به گزارش میراث آریا به نقل از روابط‌عمومی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، آزاده پشوتنی‌زاده عضو هیئت علمی گروه پژوهشی هنرهای سنتی ارائه دهنده این کرسی ترویجی که ناقدان آن میثم یزدی عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی و پینکی چادها عضو هیئت علمی گروه پژوهشی هنرهای سنتی بودند و مدیریت آن را طیبه عزت‌الهی نژاد مدیر گروه پژوهشی هنرهای سنتی بر عهده داشت به بیان طرح مسئله پرداخت و به پرسش‌های ناقدان پاسخ گفت.

آزاده پشوتنی‌زاده عضو هیئت علمی گروه پژوهشی هنرهای سنتی گفت: بسیاری از فرش‌های ایران با نقشمایه پادشاهان اساطیری پیشااسلامی در موزه‌های ایران و جهان موجودند که تقریباً همگی زیرساخت معنایی مشابهی دارند که در فرم‌های تصویری نسبتاً متفاوت تجلی یافته­‌اند. این پادشاهان با اسامی باستانی خویش و همراه با موجودات متافیزیکی تصویر می‌شوند که دارای سه سطح‌بندی است. نخست: جایگاه پادشاه و فره کیانی؛ میانی: جایگاه اجنه/ دیوان و پایانی: جایگاه سربازان است.

او افزود: گرچه سطح‌بندی سه‌گانه در فرش‌هایی با نقوش پادشاهان اسلامی نیز تکرار شده‌اند اما مفاهیم متافیزیکی پیشااسلامی به فرم نمادین تغییر شکل داده است. کشف این مفاهیم با پوششی متفاوت در کالبد پادشاهان ایرانی ادوار اسلامی از مهم‌ترین مسائل این پژوهش است. گرچه این فرش­‌ها ساختار متفاوت بصری با معانی و مفاهیم یکسان را ارائه می­دهد؛ اما تمرکز طراح و بافنده بر نمادهای پیشااسلامی نه تنها به­ جهت کسب مشروعیت اجتماعی و سیاسی پادشاه، بلکه بیشتر به حمایت نیروهای متافیزیکی از شخص پادشاه است.

پشوتنی‌زاده پرسش­های این پژوهش را که چگونه نمادهای متافیزیکی در فرش­های تصویری پادشاه ایرانی تجلی می­‌یابد و کدام نمادها بیانگر مفهومِ حمایتگری ایزد مهر و ایزدبانوی ناهید از پادشاهان ادوار اسلامی است، عنوان کرد و گفت: بازخوانی متفاوت از جلوه‌­های بصری نقوش مربوط به نمادهای متافیزیکی فرش‌­های پادشاهان ایرانی هدف این پژوهش است.

عضو هیئت علمی گروه پژوهشی هنرهای سنتی در تشریح فرضیات این پژوهش تصریح‌کرد: دانش بصری طراحان فرش‌های تصویری ایران، انتقال‌دهندۀ مفاهیم پیشااسلامی به این نمونه از فرش‌ها است. نقشمایه‌هایی چون گوی نورانی در پشت تخت‌گاه، اجنه، سربازان و وزرا، حضور ایزد مهر و ایزدبانوی ناهید تأیید می‌کند.

انتهای پیام/