علی اصغر رمضانی‌نژاد، معاون سرمایه‌گذاری صندوق احیا در یادداشتی نوشت: سال ۱۴۰۴ از سوی مقام معظم رهبری به عنوان «سال سرمایه‌گذاری برای تولید» نام‌گذاری شده است. در ایام تعطیلات نوروزی، بسیاری از هموطنان برنامه‌ریزی‌های لازم را برای سفر و گردشگری انجام دادند، اما آمار دقیق مسافران موفق به اجرای این برنامه‌ها، نیازمند بررسی جداگانه‌ای است.

با این حال، آن دسته از شهروندانی که امکان سفر نداشتند، از فرصت‌های موجود برای شهرگردی، موزه‌گردی و بازدید از جاذبه‌های فرهنگی و تاریخی استفاده کردند که نتیجه آن، رونق خرید سوغات، صنایع دستی و آثار هنری بود. این امر به‌نوعی «تولید خدمت» محسوب می‌شود که خود زنجیره‌ای از تولیدات صنعتی و دستی مرتبط با صنعت گردشگری را به همراه دارد.

گردشگری؛ صنعتی راهبردی در اقتصاد ملی

صنعت گردشگری در سال ۲۰۲۴ پس از نفت و فناوری اطلاعات، به عنوان سومین صنعت پرسود جهان شناخته شده و حتی از خودروسازی پیشی گرفته است. این صنعت می‌تواند نقش کلیدی در خنثی‌سازی تبلیغات ایران‌هراسانه و توطئه‌های رقبای منطقه‌ای و دشمنان فرا منطقه‌ای ایفا کند. همچنین، با توجه به تحریم‌های ناعادلانه آمریکا در حوزه نفت، گردشگری می‌تواند جایگزینی مطمئن برای درآمدهای دولت باشد.

از دیگر مزایای این صنعت، ایجاد اشتغال گسترده با نسبت سرمایه‌گذاری مطلوب، تأثیر مستقیم بر درآمد سرانه و ارتباط بی‌واسطه با معیشت مردم است. در این صنعت، خود مردم هم ارائه‌ دهنده خدمات هستند و هم از درآمدهای ارزی بهره‌مند می‌شوند.

نیاز به عزم ملی و مدیریت کارآمد

هرچند مزایای گردشگری بر کسی پوشیده نیست، اما تحقق این ظرفیت بزرگ نیازمند عزم ملی، مدیریت کارآمد برای رفع موانع، سیستم بانکی پویا و حامی پروژه‌های گردشگری است. توسعه زیرساخت‌های این صنعت، راه میان‌بر و مطمئنی برای رشد اقتصادی، رونق کسب ‌وکارها و بهبود معیشت مردم به شمار می‌رود.

بدیهی است که تمامی اقشار جامعه، از مسئولان تا آحاد مردم، به دنبال گشایش اقتصادی و رونق پایدار هستند و گردشگری می‌تواند محور این تحول باشد.

نقش صندوق توسعه و احیا

یکی از ظرفیت‌هایی که می‌تواند در زمینه گشایش اقتصادی و رونق پایدار گردشگری، تسهیل کننده و موثر باشد نهادی به نام صندوق توسعه صنایع دستی و فرش دستباف و احیا و بهره‌برداری از اماکن تاریخی و فرهنگی است.

صندوق توسعه و احیا نیز به عنوان متولی اصلی احیای بناهای تاریخی، ۷۵ بنا را به بهره‌برداری رسانده که با ظرفیت تقریبی هزار تخت اقامتی و بیش از پنج هزار صندلی پذیرایی درحال خدمت رسانی در اقصی نقاط کشور هستند.

از مزیت‌های استفاده گردشگران از تاسیسات گردشگری صندوق، بهره‌مندی توأمان و حظ بصری بازدیدکنندگان از فضاهای میراثی و تلفیق هنر و معماری اصیل ایرانی اسلامی و خرید صنایع دستی مربوط به هر استان و منطقه است.

لازم به ذکر است جذب مشارکت مردمی در احیای خانه‌های تاریخی، یکی از مهم‌ترین رسالت‌های وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی است که بر عهده صندوق توسعه و احیا گذاشته شده است.

کار اصلی صندوق، «واگذاری حق بهره‌برداری در مدت معین در قبال مرمت و احیای بنا» است و از این طریق با جذب مشارکت و سرمایه‌گذاری مردمی، بناهای در حال فرسایش و تخریب را بازسازی و راه‌اندازی می‌کند.

این صندوق تلاش می‌کند با دنبال کردن رویکردی تخصصی، بافت‌های تاریخی کشور را از دستبرد حوادث حفظ کند و با جذب مشارکت مردم، روح زندگی را به این بناها بازگرداند.