پارسیان از برخورد عناصر متعدد طبیعی، اجتماعی و فرهنگی با یکدیگر تشکیل‌شده است، برخورد شدید جنوبی‌ترین بازمانده‌های رشته‌کوه زاگرس با آب‌های فیروزه رنگ دریای پارس. این تلاقی‌ها آن‌چنان شدید بوده که عمیق‌ترین نقطه خلیج‌فارس را ایجاد کرده است. از همین رو بیشترین تنوع گونه‌های دریایی خلیج‌فارس را در کرانه‌های خود گردهم آورده است. به‌احتمال‌زیاد همین عمق زیاد دریا باعث شده تا پستانداران خجالتی مثل وال‌ها هم، آب‌های حوالی سواحل پارسیان را بیشتر از سایر نقاط خلیج‌فارس دوست بدارند.

تلاقی بعدی در جغرافیای 360 درجه طبیعت، جلوه‌گر شده است، به‌هم رسیدن آسمان لاجوردی، دشت سبز و دریای نیلگون، کوه‌های بلند که آسمان را شکافته، دشتی حاصلخیز و سرسبز، و کمی پایین‌تر دریایی با سواحل ماسه‌ای خیره کننده را پدید آورده است.

روزی و معیشت مردمان این دیار از دریا و دشت و البته از بخشش آسمان و سخاوت اعماق زمین است. گاز و نفت از سخاوت اعماق زمینش فوران می‌کند و علاوه بر باران، گه گاهی در ماه‌های میانی زمستان برف هم مهمان کوهستان‌های مرتفع آن می‌شود.

برخورد سه اقلیم آفریکن، اورینتال و کوهستانی در منطقه پارسیان، باعث ایجاد تنوع کم‌نظیری از گونه‌های مختلف پرندگان، پستانداران، حشرات و گیاهان شده است. گویا جزایر گردشگری ایران به میزبانی پارسیان ضیافت برپا کرده‌اند. لاوان، شیدور (مارو)، کیش و هندورابی همچون ستارگانی در اطراف یک بدر کامل‌اند.

حاصلخیزی زمینش تا کنار سفره بیکران دریا گسترده شده و خود عاملی اثرگذار است برای متنوع شدن گونه‌های زیستی دریایی، مزرعه‌ای از مرجان و آکواریوم طبیعی در دریا، نخلستان، گندم‌زار، باغات مرکبات، جنگل‌های تنگ زاگرسی، جنگل‌های شناور دریایی حرا و گونه‌های متعددی از گیاهان دارویی، همه و همه، گلچینی از برکت خاک حاصلخیز سرزمین شرجی است.

برخورد زیبای کوه و دریا، خالق جلوه‌های ویژه و چشم‌اندازهای خیره‌کننده برای عکاسی شده است. تنوع جنس خاک‌ها در سواحل، هر کیلومتر ساحل را از کیلومتر بعدی متمایز می‌کند. در گوشه‌ این ساحل جز صدف و امواج چیزی نمی‌توان یافت. اندکی آن‌طرف‌تر صخره‌های صیقلی تن به دریازده‌اند. کمی دورتر خشونت صخره‌ها هشدارت می‌دهد. جایی دیگر مرجان‌ها حکم ماسه ساحلی را بازی می‌کنند. یک جای دیگر فرسایش موج دریا، بلندای کوه را بسان دیواری مرتفع صیقل داده است. از دریا که فاصله بگیری، جدال باد و باران با کوه و دشت، فرسایشی هنرمندانه را در هیبت و شمایلی انتزاعی خلق کرده است.

پارسیان منطقه‌ای با بیش از 1400 سال قدمت

از منظر مردم‌شناسی هم پارسیان دنیایی از حرف و حکایت برای روایت کردن دارد. طرفداران سنت و مدرنیته و پیروان مذاهب تشیع و تسنن، آن‌چنان باهم درآمیخته‌اند که گاه تمایزشان از همدیگر، بسیار سخت است. چه بسیار خانواده‌هایی که خواهر و برادر از دو مذهب متفاوت‌اند اما در آرامش و هم‌زیستی کامل زیر یک سقف گرد هم آمده‌اند.

