به گزارش میراث‌آریا به نقل از روابط‌عمومی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، حمزه قبادی‌زاده سرپرست هیئت کاوش باستان‌شناختی به منظور لایه‌نگاری تپه قلعه فلک‌الافلاک با اعلام این خبر گفت: پس از بررسی و جانمایی محل کاوش، کارگاهی، به طول ۲۵ و عرض ۲ متر، در شیب تُند ضلع جنوبی قلعه (به موازات برج شماره ۳) در راستای شمالی ـ جنوبی ایجاد شد. 

عضو هیئت علمی گروه باستان‌شناسی دانشگاه رازی کرمانشاه افزود: روش کاوش بر اساس لایه‌بندی طبیعی نهشته‌ها بود و برای ثبت و ضبط تمامی پدیده‌ها و هرگونه تغییر در لایه‌ها، مشخصات آن به‌طور جداگانه توصیف و ارتباط فضایی آنها با یکدیگر تعریف شد. در مجموع حدود ۲۵۰ متر مکعب خاک‌برداری در حین کاوش صورت پذیرفت که بیشترین عمق در نیمه شمالی نسبت به نقطۀ ثابت اندازه‌گیری حدود ۱۱ متر است.

او با توجه به نتایج به‌دست‌آمده از کاوش لایه‌نگاری در کارگاه جنوبی، دوره‌های شناسایی‌شده را شامل دوره‌های معاصر، متأخر اسلامی، ایلخانی، سلوکی و اشکانی، عصرآهن، مفرغ، و مس و سنگ جدید بر شمرد و گفت: بیشترین حجم خاکبرداری در کارگاه لایه‌نگاری که بخش قابل توجهی از انباشت را به خود اختصاص داد مربوط به دوره معاصر است. این انباشت شامل دورریز نخاله‌های ساختمانی، بقایای زباله و مصالح ساختمانی و انبوهی از قلوه‌سنگ، گچ، آسفالت و بقایای مرمتی است که از دهه ۶۰ تا سال‌های اخیر بر سطح تپه ریخته ‌شده و باعث شکل‌گیری لایه‌های ضخیم واریزه‌ای در شیب شده است. ارتفاع این لایه‌ها که در سال‌های مختلف از روی بارو و برج‌های قلعه به دامنه تپه ریخته حدود ۵ است. همچنین در بین یافته‌ها، سفال‌هایی که طی برنامه‌های بررسی و شناسایی سال‌های اخیر در شهرستان‌های استان  انجام شده و دارای پشت‌نویسی است دیده می‌شود. 

این باستان‌شناس افزود: در جنوبی‌ترین بخش کارگاه و در انتهای شیب، در زیر حجمی از واریزه و زباله‌های دوره معاصر، بخشی از یک فضای مسکونی شامل دیوار آجری،کف گچی و تنور نمایان شد که با توجه به یافته‌های به‌دست‌آمده از روی کف، احتمالاً متعلق به اواخر دوره قاجار و اوایل پهلوی باشد. با بررسی عکس‌های قدیمی قلعه مشخص است که در پای تپه قلعه تعدادی منزل مسکونی وجود داشته که احتمالاً در دوره‌های بعد تخریب و محل آن درختکاری شده است. 

عضو هیئت علمی گروه باستان‌شناسی دانشگاه رازی کرمانشاه در تشریح دورۀ ایلخانی اظهار کرد: در زیر دورریزها و نخاله‌های دورۀ‌ معاصر، اولین نهشتۀ برجا در نیمۀ شمالی گمانه، عبارت است از حجم زیادی دپوی قلوه‌سنگ و بقایای تخریب‌شده بنایی سنگ‌چین با ملات گچ. این احتمال وجود دارد که این توده قلوه‌سنگی متعلق به بنایی بوده که پیش از ساخت قلعه تخریب شده است. در زیر این توده سنگی نیز نهشته‌ای به ضخامت حدود ۲ متر دیده شد که در جهت شیب تپه شکل گرفته و تا روی بستر صخره‌ای در میانه کارگاه ادامه داشت. مهم‌ترین یافته‌های این لایه شامل قطعات کاشی و سفال‌های شاخص، شکل دوره ایلخانی است.

او افزود: از دوره‌های سلوکی و اشکانی، لایه‌های استقراری به صورت دیوارهای سنگ‌چین یافت شد. نکته حائز اهمیت، یافت‌شدن تعداد قابل توجهی سفال منقوش سلوکی و سفال‌های موسوم به کلینکیِ دوره اشکانی در این نهشته‌ها است. 

سرپرست هیئت کاوش باستان‌شناختی به منظور لایه‌نگاری تپه قلعه فلک‌الافلاک در تشریح دوره عصرآهن گفت: تحتانی‌ترین بقایای به‌دست-آمده در نیمۀ شمالی کارگاه که بر روی بستر صخره‌ای قرار داشت متعلق به دو دیوار راست‌گوشه به ارتفاع ۳۰سانتی‌متر و کف گل‌اندود است. نمای داخلی دیوارها دارای اندود گلی به ضخامت ۸ میلی‌متر است که با کف گلی یکی شده و به هم متصل است. به نظر می‌رسد سطوح فوقانی دیوارها توسط نهشته‌های دوره سلوکی و اشکانی تخریب شده و حدود ۵۰ سانتی‌متر از بقایای آن باقی مانده است.

قبادی‌زاده با اشاره به اینکه از دوره مفرغ میانی در نهشته‌های به‌دست‌آمده در نیمه جنوبی کارگاه، سفال‌های نخودی منقوش متعلق به دوره گودین III شناسایی شد، تصریح ‌کرد: از دوره مس و سنگ جدید، که قدیمی‌ترین یافته‌های استقراری در نیمه جنوبی کارگاه و بر روی بستر صخره‌ای است، بخش تخریب‌شده یک کف استقراری آشکار شد. افزون بر این، سفال‌های شاخص دوره مس و سنگ جدید از این لایه شناسایی شد. همچنین چند قطعه سفال دوره مس سنگ میانه در میان نهشته‌های زیرین و بر روی بستر صخره‌ای در کارگاه جنوبی یافت شد. 

انتهای پیام/