نرگس پورنور محمدی، مرمتگر و کارشناس معاونت میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی سیستان و بلوچستان در یادداشتی نوشت: با توجه به ضرورت حفظ خوانایی این‌ اشیای تعدادی از سکه‌های نقره توقیفی مرمت و پاکسازی شده‌اند که پاکسازی خوردگی‌ها و رسوبات، خارج کردن خوردگی و نمایان کردن نقوش سکه برای انجام مطالعات تاریخ‌نگاری، تثبیت وضعیت خوردگی فلز، ایجاد تمهیدات در کنترل شرایط محیطی آسیب‌رسان از اهداف مهم در مرمت سکه است.

سکه مورد پژوهش، با مشخصات میانگین. وزن سکه ۳/۱۲گرم با قطر ۱۹/۶۸ گرم با ضخامت ۲/۰۸میلیمتر از جنس نقره می‌باشد که در مخزن موزه جنوب شرق کشور در شهرستان زاهدان نگهداری می‌شود. با بررسی‌های باستان‌شناسی انجام شده سکه مورد مطالعه مربوط به دوره اشکانی روی سکه نیم رخ پادشاه با کلاه و سربند با ریش و موهای مجعد مشاهده می‌شود. پشت سکه ارشک با تیر و کمانی به دست نشسته و علامت اختصاری ضرابخانه هگمتانه و کلماتی به خط یونانی در اطراف تصویر به معنای شاه شاهان ارشک نیکوکار دادگستر و دوستدار یونان به چشم می‌خورد.

روش‌شناسی
طبق بررسی اولیه و مشاهدات محصولات خوردگی متفاوت در سطح سکه مشاهده شده که هر ۲ سمت سکه بایک لایه خوردگی خاکستری رنگ سولفور نقره که کاملاً سکه را پوشانده است محصولات خوردگی روی سکه شامل نوع‌های متنوع مس و Chlorargyrite AgClبا رنگ سفید، Malachite(Cu۲Co۳(OH)۲) بارنگ سبزTenorite (Cu O)با لایه‌های خوردگی سیاه‌رنگ Cuprite(Cu۲O)با رنگ متمایل به قرمز و فلز مس (Cu) و فلز نقره(Ag) است این خوردگی‌های باعث ناخوانایی نوشته‌ها و تزیینات روی سکه شده است.

برای شناسایی خوردگی قرمز رنگ از معرف‌های کرومات پتاسیم، استفاده شد. در این آزمایش با اضافه کردن این معرف رسوب زرد رنگی مشاهده شد. که نشان دهنده سرب در خوردگی می‌باشد. سرب را عدم استحصال سنگ فلز را جز ناخالصی‌های می‌توان به آن اشاره نمود جهت شناسایی خوردگی‌های سبز رنگ با آزمایشات به روش شیمی‌تر صورت گرفت محصولات خوردگی سبز رنگ با تمام رنگدانه‌های سبزآزمایش شد و تنها با رنگدانه سبز مالاکیت نتیجه مشاهده شد، که معرف آن آمونیاک به رنگ آبی مشاهده شد، در نتیجه نمونه‌ی سبزمالاکیت (CuCO۳. Cu(OH)۲۲) است.

حفاظت و مرمت
ابتدا قسمت خوردگی سبز رنگ و لایه سیاه رنگ موجود در سکه به روش مکانیکی با استفاده از تیغ بیستوری به آرامی در زیر لوپ جدا شده برداشتن مرحله به مرحله و لایه به لایه محصولات خوردگی و رسوبات از سطح سکه، موازی سطح برای رسیدن به سطح اصلی شئ صورت گرفت.

پاکسازی شیمیایی
درمان با استفاده از محلولEDTA (Ethylenediamine te traactic acid)سکه‌ها با روش ضمادگذاری با محلول ۳ % EDTA به مدت یک ساعت ضمادگذاری به صورت مرحله به مرحله هر مرحله ۱۵ دقیقه انجام شده پس از جداسازی محصولات خوردگی در انتها با یک برس نرم نایلونی سطح سکه کشیده شده-اند و مابین تزیینات با سوآپ پاک‌سازی‌شده‌اند سپس سکه را با آب مقطر شستشو داده شد. این روش درمان برای نمایان شدن سطح سکه‌ها رضایت بخش بود پاک‌سازی سکه‌ها و درمان باعث زیبا شناسایی، کاهش محصولات خوردگی و برگشت به سطح فلز شد.

پوشش محافظتی اغلب برای موضوعات فلزی جهت پیش‌گیری یا کاهش خوردگی‌های رطوبت بالا، مکرر لمس شدن، آلودگی اتمسفری بکار گرفته می‌شود، در این مطالعه استفاده از یک لاک شفاف پارالوئید (B۷۲ ) ۲% درصد برای پوشش‌دهی بر روی سکه‌ها استفاده‌شده است. طرح حفاظتی جهت نگهداری سکه در باکس‌هایی از جنس پلی‌اتیلن شفاف به اندازه سایز سکه قرار داده شده و سپس در داخل جعبه‌های فری اسید تهیه شده قرار گرفت که سکه هیچ گونه تماسی با اتمسفر و آلاینده‌ای محیطی نداشته باشد.

پوشش محافظتی اغلب برای موضوعات فلزی جهت پیش‌گیری یا کاهش خوردگی‌های رطوبت بالا، مکرر لمس شدن، آلودگی اتمسفری بکار گرفته می‌شود، در این مطالعه استفاده از یک لاک شفاف پارالوئید (B۷۲ ) ۲% درصد برای پوشش دهی بر روی سکه‌ها استفاده‌ شده است. طرح حفاظتی برای نگهداری سکه در باکس‌هایی از جنس پلی‌اتیلن شفاف به اندازه سایز سکه قرار داده شده و سپس در داخل جعبه‌های فری اسید تهیه شده قرار گرفت که سکه هیچ گونه تماسی با اتمسفر و آلاینده‌ای محیطی نداشته باشد.
 

انتهای پیام/