از یک‌سو، آثار تاریخی چند هزارساله‌ای دارد که هنوز به علت انجام نشدن کاوش‌های دقیق باستان‌شناسی، قدمتشان در افق تاریخ به‌درستی مشخص نیست و به همین دلیل، ژستی افسانه‌ای به خود گرفته است. اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی قدمت این منطقه را بیش از 1400 سال گمانه‌زنی کرده است. از سوی دیگر، مردمی متجدد دارد که خود تاریخ‌ساز شده‌اند، عرب، عجم و بازمانده مهاجران آفریقایی، آن‌چنان تنوع زبان، رنگ پوست و آداب‌ورسوم را ایجاد کرده که گویی یک فستیوال فرهنگی برگزارشده است. زبان عربی، کُرُش، جَت و فارسی ازجمله تنوع‌های زبانی این منطقه است.

روستاهای ساحلی و ماسه‌ای پارسیان

بندر زیارت: روستایی در فاصله 17 کیلومتری از شهر پارسیان و دارای سواحلی ماسه‌ای و خیره‌کننده است. بندرگاهی طبیعی دارد که بدون دست‌کاری بشر ساخته‌شده، قایق‌ها در سایه کپرها آرمیده‌اند، همه روبه‌دریا و آماده حرکت‌اند. کوه‌های شگفت‌انگیز و رسوبی «پَرخلفان، خرگوشی و ورقی» در این روستا است. همچنین در یک مجموعه بزرگ تفریحی بوم‌گردی و یک زیارتگاه به نام پیر زیارت دارد. جاده‌ای روستایی از دل همه این‌ها می‌گذرد بی‌آنکه طبیعت بکر منطقه را بیازارد.

کلندون: بندر مردمانی عرب‌زبان است به نام غورزه. ساکنانش آداب‌ورسومشان دیدنی است. 15 دقیقه تا مرکز شهر پارسیان فاصله دارد. مهمان‌نوازی‌شان ضرب‌المثل منطقه است؛ «الکرم نزد العرب». بندرشان هم مانند خودشان باصفاست، بکر و دست‌نخورده، بهترین سوژه‌های عکاسی ساحلی را در حوالی بندر کلندون می‌توان یافت. مرجان‌های دریایی آن ضیافتی است برای آبزیان هفت‌رنگ، غواصی در آب‌های ساحلی این بندر را از دست ندهید.

بندر عماریه: روستایی ساحلی در فاصله‌ای 25 دقیقه‌ای از شهر پارسیان است. سالمندان می‌گویند که روزگاران قدیم اینجا بندر صیادی بوده است اما هم‌اکنون ساحلش محلی امن برای تخم‌گذاری لاک‌پشت در حال انقراض پوزه عقابی است. سواحلش هر یک کیلومتر یک نام بومی و محلی البته یک زیبایی منحصربه‌فرد خود دارد: کلات، چربه، دستیر، بیرهو و اسامی از این قبیل. هم کوه‌هایش خیره‌کننده است، هم ساحلش و هم آنجا که کوه خرامان‌خرامان به آغوش دریا می‌رسد و موج‌های خروشان را به نظاره می‌نشیند. دنج بودن، نزدیکی تا شهر، امنیت بالا، تنوع بالای سوژه‌ها و مرجانی بودن از ویژگی‌های اصلی این بندر است.

روستای مغدان: این روستای ساحلی به تعبیر محلی‌ها، نمایندگی دبی در پارسیان است. مردمانی عرب‌زبان دارد و بازرگانانی جسور که دریا را رام مهارت دریانوردی خود کرده‌اند. مغازه‌هایشان پر از اجناس لوکس باقیمت ارزان، اجناس بنجل را نمی‌توان در اینجا یافت. تپه شنی خور عیسی، خور ناصر و نیرم از جاذبه‌های فوق‌العاده زیبای گردشگری در ساحل زیبای این روستاست. 30 دقیقه از شهر به سمت ساحل و سپس به شرق شمارا به مغدان می‌رساند.

بنادر تبن، آلپی، خواریدون و بیرهو از بنادر بکر شهر کوش‌کنار هستند. بعضاً راه دسترسی خشکی ندارند. هرکدام از این بنادر زیبایی خاصی دارند اما از بین آن‌ها دیدن کردن از ساحل آلپی و خواریدن را نباید از دست داد.

