شهرستان تاریخی خوروبیابانک در شرقی‌ترین نقطه استان اصفهان و در قلب کویر مرکزی ایران واقع‌شده است. این شهرستان از شمال به استان سمنان و محور شمالی کویر مرکزی، از جنوب به استان یزد، از غرب به منطقه انارک (از توابع شهرستان نائین) و از شرق به کویر مرکزی و استان خراسان جنوبی محدود می‌شود.

پیشینه تاریخی خوروبیابانک در برخی منابع به دوران آغازین تاریخ و سپس به دوران پیش از اسلام بازمی‌گردد به‌نحوی‌که در متون تاریخی به زبان پهلوی ساسانی، واژه خور به معنای خورشید و فرشته موکل نور (در آیین زرتشتی) بوده است.

خوروبیابانک ازنظر تقسیم‌های اداری تا نیمه اول سده سیزدهم هجری‌قمری بخشی از خراسان بزرگ و سپس بخشی از ایالات سیستان و یزد به شمار می‌رفت. با این وصف در اوایل سده چهاردهم، با انتزاع از یزد به استان اصفهان ملحق شد. فاصله خوروبیابانک که در شرقی‌ترین نقطه استان اصفهان واقع‌شده تا شهرستان اصفهان (مرکز استان) ۴۲۰ کیلومتر است.

شهرستان خوروبیابانک در سال ۱۳۸۵ خورشیدی با انتزاع از شهرستان نائین با ۱۲ هزار کیلومترمربع وسعت، به‌عنوان جدیدترین شهرستان استان تأسیس شد، به‌نحوی‌که در حال حاضر در حدود ۲۰ هزار نفر جمعیت دارد.

گردشگری روستایی، محور توسعه اقتصادی و فرهنگی خوروبیابانک

شهرستان خوروبیابانک همان‌گونه که ذکر شد در قلب کویر مرکزی ایران واقع‌شده و دارای آب‌وهوای گرم و خشک و بیابانی است،

به‌گونه‌ای که میانگین بارندگی در این شهرستان در حدود ۷۰ میلی‌متر در سال بوده و پوشش گیاهی این شهرستان که عمدتاً از درختان نخل تشکیل‌شده دارای تفاوتی آشکار با سایر مناطق استان پهناور اصفهان است.

وجود کویر همراه با شنزارهای وسیع و همچنین اقلیم کویری در کنار آثار تاریخی و معماری ناشی از اقلیم کویری، این شهرستان را همواره مستعد توسعه از منظر گونه‌های گردشگری طبیعت و فرهنگی کرده است.

با نگاهی گذرا به سیر صنعت گردشگری در شهرستان خوروبیابانک متوجه می‌شویم که گردشگری در این شهرستان از روستای گرمه از دهه ۷۰ خورشیدی به همت یکی از افراد تحصیل‌کرده و خوش‌ذوق روستا بانام مازیار آل‌داود آغاز شد. او که قید زندگی در دیار فرنگ را زده و به وطن خود بازگشته بود با کمک خانواده‌اش خانه روستایی پدری را تبدیل به یک اقامتگاه روستایی(بوم‌گردی) کرده که از آن زمان تاکنون به‌عنوان نماد توسعه گردشگری در این شهرستان کویری شناخته می‌شود.

با بروز خشک‌سالی طولانی در فلات مرکزی ایران از بیش از یک دهه قبل، حیات تمامی نخلستان‌ها و حتی کشاورزی محدود مردم منطقه با خطر مواجه شد، لذا سیل مهاجرت از این شهرستان به سایر نقاط استان از دهه 80 خورشیدی آغاز شد.

