عکاسی هنری برای حفاظت و معرفی بناهای تاریخی

نوشتار حاضر، فراخوانی و بازشناسی تأثیر هنر عکاسی به‌عنوان رسانه‌ای مدرن در معرفی وجه نا- اندیشیده آینده ابینه تاریخی و حفاظت از حافظه تصویری بناهای تاریخی‌ست که ممکن است با گذشت زمان بر اثر عوامل طبیعی یا جریان‌های اجتماعی، متوجه چرخش ساختاری یا ویرانی کامل شوند.

مجید فرامرزی، کارشناس عکاسی و کارشناس روابط عمومی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان آذربایجان‌شرقی در یادداشتی نوشت: شاید بتوان اهمیت عکاسی از ابینه تاریخی ایران را در حوادث طبیعی، جنگ‌ها و تغییرات جریان‌های اجتماعی جست؛ زلزله سال ۱۱۵۸ خورشیدی تبریز و زلزله بم به‌عنوان یکی از تلخ‌ترین حوادث طبیعی تاریخ معاصر ایران که در این زلزله ۸۰ درصد از ارگ بم به‌عنوان بزرگترین سازه خشتی جهان را ویران شده و زلزله سال ۱۱۵۸ تبریز مسبب اصلی ویرانی تمامی آثار تاریخی شهر تاریخی تبریز بود که امروزه ما تنها شکل بازسازی شده آن‌ها را با دگرگونی کامل ساختاری مشاهده می‌کنیم.

آنتوان سوروگی عکاس روسی دوران قاجار که در جای جای ایران سفر کرد و از سوژه‌های گوناگونی همچون مردم، ابینه تاریخی، آداب و رسوم و زندگی ایرانیان عکاسی کرد، ثبت مشهوری از مسجد کبود ویران شده پس از گذشت صد سال از زلزله ۱۱۵۸ در کارنامه خود دارد. این عکس بسیار ارزشمند اطلاعات بسیار جامع‌ و کاملی در قالب رسانه‌ای مصور به‌عنوان برگی از جنازه زمان ماضی به ما انتقال می‌دهد.

از طرفی دیگر صنعت عکاسی زمانی اهمیت پیدا می‌کند که در قرن بیست و یکم زندگی روزمره انسان‌ها، خاطرات و دگرگونی‌های زیستی آن‌ها با عکس‌ها پیوند ناگسستنی خورده است. در حوزه گردشگری، امروزه عکس‌های موجود در تلفن‌های همراه و دوربین‌های دیجیتال گردشگران جایگزین روزنگارهای مسافرتی شده است. به گونه‌ای که به جرأت می‌توان گفت عکس‌ها مهم‌ترین یادگاری‌های گردشگران هستند.

با همه این اوصاف گاهی اهمیت عکاسی از برگه خاطرات گردشگران فراتر رفته و به‌عنوان رسانه‌ای جامع، ملموس و فاقد غلو در حفاظت از آثار تاریخی و ثبت آن‌ها در اذهان عمومی تلقی می‌شود که در این میان می‌توان گفت عکس‌های موجود از ارگ تاریخی بم به‌عنوان بزرگترین سازه خشتی جهان با قدمتی حدود ۲۳۰۰ تا ۲۵۰۰ سال، تنها یادواره‌های باقی‌مانده از بنایی با این عظمت و اهمیت هستند.

همانطور که «سوزان سونتاگ» در کتاب درباره عکاسی خود تاریخچه اجتماعی و دگرگونی‌های اجتماعی عظیم را به سبب ظهور عکاسی توضیح می‌دهد در کار و تورهای نوظهور مجازی مبتنی بر عکس که موزه‌هایی همچون موزه لوور فرانسه، موزه هنر سائوپائولو برزیل و موزه ملی هلند برگزار می‌کنند، می‌توان انتظار داشت که در آینده موزه‌هایی با عکس‌هایی از تمامی آثار و ابینه‌های تاریخی در خطر جهان پا به عرصه وجود بگذارد، زیرا ابینه‌های تاریخی نیز مانند تمام بناها و موجودات زنده کره زمین روزی از بین خواهند رفت و عکس‌ها جنازه‌ای از زمان ماضی، تنها یادواره‌های باقی‌مانده ازآن‌ها خواهند بود.

انتهای پیام/

کد خبر 1402112802125
دبیر مریم قربانی‌نیا

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha