مهدی بستار روزنامه نگار و فعال رسانه‌ای کرمانشاه در یادداشتی نوشت: هر آنچه به عنوان عناصر هویتی شهر اعم از ملموس و غیر ملموس که یادآور نحوه شکل‌گیری شهر و چگونگی مناسبات مردم قدیم است از درجه اهمیت بالایی برخوردار بوده و متولیان شهر ملزم به حفظ و نگهداری آن هستند.
در میان تمامی عناصر هویتی شهر حفظ و نگهداری بناهای تاریخی از اهمیت به مراتب بیشتری برخوردار است چرا که علاوه بر زیبایی بصری ناشی از شکل معماری قدیم و احیانا منسوخ شده این ساختمان‌ها، بخش مهمی از آداب و رسوم مردمان قدیم و مناسبات فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی گذشتگان را در دل خود جای داده که مرور آنها یادآور فرهنگ و تمدن یک شهر است.
هر چند در ایران قانون حمایت از مرمت و احیای بافت‌های تاریخی و فرهنگی این مسئولیت خطیر را بر عهده وزارت میراث‌فرهنگی نهاده تا پس از شناسایی با به ثبت ملی رساندن این بناها، نسبت به حفظ و نگهداری آنها بکوشد اما حفاظت از این بناها که حیثیت تاریخی شهر هستند فراتر از حدود و اختیارات یک سازمان، وظیفه‌ای همگانی و مسئولیتی اجتماعی محسوب می‌شود.
کرمانشاه با توجه به موقعیت جغرافیایی ویژه و قرار گرفتن در مسیر عتبات عالیات مورد توجه مهاجران و ساکنان محلی روستاهای اطراف قرار گرفت و به سرعت تبدیل به شهری با مشخصات امروزی شد. حاصل این تحولات بناهای متعدد و زیبایی است که در ادوار مختلف و توسط خاندان‌های بزرگِ شهر با کاربری‌های مختلف احداث شد تا امروزه با گذشت دهه‌ها برخی از آنها را که از گزند روزگار و حوادث انسانی و غیر انسانی در امان مانده‌اند در گوشه گوشه‌ی شهر بویژه در بافت قدیمی شاهد باشیم.
این بناهای تاریخی که یادآور زندگی مسالمت آمیز اقوام مختلف در کنار یکدیگر است، همچون ویترینی جذاب از فرهنگ و تمدن ساکنان قدیمی و مهمان نواز این دیار خودنمایی می‌کند.
اما آنچه همچون زخمی مزمن چهره فرهنگ این دیار را خراشیده، به فراموشی سپرده شدن این بناها و مخروبه شدن آنها در گذر زمان است تا در سایه بی‌توجهی مسئولان، بی‌مسئولیتی مالکان و خلاءهای قانونی هر بار شاهد تخریب یکی از این بناهای تاریخی باشیم.
اتفاقی که در صورت تداوم کرمانشاه را تبدیل به شهری بدون شناسنامه و بی هویت خواهد کرد!
کی بود کی بود من نبودم‌های مسئولان و توپ را در زمین یکدیگر انداختن‌ها از طرف متولیان امر نتیجه‌اش تخریب یکی دیگر از بناهای تاریخی شهر بود. آنجا که دومین بیمارستان کشور در زمان احداث یعنی بیمارستان مسیح کرمانشاه با بیش از ۱۰۰ سال قدمت در دعوای حقوقی مابین مالک و میراث به حُکم قانون قربانی شد و فروریخت تا دیگر نه نامی و نه حتی نشانی از این بیمارستان تاریخی باقی بماند!
همانطور که اشاره رفت این بناهای قدیمی به عنوان هویت و حیثیت تاریخی شهر شناخته می‌شوند و حفظ و نگهداری از آنها نه تنها وظیفه‌ی میراث فرهنگی بلکه شهرداری و حتی آحاد مردم است پس تا سایر بناهای بجای مانده از کرمانشاه قدیم به سرنوشت تلخ ساختمان خانقاه و بیمارستان مسیح دچار نیامده و ویران نشده‌اند باید چاره‌ای اندیشید. چاره‌ای که از قِبَل مسئولیت پذیری و همکاری مردم و مسئولان بوجود خواهد آمد.
بررسی دقیق موضوع ما را به این نتیجه می‌رساند که قانون ثبت ملی آثار فرهنگی (ولو آنکه این قانون هم به صورت نیم بند و ناقص اجرا می‌شود) برای حمایت از ابنیه تاریخی شهر کفایت نمی‌کند چرا که در طول این سال‌ها مواردی را شاهد بوده‌ایم که مالک با توسل به قانونی بالا دستی، سایه قانون ثبت ملی را از سر ملک خود برداشته و راهی بر خلاف رویه میراثی در پیش گرفته تا عموما شاهد تخریب و تغییر کاربری این ابنیه تاریخی باشیم!
در چنین مواقعی که پای حقوق فردی شهروندان و تقابل آن با مصالح عمومی به میان کشیده می‌شود باید از سایر ظرفیت‌ها برای همراه کردن مالکان ابنیه تاریخی برای حفظ و نگهداری آنها استفاده کرد.
همانطور که گفته شد گره این کار تنها به دست وزارت میراث فرهنگی باز نخواهد شد و لازم است سایر دستگاه‌ها نیز به کمک آیند.
لذا با توجه به اهمیت موضوع پیشنهاد می‌شود مدیریت ارشد استان اقدام به ایجاد کارگروهی متشکل از میراث فرهنگی، شهرداری، اوقاف، راه و شهرسازی و دیگر دستگاه‌های ذیربط کند تا با شناسایی ابنیه تاریخی شهر و تهیه شناسنامه‌ای از تک تک آنها در نشست‌هایی تخصصی و با حضور مالک و یا نماینده قانونی وی راه‌های حفظ و نگهداری هر یک از این بناها را به نحوی که منافع مالک و مصالح عمومی هر دو به طور همزمان تامین شود مورد بررسی و تصمیم گیری قرار بگیرد.
انتهای پیام/
نظر شما