با به خطر افتادن حیات اجتماعی مردم در این دیار کویری، اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان با همکار نهادهای استان و شهرستان طرح توسعه گردشگری روستایی در این شهرستان را در راستای مقابله با خشک‌سالی از اواخر دهه هشتاد خورشیدی آغاز کرد، به‌این‌ترتیب که با توسعه تدریجی گردشگری در کشور، به‌ویژه در استان در وهله اول با برگزاری دوره‌های آموزشی، مدیران استان و شهرستان را با لزوم توسعه پایدار شهرستان از منظر گردشگری آشنا کرد، سپس با شناسایی توانمندی‌های شهرستان در حوزه‌های گردشگری روستایی، گردشگری فرهنگی و گردشگری طبیعت‌گردی به تبلیغات گسترده جاذبه‌های طبیعی و تاریخی این شهرستان پرداخت. سیاست‌های بازار‌یابی و تبلیغات گردشگری ویژه توسعه گردشگری روستایی در این شهرستان یکی از موفق‌ترین و کارآمدترین سیاست‌گذاری در زمینهٔ علم بازاریابی و تبلیغات در صنعت گردشگری ایران به شمار می‌رود.

در همین راستا بر اساس تجارب موفق توسعه گردشگری در روستای گرمه، سیاست‌گذاری در راستای مرمت آثار تاریخی در شهرها و روستاها به‌‌ویژه مرمت خانه‌های روستایی، سرعت‌گیری در تدوین پرونده‌های ثبتی خانه‌های روستایی و سایر آثار در این شهرستان، برگزاری دوره‌های آموزشی آَشنایی با مبانی گردشگری ویژه مردم جوامع محلی، ارائه تسهیلات بانکی کم‌بهره به مردم روستاها و تشویق و حمایت از ایجاد مجموعه‌های گردشگری در کویر، در کنار ایجاد مسیرهای گردشگری و حمایت از پایان‌نامه‌های دانشگاهی در حوزه شناسایی مسیرهای گردشگری و ایجاد زیرساخت‌های گردشگری در شهرها و روستاهای شهرستان خوروبیابانک ازجمله سیاست‌های به‌ کاربرده شده در راستای توسعه پایدار گردشگری روستایی در این شهرستان کویری در طی یک دهه گذشته به شمار می‌رود.

در کنار تمامی این اقدامات، برنامه‌ریزی درست در راستای معرفی جاذبه‌های گردشگری و کویری این شهرستان به جوامع هدف به‌ویژه در کشورهای اروپای مرکزی و اروپای شمالی که تا پیش‌ازاین مقصد سفر گردشگران آنان عمدتاً شهرهای اصفهان و کاشان بود، باعث شد که سیل گردشگران مشتاق که در کشورهای خود تجربه تفریح در کویر را نداشتند به‌سوی این شهرستان روانه شود.

با انجام این اقدامات و اثرات اقتصادی حضور گردشگران در مناطق مختلف این شهرستان، برای نخستین‌بار شاهد مهاجرت معکوس مردم این مناطق به خانه‌های خود بودیم، به‌نحوی‌که آمارها تا پایان مردادماه امسال حاکی است که در حال حاضر ۶۳ اقامتگاه بوم‌گردی دارای مجوز، 2 سفره‌خانه سنتی، یک اقامتگاه سنتی و 2 هتل در روستاها و شهرهای تاریخی این شهرستان همچون روستاهای گرمه، مصر، عروسان، ایراج، اردیب و مهرجان و همچنین در شهرهای تاریخی، بیاضه، فرخی و جندق فعال هستند.

از جمله نکات جالب‌ توجه در توسعه متوازن گردشگری روستایی می‌توان به فعالیت حداکثری مردم جوامع محلی در تأسیس و اداره مجموعه‌های گردشگری و رقابت گردشگران خارجی و حتی داخلی از استفاده از مواهب طبیعی و تاریخی این شهرستان زیبا و کویری اشاره کرد .

با توجه به توسعه متوازن گردشگری در این شهرستان و استقبال مردم محلی و گردشگران از صنعت گردشگری، امید می‌رود تا سیر صعودی توسعه گردشگری در این شهرستان در ایام پسا کرونا همچنان ادامه یافته و توسعه پایدار گردشگری در این شهرستان به الگوی مناسبی به‌منظور توسعه متوازن گردشگری به‌ویژه گردشگری روستایی در سایر نقاط ایران از یک‌سو و به نمادی سالم و پویا از هم‌زیستی مسالمت‌آمیز مردم جوامع محلی و گردشگران از سوی دیگر تبدیل شود.

انتهای پیام/