عباس توکلیان رئیس اداره میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شهرستان اسفراین در یادداشتی نوشت: شهرستان اسفراین در کنار گردشگری مذهبی گردشگری تاریخی و فرهنگی از ظرفیت ارزشمندی برای توسعه گردشگری ورزشی نیز برخوردار است.

گردشگری ورزشی از تلفیق صنعت گردشگری به‌عنوان یکی از صنایع مهم و برتر جهان و ورزش به‌عنوان صنعتی قدرتمند و با اهمیت در دنیا، موجب شد که یکی از شگفت‌انگیزترین صنایع خدماتی، به نام صنعت گردشگری ورزشی پدید آید، به‌طوری‌که کشورهای مختلف دنیا، همواره در تلاش‌اند تا با تدوین استراتژی‌های مختلف، بیشترین بهره‌برداری را از این صنعت بزرگ و ارزشمند کسب کنند.

فرهنگ یکی از سه عامل کلیدی در جذب گردشگران است و پیش‌بینی می‌شود سفرهایی با اهداف فرهنگی بخش مهمی از رشد گردشگری و مسافرت‌های آینده را به خود اختصاص دهد. در حوزه گردشگری ورزشی، ورزش‌هایی که نشات گرفته از سنت یک کشورند به‌خوبی می‌توانند گردشگران را جذب کنند، از جمله این ورزش‌ها می‌توان به بازی‌های بومی و محلی اشاره کرد.

در حقیقت ورزش‌های بومی و محلی، هویت فرهنگی هر شهر در حوزه ورزش هستند و به‌عنوان بخشی از میراث‌فرهنگی یک جامعه در پهنه ورزش، از مهم‌ترین اجزای فرهنگ مردم هر ناحیه به شمار می‌آید؛ به‌طوری‌که از طریق بررسی این ورزش‌ها و بازی‌ها، می‌توان ویژگی‌های فرهنگی هر منطقه را شناسایی کرد.

کشتی با چوخه از معروف ترین ورزش های بومی و محلی ایران است. این کشتی نام خود را از تن پوشی سنتی گرفته است و در استان خراسان ریشه ای عمیق در زندگی، خلق وخو و اعتقادات مذهبی و ملی مردم دارد. و از تاریخچه کهنی برخوردار است و این ورزش بومی در بسیاری از مراسم محلی به خصوص جشن عروسی نیز رایج بوده‌است.

واژه چوخه در اصل واژه‌ای کردی بوده و به معنی جامه کوتاهی است که کشتی‌گیران آن را با شال سفیدرنگی محکم می‌کنند. از آن‌جا که این ورزش از دیرباز در بین مردم شمال خراسان مرسوم بوده به این نام (کشتی با چوخه) معروف گشته‌است. این واژه قدمت 2 هزار ساله در خراسان دارد.

کشتی روی خاک نرم یا چمن و با حضور انبوه تماشاگرانی از زن و مرد و پیر و جوان برگزار می‌شود. با نواختن دهل و سرنا (زورند) توسط بخشی‌ها، کشتی‌گیران حول میدان کشتی به حرکت در می‌آیند و خود را گرم می‌کنند و برای مسابقه آماده می‌شوند. نوای دهل و سورنا بانگ آوازی نیز برای خبر کشتی است و از مردم می‌خواهد که جمع شوند و به تماشای کشتی بنشینند و نوازندهٔ سرنا و دهل با نواختن موسیقی، حال و هوای خاصی به ورزش کشتی می‌دهند، در حین کشتی نوای سرنا و دهل یا قوشمه و دهل بخشی‌ها با ریتم خاصی شروع شده و به‌تدریج که کشتی اوج می‌گیرد ریتم آن نیز تندتر می‌شود و وقتی زورآزمایی کشتی‌گیران به اوج می‌رسد، بر سرعت چوب طبل و سرنا می‌افزایند.

در شهرستان اسفراین، هر ساله در روز ۱۴ فروردین کشتی چوخه برگزار می‌شود، این رویداد ورزشی فرصت طلایی برای جذب گردشگران است و طبق آمار و گزارش‌ها هر ساله بیش از ۲۵ هزار نفر به دیدن این رویداد بزرگ ورزشی به شهرستان اسفراین سفر می‌کنند و همچنین که در کنار برگزاری کشتی چوخه که در محل گوده چشمه زینل خان اسفراین برگزار می‌شود هر ساله بازارچه‌های موقت فروش صنایع‌دستی، اجرای موسیقی‌های محلی، حرکات موزون، برپایی چادرهای عشایر، ارائه محصولات کشاورزی و جشنواره‌های بومی محلی مختلف در کنار گود چشمه زنیل خان برپا و یک فرصت مناسب برای جذب گردشگر است.

گردشگران و ورزشکاران که از اقصی‌نقاط کشور و گاهی اوقات از کشورهای خارجی که به تماشا کشتی آمدن با بازدید از غرفه‌ها و خرید سوغات و صنایع‌دستی و همچنین بازدید از آثار تاریخی سطح شهرستان بخصوص شهر تاریخی و قدیمی بلقیس و روستا تاریخی و گردشگری رویین بازدید و بافرهنگ و آثار تاریخی شهرستان آشنا می‌گردند و می‌توانند سفیران خوبی برای معرفی گردشگری و صنایع‌دستی و فرهنگ شهرستان اسفراین باشند.

کشتی با چوخه گود چشمه زینل خان در سال ۱۳۸۷ به‌عنوان میراث معنوی به شماره ۳۰ در فهرست آثار ملی میراث ناملموس کشور ثبت شده است

انتهای پیام/