به گزارش میراث‌آریا، محسن جانجان، باستان‌شناس، سرپرست کاوش‌های تپه نقاره‌چی و رئیس بنیاد ایران‌شناسی همدان در یادداشتی نوشت: نهاوند یکی از مهم‌ترین شهرهای غرب ایران در دوره سلوکی بود. این شهر، که در منابع تاریخی با نام لائودیسه نیز شناخته شده، نقش مهمی در سیاست، نظام اداری و تعاملات فرهنگی این دوره داشته است. سلوکیان که پس از اسکندر مقدونی بر بخش وسیعی از قلمرو هخامنشیان حکومت کردند، ساختارهای حکومتی، فرهنگی و هنری جدیدی را در ایران بنیان نهادند که تأثیرات آن تا قرن‌ها بعد باقی ماند.
گزارش‌های ناصرالدین‌شاه و پژوهش‌های انجام شده، نشان از ارتباط احتمالی این محوطه با لائودیسه سلوکی دارد. کشف این آرامگاه تأیید می‌کند که نهاوند نه‌تنها یک مرکز سکونتی مهم، بلکه محل تدفین شخصیت‌های برجسته سلوکی بوده است.
ابعاد آرامگاه و احتمال وجود مقابر دیگر
بررسی‌های انجام شده نشان می‌دهد که این آرامگاه، تنها سازه تدفینی این محوطه نیست و احتمالاً یک یا دو آرامگاه دیگر در پیرامون آن وجود دارد. نوع معماری بنا و ساختار آن نشان می‌دهد که این مکان می‌تواند محل دفن یکی از ساتراپ‌ها، فرماندهان نظامی، یا حتی یکی از پادشاهان سلوکی باشد.
متأسفانه به دلیل تعرضاتی که در دوران قاجار به این تپه انجام شده، آثار مستقیمی از هویت شخص مدفون به دست نیامده است. با این حال، پژوهش‌های باستان‌شناسی در فصل‌های آینده می‌توانند اطلاعات دقیق‌تری در مورد افراد دفن‌شده در این آرامگاه‌ها ارائه دهند.
اهمیت میراث سلوکیان در غرب ایران
سلوکیان تأثیر عمیقی بر فرهنگ، معماری، شهرسازی و هنر غرب ایران گذاشتند. شهرهایی مانند نهاوند، همدان، کرمانشاه و ایلام در این دوره شاهد شکل‌گیری ساختارهای جدیدی بودند که تلفیقی از فرهنگ یونانی- مقدونی و سنت‌های ایرانی بود.
کشف آرامگاه تومولوسی در تپه نقاره‌چی نخستین شواهد مستند از معماری تدفینی سلوکی در ایران را ارائه می‌دهد. تاکنون، اطلاعات ما درباره این دوره بیشتر بر اساس متون تاریخی بود، اما این یافته‌ها می‌توانند درک ما را از نظام سیاسی، آیین‌های تدفینی و ساختارهای قدرت در دوران سلوکی تغییر دهند.
سلوکیان همچنین نقش مهمی در انتقال هنر هلنیستی به ایران داشتند. معماری آرامگاه نقاره‌چی می‌تواند بازتابی از این سبک باشد که در مناطق دیگر ایران نیز تأثیرگذار بوده است.
لزوم حمایت مسئولان برای ادامه کاوش‌ها
با توجه به اهمیت این کشف، ادامه کاوش‌ها در تپه نقاره‌چی نیازمند اعتبارات مالی قابل‌توجهی است. این محوطه، به دلیل منحصربه‌فرد بودن در ایران و ارتباط آن با دوره سلوکی، می‌تواند در سطح بین‌المللی نیز مورد توجه قرار گیرد. بنابراین، ضروری است که مسئولان شهرستان نهاوند و نهادهای مرتبط در استان همدان، حمایت مالی ویژه‌ای را برای تکمیل کاوش‌ها اختصاص دهند.
عدم تأمین اعتبار کافی می‌تواند روند مطالعات باستان‌شناسی را کند کرده و فرصت‌های مهمی برای کشف اطلاعات ارزشمند از دست برود. تکمیل این کاوش‌ها نه‌تنها به روشن شدن تاریخ ایران باستان کمک خواهد کرد، بلکه می‌تواند به توسعه گردشگری تاریخی در منطقه نیز منجر شود.
چشم‌انداز پژوهشی و ظرفیت گردشگری
کشف این آرامگاه، افق‌های جدیدی را برای مطالعه تاریخ و فرهنگ دوره سلوکی در ایران باز کرده است. امیدواریم در فصل‌های بعدی کاوش، بتوانیم اطلاعات دقیق‌تری درباره افراد دفن‌شده در این آرامگاه‌ها به دست آوریم.
از سوی دیگر، با توجه به یگانه بودن این نمونه در ایران، این محوطه می‌تواند پس از تکمیل کاوش‌ها، به یک سایت‌موزه یا پارک باستان‌شناسی تبدیل شود. نزدیکی آن به سراب گیان، که یکی از جاذبه‌های طبیعی و گردشگری نهاوند است، ظرفیت بالایی برای جذب گردشگران داخلی و خارجی ایجاد می‌کند.
این اقدام می‌تواند نقش مهمی در معرفی تاریخ کمتر شناخته‌شده دوره سلوکی در ایران و توسعه گردشگری فرهنگی در غرب کشور داشته باشد.
انتهای پیام/
نظر شما