شگفتی‌های طبیعی شهرستان پارسیان

چله: تنگه و غاری است مابین دو روستای هشنیز و بوچیر در کیلومتر 60 جاده پارسیان به سمت بندرعباس. این جاذبه، از غم آغوشی شکاف دنباله‌دار دو کوه عاشق‌پیشه ایجاد شده است. درون شکاف‌های این دره و دالان‌های غار، گویی دنیایی دیگر پنهان است. در کران تا کران آن تابش نور مخفی دارد، انگار هنرمندی چیره‌دست که همه‌جا را به‌صورت یکنواخت با نور غیرمستقیم آفتاب نورپردازی کرده باشد. فضایی بزرگ در اعماق زمین، سقفی مرتفع، آب روان و سرد و البته شیرین برکه‌هایی پر آب زلال.

وسوسه شدن برای شنا در این برکه‌ها امر بدیهی است و البته بهترین کار هم شیرجه زدن است. اواخر بهار و اوایل تابستان بهترین فصل برای سفر به چله بوچیر است. ورزش‌های هیجانی آبی و صخره‌نوردی از آپشن های قابل ارتقاء این غار است که بنا به سلیقه‌تان می‌توانید کم‌وزیادش کنید.

جنگل‌های دریایی نایبند: این جنگل‌های شناور در منطقه حفاظت‌شده نایبند (که نیمی در هرمزگان و نیمی در بوشهر است) قرار دارد. درختان حرا، آب‌شور دریا را مدرن‌ترین روش تصفیه کرده و برای رشد خود استفاده می‌کنند. درختانی همیشه‌سبز، مأمنی برای پرندگان، خزندگان و حشرات هستند. زیست‌گاهی غنی که جمعیت بالایی از حیات‌وحش را میزبانی می‌کند. حرا گردی با قایق بسیار مفرح و لذت‌بخش است.

بام پارسیان: برخی محلی‌ها به آن دشت شقایق می‌گویند که در کوهستان مرتفع و در فاصله 20 دقیقه‌ای از مرکز شهر به سمت شمال واقع‌شده است. زمستانش سرد، بهارش معتدل با هوایی دل‌نشین و دامنه‌اش پر از گل و سبزه است که رویشگاهی وسیع برای گونه‌های متعدد گیاهان دارویی است. زندگی از جنس طبیعت را به معنای واقعی می‌توانید در بام پارسیان تجربه کنید. محل زندگی بخشی از ایلات کوچ گرد بلوچ همین‌جاست. اگر شب را در این منطقه کمپینگ کنید، صبح با صدای زنگوله گله بز و پارس سگ چوپان از خواب بیدار می‌شوید.

سایر جاذبه‌ها: تل پرگو، پیر انصار، قلعه شیخ نصوری، کلات سرخ، برکه شیخی، قلعه بهده، برکه باغو، دور زیارت و ده‌ها مکانی دیگر ازجمله اماکن تاریخی شهرستان پارسیان هستند و دیگر اماکن طبیعی را می‌توان به چشمه آبدبه، غار شوتاریکو، تنگ بردول، چشمه سریدان، پارک کوهپایه، کلوت های گمشده، گندول، جزه، مچاهیل، چشمه زاخر، مزرو، بنو، مسیله و بسیاری مکان دیگر اشاره کرد.

چه بخوریم و چه چیزی سوغاتی ببریم؟

مجبوس (خورشت و پلو)، قلیه ماهی، هریسه (نوعی حلیم)، گیویده، پلیل، برنج سرخ، پدنه و ... ازجمله غذاهای منحصربه‌فردی هستند که در شهرستان پارسیان و روستاهای ساحلی آن پخت می‌شود. اَرَحین، رنگینک، لگیمات، خم فروش، خرمادیشو، نان برزه و حلوای انگشتی نیز برخی از شیرینی‌جات و نان‌های محلی این شهرستان است.

به دلیل وجود نخلستان‌های بزرگ، اغلب تولیدات صنایع‌دستی پارسیان از برگ درخت نخل تهیه می‌شود که ازجمله آن‌ها می‌توان به حصیر، بادبزن، سبد و تولک اشاره کرد. البته برخی ظروف سفالی هم در تعدادی روستاها مثل بهده تولید می‌شود که ازجمله آن‌ها کوزه و قلیان محلی است.

گزارش از عیسی غواصی/ راهنمای بوم‌گردی و فعال گردشگری

انتهای پیام/

 

انتهای پیام/