات اجرای طرح در این منطقه کم‌تر برخوردار کشور به شمار می‌رود وامید است با تکمیل و راه‌اندازی آن، چهره سیستان و بلوچستان در سال‌های آینده متفاوت از اکنون باشد.
گردشگری معدن نیازمند حمایت ویژه
معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی سیستان و بلوچستان نیز در این باره به خبرنگار میراث آریا گفت: این استان ظرفیت‌های خدادادی زیادی دارد که بسیاری از نقاط آن نیز به دلایل مختلف از جمله کمبود راه دسترسی، امکانات زیرساختی و نبود تجهیزات رفاهی و... ناشناخته باقی مانده است.
علیرضا شه بخش می‌افزاید: درکنار تمامی ظرفیت‌های گردشگری در سیستان وبلوچستان، گردشگری معدنی این استان می‌تواند باعث تحول شگرفی در استان شود اما زیرساخت‌های لازم برای آن فراهم نشده است و ضرورت دارد همه دستگاه‌ها، گروه‌های مردمی، آژانس‌های مسافرتی و تورلیدرها نگاه خود را به این سمت معطوف کنند.
او ادامه می‌دهد: معادن طلا همواره جزء نقاطی محسوب می‌شود که عامه مردم تمایل دارند از نزدیک بازدیدی از آن داشته و روند استخراج این سنگ ارزشمند و قیمتی را مشاهده کنند و این ظرفیت در سیستان وبلچستان فراهم است.
به گفته شه بخش، باید با برگزاری سلسله جلسات تخصصی و نشست‌های علمی و پژوهشی راهکارهای تسریع در معرفی و رونق گردشگری معدن در سیستان و بلوچستان تدوین و هر چه سریعتر به مرحله اجرا برسد.
انتهای پیام/
نظر شما