به گزارش میراث‌آریا، مهدی عابدینی عراقی مدیر پایگاه ملی غار اسپهبد خورشید و آثار وابسته در این نشست با ارائه مختصری از نخستین فصل کاوش غار اسپهبد خورشید، سوادکوه گفت: در نتیجه نخستین فصل کاوش در طبقه اول ضلع غربی غار اسپهبد دو دوره معماری مربوط به دوره ساسانی و پساساسانی شناسایی شد که آزمایشات تاریخگذاری مطلق به شیوه کربن ۱۴ بر روی مواد عالی به‌دست آمده از کاوش نیز حاکی از ساخت و ساز در غار در سده‌های ششم و هشتم میلادی در این مکان است.

او افزود: با توجه نتایج کاوش و یافته‌­های باستان‌­شناسی، ماهیت نظامی و دفاعی بنا محرز شده است و ناگفته نماند که با ادامه کاوش در این مکان قطعاّ دیگر ابعاد زندگی ساکنین آن در دوران انتقال قدرت از اسپهبدان تبرستان با حکام عرب تبرستان روشن خواهد شد. 

همچنین حسین توفیقیان گروه باستان­‌شناسی دریایی، پژوهشکده باستان­‌شناسی نیز گزارشی از پروژه  بررسی و شناسایی باستان­‌شناسی شهرستان دیر را ارائه داد و گفت: در بررسی و شناسایی باستان­‌شناسی شهرستان دیر ۵۷ محوطه و اثر باستانی شناسایی شد که از دورۀ نوسنگی بدون سفال تا دوره­های تاریخی شامل اشکانی و ساسانی و دورۀ اسلامی را شامل می­شود. پراکندگی آثار باستانی در حاشیه جنوبی ارتفاعات زاگرس، حاشیه رودخانه بَردستان در شرق، رودخانه مُند در غرب و ساحل دریا بود. در بخش میانی شهرستان به‌­دلیل وجود ارتفاعات درنک و کلوت­ها آثار کمتری شناسایی شد.

هوشنگ رستمی دانش‌­آموخته دکتری باستان­شناسی نیز به تشریح کاوش محوطه باستانی بردو شهر بردستان، شهرستان دیر، استان بوشهر پرداخت و تصریح‌کرد: پروژه «کاوش محوطه باستانی بردو» به‌عنوان نخستین گام پژوهشی پس از تعیین عرصه و پیشنهاد حریم محوطه (پارسایی­برازجانی، ۱۴۰۱)، طرحی روشمند با دو هدف مجزا بود که نخست بر آغاز فرایند آواربرداری و آشکارسازی بقایای معماری محوطه و پس از آن بر شناسایی و تفکیک لایه­‌های و عوارض فرهنگی آن تمرکز داشت.

او افزود: ماحصل و برآیند کاوش صورت‌گرفته در پروژه مذکور شناسایی چهار فاز مجزای معماری بود که بر اساس قیاس تطبیقی نمونه سفال­های به­دست آمده از هر فاز، قابل انتساب به سه دوره سده­های نخستین دوران اسلامی، دوره ساسانی و اوایل دوره ساسانی/ اواخر دوره اشکانی است.

 نصیر اسکندری عضو هیأت علمی گروه باستان‌شناسی دانشگاه تهران به ارائه بخشی از پروژه بررسی‌های فراگیر باستان‌شناختی در کرانه‌ها و جزایر دریای پارس و دریای مکران: بررسی باستان­‌شناسی در شبکۀ منتخب ۳۹RS۱-۱۲، استان هرمزگان پرداخت و گفت: نتایج بررسی حاضر در این پهنه جغرافیایی کوچک نشان داد که بخش ساحلی جنوب ایران از ظرفیت بسیار بالایی برای شکل‌­دهی زیستگاه­ها طی ادوار مختلف برخوردار بوده است.

او افزود: در محدوده بررسی حاضر، وجود زیستگاه­های دوران پارینه‌سنگی و ویژگی دست‌افزارهای سنگی آنها، نشان داد که بخش شمالی دریای پارس به عنوان یکی از گزینه­های اصلی مسیر جابجایی انسان دوران پلیئستوسن برای حرکت از آفریقا به سمت  فلات ایران و آسیای میانه باید مورد توجه بیشتری قرار گیرد. همچنین وجود زیستگاه­های فراوان مربوط به دوره صفویه و سفال­های آبی و سفید وارداتی از چین در این محدوده بررسی، اطلاعات جدیدی به گستره فرهنگی منطقه گمبرون و تجارت و ارتباطات فرهنگی با چین در این دوره افزود.

در ادامه جبرئیل نوکنده به ارائه بخشی از کاوش فصل دوم از مرحلۀ سوم طرح بازنگری سیلک پژوهش دورۀ ششم سیلک و آماده سازی محوطه برای ایجاد موزه میدانی سیلک پرداخت و گفت: در مجموع چند نکته می‌توان در خصوص نتیجه‌گیری و تفسیر فصل دوم از کاوش در لبۀ شرقی بخش مرکزی تپۀ جنوبی سیلک بیان کرد. نخست این‌که به‌نظر در آخرین مراحل استقرار در محوطه (احتمالاً همدوره با سکوی بزرگ خشتی سیلک یا اندکی پس از آن) برخی امورات عمرانی و عمومی توسط خاندان حاکم در محوطه صورت می‌گرفته و راه آب سفالی که از این فصل از کاوش به‌دست آمد و برخی از شاخه‌های آن در جاهای دیگر محوطه نیز دیده شد نشان می‌دهد که این نوع فعالیت‌های عمرانی به‌نظر فراگیر بوده است.

او افزود: دوم اینکه به‌نظر در آخرین لایه‌های استقراری سیلک شاهد حضور پررونق صنایع مختلف مانند فلزگری و سفالگری هستیم، چراکه حجم انباشت‌های دورریز صنعتی فلزگری و همچنین کیفیت و تنوع شکلی سفال‌های این دوره گواه متقنی بر شکوفایی صنایع در این دوران است. سوم اینکه برخلاف تصور پیشین شواهد معماری و ساخت‌وساز در آخرین مراحل سکونت در سیلک بسیار با کیفیت و در عین حال متراکم و متداوم بوده، به‌نحوی برخی از دیوارهای باقی‌مانده تا حدود ۱۸۰سانتیمتر بلندی داشته و از نظر کیفیت نیز در منتهای صنعت معماری خشتی و گلی دوران باستان هستند.

ﻣﺤﻤﺪرﺿﺎ ﺧﻠﻌﺘﺒﺮی در ادامه با بیان گوشه‌ای از کاوشﻫﺎی ﻣﺤﻮﻃﻪ ﺑﺎﺳﺘﺎﻧﯽ اﯾﺰﮔﺎم دﺷﺖ، راﻣﺴﺮ، اﺳﺘﺎن ﻣﺎزﻧﺪران گفت: در ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ۱۳۶۸ در ﭘﯽ ﮔﺰارشﻫﺎی ﻣﺘﻌﺪدی ﮐﻪ از ﺳﻮی دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎی ذیرﺑﻂ در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﮐﺎوش ﮔﺴﺘﺮده ﻏﯿﺮ ﻣﺠﺎز ﻣﺤﻮﻃﻪﻫﺎی ﺑﺎﺳﺘﺎﻧﯽ ﻏﺮب ﻣﺎزﻧﺪران و ﺑﻮﯾﮋه ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺟﻨﮕﻠﯽ و ﮐﻮﻫﺴﺘﺎﻧﯽ ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن راﻣﺴﺮ ﺑﻪ ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﭘﮋوﻫﺸﯽ ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﯿﺮاث‌ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﮐﺸﻮر ﻣﯽرﺳﯿﺪ. ﺗﻮﻓﯿﻖ آن ﺑﻪدﺳﺖآﻣﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ اﺗﻔﺎق ﻣﻌﺎوﻧﺖ وﻗﺖ ﭘﮋوﻫﺸﯽ ﺳﺎزﻣﺎن ﯾﺎد ﺷﺪه دﯾﺪاری ﮐﻮﺗﺎه از ﺑﺮﺧﯽ از ﻣﺤﻮﻃﻪﻫﺎی ﺑﺎﺳﺘﺎﻧﯽ ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن راﻣﺴﺮ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﻢ. در اﯾﻦ ارﺗﺒﺎط از ﻣﺤﻮﻃﻪﻫﺎی ﺑﺎﺳﺘﺎﻧﯽ ﺳﻠﻤﻞ و ﺑﺎزرش در دﻫﺴﺘﺎن ﺟﻮاﻫﺮده و در دﻫﺴﺘﺎن ﮐﻮﻫﺴﺘﺎﻧﯽ ﺟﻨﺖ رودﺑﺎر از ﻣﺤﻮﻃﻪﻫﺎی دره دم، ﺗﻠﯿﺞ ﮐﻮه و اﯾﺰﮔﺎم دﺷﺖ ﺑﺎزدﯾﺪ ﺑﻪ ﻋﻤﻞ آﻣﺪ.

این باستان‌شناسی افزود: در ﻧﺘﯿﺠﻪ، ﺑﺮﻧﺎﻣﻪای ﺗﻨﻈﯿﻢ و ﭘﯿﺸﻨﻬﺎد ﺷﺪ ﺗﺎ اﯾﻦ ﻣﺤﻮﻃﻪ ﺑﺎﺳﺘﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﻣﺪت ۵ ﻓﺼﻞ ﻣﻮرد ﮐﺎوش ﻋﻠﻤﯽ ﻗﺮار ﮔﯿﺮد و ﻫﻢزﻣﺎن ﻧﯿﺰ ﮔﻤﺎﻧﻪزﻧﯽ ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻋﺮﺻﻪ و ﭘﯿﺸﻨﻬﺎد ﺣﺮﯾﻢ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد؛ ﭘﺮوﻧﺪه ﺛﺒﺘﯽ آن ﺑﺮای درج در ﻓﻬﺮﺳﺖ آﺛﺎر ﻣﻠﯽ ﺗﻬﯿﻪ شود؛ و در ﭘﺎﯾﺎن ﮐﺎوشﻫﺎ، ﮐﺘﺎﺑﯽ با ﻋﻨﻮان «راﻣﺴﺮ در ﺑﺴﺘﺮ ﺗﺎرﯾﺦ ﭼﺎپ و ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﻮد. اﯾﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ در ﺷﻮرای ﭘﮋوﻫﺸﯽ ﭘﮋوﻫﺸﮑﺪه ﺑﺎﺳﺘﺎنﺷﻨﺎﺳﯽ ﺗﺼﻮﯾﺐ و دو فصل کاوش در این محوطه صورت گرفت.

انتهای پیام/